مقدمه‌ای بر کارکرد حقوقی توکن غیر مثلی؛ آیا با NFT حق معنوی اثر را مبادله می‌کنیم؟

مخاطب همواره در جست‌وجوی کلمه‌ای است که آن را زیاد می‌شنود اما در موردش کم می‌داند. پس عجیب نیست که با رویش واژه‌ای تازه در عرصه ادبیات عمومی، با انبوهی از یادداشت‌ها و صفحات روبه‌رو شویم که عمدتاً به قصد شکار مخاطبان ِجست‌وجوگر تدوین شده باشد. در سال جاری قطعاً اختصار NFT از همین گروه کلمات محسوب می‌شود. ما در این یادداشت قصد داریم با پرهیز از بازتکرار آنچه در مورد این اصطلاح خوانده‌اید بر وجه حقوقی ماجرا تاکید و تأمل کنیم. بنابراین فرض می‌کنیم خواننده با مفهوم کلی NFT آشناست و اگر چنین نیست، رجوع به مقالات ماه‌های گذشته حتماً راهگشا خواهد بود. به اختصار اینکه در حقوق بسیاری از اموال دارای مثل و مشابه هستند که آنها را مثلی (Fungible) می‌نامیم. مثل یک کیلو از گونی برنج ۲۰ کیلویی طارم که با یک کیلوی دیگر از همان گونی مشابه است. اما در مقابل برخی از کالاها مثل و مانندی ندارند مثل یک مجسمه سنگی عتیقه که مثل و مانندی ندارد و به آنها غیرمثلی یا (Non- Fungible) می‌گوییم. تصور کنید در فروشگاه بزرگی به نام بلاک‌چین برخی از کالاها میلیون‌ها همانند دارند مثل Coin و برخی منحصربه‌فرد هستند که معروف است به Non-Fungible Token یا به اختصار NFT؛ اما این پدیده منحصربه‌فرد و غیرمثلی چه کارکردی دارد و چه قوانینی بر آن حاکم است؟ ۱- این روزها همه از NFT می‌گویند نه در ایران بلکه در جهان، قانون مشخص و اختصاصی‌ای در خصوص «توکن غیرمثلی» یا NFT نداریم. این هم کار را دشوار می‌کند هم ساده. دشوار از این رو که نمی‌شود به چند کد یا قانون استناد کرد و مدعی تحلیل حقوقی NFT شد و در مقابل ساده است چون هنوز حصاری در برابر ما ترسیم نشده و می‌شود آزادانه به بحث حقوقی پرداخت. نبود قانون اختصاصی به معنای سکوت نهادهای نظارتی و تنظیم‌گری نیست، بلکه همواره...