برخلاف جاذبه

وقتی شیخ دیپلمات برای نخستین بار در میانه مرداد وزیر مطلوبش را برای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات معرفی کرد، در دفاع از انتخاب مردی که بخش عمده‌ای از حیات سیاسی‌اش در دستگاه دیپلماسی کشور گذشته است، تاکید کرد وزیر ایده‌آل این بخش ناگزیر است دیپلماسی بداند؛ حرف‌هایی که امروز ابعادی فراتر از سنگربندی سیاسی پیدا می‌کنند. در آن زمان برداشت عمومی توجیه حسن روحانی بود برای انتخابی محافظه‌کارانه جهت سمتی که از سویی نهادهای امنیتی و از سویی اصلاح‌طلبان مدعی جدی آن بودند ولی با فرو نشستن غبارهای انتخاباتی، آنچه برای بازار فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور بر جای مانده، بازاری است که در تمامی سطوحش نه‌تنها توان داخلی خود را برای حفظ مواضعش از دست داده بلکه در ابعاد بین‌المللی نیز به سمت انزوای مطلق پیش رفته است. آخرین تجسم انزوای بازار ارتباطات ایران را می‌توان در نمایشگاه قریب تلکام ایران دید که طی آن تنها رویداد صنعتی که روزی به گواهی تبادلات بورس هنوز هم سودآورترین برش از کیک اقتصاد بود، خالی از بازیگران شاخص بین‌المللی برگزار می‌شود. به روال همیشگی در تلاشی ناکام برای سپیدنمایی اوضاع برگزارکننده فهرست شرکت‌کنندگان خارجی را 60 کمپانی اعلام کرده است. زیر پوست نمایشگاه را که در فهرست نهایی نگاه کنید، از بزرگان بین‌المللی فقط نام سه غول بین‌المللی دیده می‌شود که اغلب چینی هستند و حتی برای حضور همان‌ها هم هیچ جزئیاتی اعلام نشده است و نظریه همیشگی حضور مستترانه را افزایش می‌دهد. دامنه این انزوا به بازار کلان ارتباطات محدود نمی‌شود و با احتساب محدودیت‌های مالی نه‌تنها شبکه بانکی و اعتباری کشور را متاثر می‌کند بلکه سایه شومی بر حوزه کاربری فناوری از گوشی و رایانه همراه گرفته تا حتی نرم‌افزارها و سرویس‌های رایگان بین‌المللی دارد. اما چه شد که بازار فاوای ایران به این برهوت رسید؟ اروپایی‌ها صاحبان مخابرات اگر باور کنیم غول آلمانی‌ها یعنی زیمنس مستقیما در...