۹ آبان ۱۴۰۳
آیا همکاری میان اپراتورهای تلفن همراه و استارتآپها به مدل پایداری میرسد؟
مرزی میان عشق و نفرت
وصلت واژه سادهای است و در نگاه اول بسیار زیبا، اما در پس آن دردسرهای نهفته و آشکار بسیاری جا خوش کردهاند. شاید اولین مفهومی که از این واژه برداشت میشود، ذهن را به سمت مقولات مهمی در زندگی چون ازدواج سوق میدهد. همین مفهوم در ترکیب دو یا چند بنگاه اقتصادی هم به همان اندازه وصلت دو خانواده پراهمیت است. وصلتی که مرز باریکی از تفاهم و تداخل را به دنبال دارد تا جایی که ممکن است از عشق اولیه در آغاز یک فعالیت و فتح قلههای بینهایت، به تنفری تبدیل شود که به هجران بینجامد؛ هجرانی که شاید کمترین هزینه آن جدایی باشد. داستان این روزهای کسب و کارهای آیتی هم با کمی اغماض مصداق همین واژه زیبا و در عین حال خطرناک است. تب رشد روزافزون استارتآپهای حوزه آیتی روزبهروز داغتر میشود و در این میان علاوه بر کارآفرینها، شرکتهای سرمایهگذاری و شرکتهای بزرگ هم با اسکناسهای رنگینشان آن را پرحرارتتر میکنند. عشق ناگهانی که میان اپراتورها و استارتآپها شکل گرفته، شاید فقط یک عشق نباشد و با نگاهی عمیقتر به آن ممکن است رگههایی از نفرت را نیز به دنبال داشته باشد. بحث بر سر چیست؟ در پرونده این شماره ماهنامه پیوست به بررسی تعامل (یا تقابل) میان اپراتورها و استارتآپها پرداختهایم و حضور جدیتر اپراتورهای تلفن همراه در همکاری با OTTها و راهاندازی استارتآپهای حوزه آیتی را از زوایا و دیدگاههای مختلف از نظر گذراندهایم.
نمایشگاه تلکام امسال چهرههای نوظهور و جوان بیشتری داشت؛ چهرههایی که گاه رویت میشدند و گاه در پس محصولاتشان پنهان شده بودند. چهرههایی که جنس کسب و کارشان نیز همچون خودشان جوان است و ایده و توان اجراییشان در کنار تغییر روند کلی بازار آیسیتی به سمت خدمات مبتنی بر پروتکل اینترنت به آنها این موقعیت را داده تا حرفی برای گفتن داشته باشند و در کنار غولهای مخابراتی بایستند. حضور استارتآپهای صنعت آیتی در کنار اپراتورهای تلفن همراه که شالوده بازار تلکام را تشکیل میدهند، نشان میدهد اپراتورها به درکی نسبی از روند بازارهای جهانی که خواه ناخواه سایهاش بر سر ایران هم سنگینتر میشود، رسیدهاند. OTTها را به رسمیت شناختهاند و ناگزیر از روندی که بازار جهانی به آنها تحمیل میکند، سعی در درک موقعیت آنها و تعریف همکاری با آنها دارند. البته از سوی دیگر تجربه خوشایند و پربار این شرکتهای غولپیکر در ارائه خدمات ارزش افزوده که بیشترین تمرکزش بر پیامکهای متنی بوده نیز باعث شده اپراتورها رویکردهای جدید تولید محتوا و ارائه سرویس را نیز جدی بگیرند تا بتوانند در آیندهای نهچندان دور در درآمدهای این قبیل سرویسها هم سهیم شوند. از اولین جرقههای همکاری میان اپراتورها و استارتآپها هنوز چهار سال نمیگذرد. اما با ظهور اینترنت نسلهای سوم و چهارم و در ادامه آن ورود اپرارتوهای اول و دوم از شهریورماه سال گذشته تب همکاری میان این دو نسل متفاوت با کسب و کار، شدت بیشتری گرفته است. تب و تابی که به وضوح میشد آن را در محصولاتی که این بار اپراتورها در نمایشگاه تلکام به نمایش گذاشته بودند، مشاهده کرد. هر چند اپراتورهای تلفن همراه به لحاظ قدرت، ثروت و حتی ساختار سازمانی هیچ تناسبی با استارتآپهای حوزه آیتی ندارند اما فراگیرتر شدن OTTها میان کاربران اینترنت و تغییر روند بازارهای جهانی و کاهش درآمد اپراتورها از سرویسهای پردرآمدی مثل مکالمه و...