آلفابت محدودیت گوگل‌نیوز در روسیه را تایید کرد

به گزارش پیوست، به نقل از وب‌سایت خبری تک‌کرانچ، تاییدیه گوگل پس از آن منتشر شد که آژانس خبری اینترفکس (Interfax) پیشتر از مسدود شدن خدمات خبری گوگل توسط Roskomnadzor، نهاد نظارت بر اینترنت روسیه، خبر داد.

سخنگوی گوگل در مصاحبه با تک‌کرانچ پس از تایید ضمنی محدودیت اخبار گوگل در روسیه گفت:‌ «ما تایید کردیم که یکسری از مردم در دسترسی به اپلیکیشن و وب‌سایت خبری گوگل در روسیه به مشکل خورده‌اند و این مساله ربطی به مشکلات فنی ندارد و از سمت ما نیست.» (شخصی از داخل روسیه هم مسدود شدن این خدمات در روسیه را به اطلاع تک‌کرانچ رسانده است)

این غول جست‌وجو افزود: «ما به سختی در تلاشیم تا خدمات اطلاعاتی مثل اخبار را تا حد ممکن در اختیار مردم روسیه بگذاریم.»

هفته گذشته Roskomnadzor مدعی شد یوتیوب به ابزاری برای «حملات اطلاعاتی» تبدیل شده و این موضوع تهدیدی برای شهروندان روسیه محسوب می‌شود. از این رو این نهاد گوگل را به مشارکت در فعالیت‌هایی «با ماهیت تروریستی» متهم و تهدید به واکنش کرد. شاید همین تهدید در آینده به دستاویزی برای محدودسازی یوتیوب تبدیل شود. با این همه تا این لحظه نشانه‌ای از محدودیت یا مسدود شدن یوتیوب وجود ندارد.

تک‌کرانچ برای تایید وضعیت یوتیوب در روسیه با این شرکت ارتباط برقرار کرده که البته هنوز پاسخی از آنها دریافت نکرده است؛ اما صحبت‌های سخنگوی گوگل نشان می‌دهد یوتیوب برخلاف گوگل هنوز با محدودیتی مواجه نشده است.

کرملین در هفته‌های اخیر، با شدت گرفتن جنگ اوکراین، سانسور داخلی را تشدید کرده است. برای مثال قانونی که به تازگی در این کشور به تصویب رسید، ۱۵ سال زندانی برای انتشار اطلاعات نادرست در مورد ارتش روسیه در نظر می‌گیرد. سرکوب آزادی بیان در روسیه باعث شده حوزه اخبار و اطلاعات به زمینه‌ای خطرناک برای شرکت‌های روسی تبدیل شود. همین موضوع مزید بر علت شده تا دسترسی به منابع خبر خارجی و بدون فیلتر اهمیت بیشتری پیدا کند و دولت روسیه نیز برای مقابله با این روند بسیاری از پلتفرم‌های پرکاربرد روسی در این کشور را محدود کرده است.

در هفته‌های اخیر، پیرو حمله به اوکراین، روسیه چندین پلتفرم شبکه اجتماعی از جمله فیس‌بوک و اینستاگرام را مسدود کرده است.

Roskomnadzor شرکت متا را به سانسور رسانه‌های دولتی متهم کرده و مدعی است فیس‌بوک سیاست خود را به گونه‌ای تغییر داده تا نفرت‌پراکنی علیه شهروندان روس در آن انتشار پیدا کند. متا ضمن رد این ادعا اعلام کرده که کاربران اوکراینی باید امکان بروز کامل احساسات خود نسبت به جنگ را پیدا کنند. توییتر نیز از زمان حمله روسیه به اوکراین با محدودیت‌هایی روبه‌رو شده است.

با این حال بسیاری برای دور زدن محدودیت‌ها از VPN استفاده می‌کنند. یاندکس، غول اینترنت روسی که خدماتی مشابه اخبار گوگل (Google News) را در اختیار کاربران می‌گذارد و مدعی بی‌طرفی در عین تبعیت از قانون محلی است، هفته قبل خبر فروش بازوی رسانه‌ای خود را تایید کرد. بخش اخبار یاندکس بر اساس قوانین کرملین در زمینه رسانه فعالیت می‌کند و در نتیجه تنها می‌تواند از منابع محدود و مورد تایید کرملین استفاده کند.

همین موضوع باعث شده بسیاری از یاندکس به دلیل ترویج پروپاگاندای پوتین علیه اوکراین انتقاد کنند. این انتقادات از عوامل مهمی بود که باعث شد اتحادیه اروپا یکی از مدیران اصلی این شرکت را تحریم کند. به گفته منابع تک‌کرانچ، یکی از خریداران احتمالی یاندکس نیوز و پلتفرم زن (Zen؛ پلتفرمی برای پیشنهاد محتوا)، شرکت VK، غول شبکه اجتماعی روسی است که آن هم در مالکیت Mail.ru یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های اینترنتی روسیه و از وابستگان کرملین است.

از آنجا که کرملین در تصمیمات مهم شرکتی یاندکس از حق وتو برخوردار است،‌ خلاص شدن یاندکس نیوز از پروپاگاندای پوتین غیرممکن به نظر می‌رسد.با محدودیت گوگل‌نیوز در نهایت هر کسی که مالکیت این بخش خبری یاندکس را در اختیار بگیرد، رقابت محدودی را پیش رو خود دارد و به موتوری برای ترویج پروپاگاندای کرملین با اتکا بر هوش مصنوعی تبدیل می‌شود و با انتشار روایت خود از جنگ، تاثیر زیادی بر انظار عمومی خواهد گذاشت.

تغییر سیاست‌های تبلیغاتی گوگل

رویترز روز گذشته (۲۳ مارس) در خبر دیگری در ارتباط با گوگل و جنگ اوکراین گزارش داد که آلفابت سیاست‌های تبلیغاتی خود را تغییر داده و دیگر پذیرای تبلیغات و محتوایی که به دنبال کوچک‌نمایی جنگ اوکراین و بهره‌برداری از آن باشد نخواهد بود.

گوگل بدون ارائه جزئیات بیشتر، تغییر سیاست‌های خود را تایید کرد و در اولین واکنش خود با انتشار بیانیه‌ای گفت: «می‌توانیم تایید کنیم که گام‌های تازه‌ای در راستای شفاف‌سازی برداشتیم و در برخی موارد هم دستورالعمل‌های کسب درآمد مربوط به جنگ اوکراین را توسعه دادیم. اینها علاوه بر محدودیت‌های پیشین در رابطه با رسانه‌های دولتی روسیه و سیاست‌های مربوط به ترویج خشونت و رد حوادث مصیبت‌بار است.»

رویترز همچنین در گزارش خود به ایمیلی از سمت گوگل به ناشران خبر اشاره می‌کند که در آن مثالی برای شفاف‌سازی این سیاست‌ها بازگو شده است. بر اساس این ایمیل، گوگل از «ادعاهایی با این مفهوم که قربانیان خودشان مسئول مصیبت هستند یا موارد مشابهی از سرزنش قربانی، مثل این ادعا که اوکراین مرتکب نسل‌کشی شده یا از روی عمد به شهروندان خود حمله می‌کند، را تحمل نخواهد کرد.»

سیاست‌های فعلی تبلیغات و پول‌سازی گوگل هم محدودیت‌هایی برای تبلیغات در کنار محتوای خطرناک یا مضر قائل می‌شود، از جمله این سیاست‌ها می‌توان به سیاست محتوای خطرناک یا تحقیرکننده (Dangerous or derogatory content) اشاره کرد که مستقیماً:

• محتوای مروج خشونت یا تحقیرکننده، یا نفرت‌پراکنانه علیه گروهی از مردم
• محتوایی که وجود رخداد‌های مصیبت‌بار را رد کند یا قربانیان را سازنده بحران بداند به شدت منع می‌کند.

طبق تازه‌ترین به‌روزرسانی سیاست‌های تبلیغاتی گوگل، اجرای این سیاست‌ها در رابطه با جنگ اوکراین در برخی موارد بسط و توسعه پیدا می‌کند. همچنین وضعیتی حساس برای جنگ اوکراین در نظر گرفته شده که تبلیغات مربوط به جنگ و آنهایی که به دنبال سودجویی از این شرایط هستند را ممنوع می‌کند.

از آنجا که تازه‌ترین تهدید Roskomnadzor بر تبلیغات یوتیوب تمرکز دارد،‌ موضوع شفاف‌سازی و بسط و توسعه این سیاست‌ها اهمیت بیشتری پیدا کرده است.

گوگل احتمالاً امیدوار است تا با محدود کردن تبلیغات مربوط به جنگ اوکراین، خشم روسیه را فرو نشاند. از سویی گوگل با این اقدام و با تاکید بر مثالی مغایر با پروپاگاندای روسیه، دیگر به تبعیت از سانسور‌های کرملین متهم نخواهد شد. با این همه به روشنی می‌توان گفت که حتی در صورت فرار از فیلتر هم دیگر خبری از شرایط عادی برای پلتفرم‌های روسی نیست.

برای مثال گوگل به تازگی از توقف فروش تبلیغات در داخل روسیه خبر داده است و بازار روسیه رفته‌رفته کوچک‌تر می‌شود. البته گوگل ابتدا به تبلیغ‌کنندگان روسی اجازه داد تا از ابزارهای این شرکت برای تبلیغات در خارج از روسیه استفاده کنند. سپس زمانی که مجبور شد فروش فروشگاه اپلیکیشن موبایلی و خدمات پرداختی خود را در روسیه متوقف کند،‌ فروش این تبلیغات هم به طور کامل متوقف شد.

اتحادیه اروپا هم پیشتر در همین ماه تحریم‌های خود علیه کانال‌های رسانه روسی (RT و اسپاتنیک) را افزایش داد و انتشار محتوای این کانال‌ها از جمله در فضای آنلاین را غیرقانونی اعلام کرد. غیرقانونی شدن این موضوع باعث شد تا یوتیوب کانال‌ این شبکه‌های خبری را مسدود کند؛ این اقدام ابتدا محدود به اتحادیه اروپا بود اما بعداً به صورت بین‌المللی به اجرا درآمد.

منبع: TechCrunch