اپل، اولین شرکتی که ارزشش از ۳ هزار میلیارد دلار گذشت

اپل، شرکتی که سال ۱۹۷۶ در گاراژی در کالیفرنیا آغاز به کار کرد، حالا بیشتر از سه هزار میلیارد دلار ارزش دارد و به اولین شرکتی تبدیل شد که روز دوشنبه توانست به مدت کوتاهی با ارزش هر سهام ۱۸۲.۸۶ دلار از این سرحد عبور کند و البته روزش را با قیمت ۱۸۲.۰۱ دلار در ازای هر سهم به پایان رساند.

اگر به سرعت رشد توجه کنید، ارزش اپل بیشتر به چشم می‌آید. اپل در آگوست ۲۰۱۸ به اولین شرکت هزار میلیارد دلاری آمریکا تبدیل شد، موفقیتی که ۴۲ سال زمان برد. دو سال بعد ارزش این شرکت از ۲ هزار میلیارد دلار فراتر رفت و حالا در کمتر از ۱۶ ماه و ۱۵ روز هزار میلیارد دیگر به ارزش آن اضافه شده است.

چند سال پیش تصور چنین ارزش بازاری حتی امکان‌پذیر نبود و حالا به نقطه عطفی برای یک غول در حال رشد بدل شده و موانع کمی در این مسیر دیده می‌شود. مایکروسافت غول تکنولوژی دیگر هم ممکن است همین امسال به باشگاه سه هزار میلیاردی‌ها بپیوندد.

استیو وازنیاک، مهندسی که در ۱۹۷۶ به اتفاق استیو جابز اپل را هم‌بنیان‌گذاری کرد، می‌گوید: «وقتی شروع کردیم، تصورمان یک شرکت موفق بود که برای همیشه به کارش ادامه می‌دهد؛ اما واقعاً چنین چیزی در ذهن‌مان نبود. در آن زمان فضای حافظه‌ای که بتواند یک آهنگ در خودش نگه دارد یک میلیون دلار هزینه داشت.»

سه هزار میلیارد دلار حیرت‌آور است. این رقم بیشتر از کل ارز بازار رمزارزها در جهان است. سه هزار میلیارد دلار تقریباً با تولید ناخالص داخلی بریتانیا یا هند برابری می‌کند و ۶ برابر ارزش جی‌پی‌مورگان چیسز (JPMorgan Chases)، بزرگ‌ترین بانک آمریکا، یا ۳۰ برابر ارزش ژنرال الکتریک است.

طبق اطلاعات هاوارت سیلوربلات، تحلیلگری که ارزش شاخص‌های S&P Dow Jones را دنبال می‌کند، در حال حاضر اپل نزدیک به هفت درصد از شاخص S&P 500 را به خود اختصاص داده و رکورد IBM را با ۶.۴ درصد این شاخص در ۱۹۸۴ شکسته است. به گفته او اپل به تنهایی حدود ۳.۳ درصد از ارزش تمام بازارهای سهامی جهان را به خود اختصاص داده است.

در پس پرده موفقیت‌های اپل کنترل جدی این شرکت بر مشتریان نهفته است، رویکردی که به طور ویژه برای کسب‌وکار و سهام این شرکت مفید بود و کوهی از نقدینگی را برای آن به ارمغان آورد.

در ۲۰۰۷ که اپل آی‌فون را معرفی کرد این شرکت ۷۳.۴ میلیارد دلار ارزش داشت. حالا پس از ۱۵ سال، آی‌فون هنوز یکی از پرفروش‌ترین محصولات تاریخ است و به رشد فوق‌العاده خود ادامه می‌دهد. در ۱۲ ماه منتهی به سپتامبر ۲۰۲۱، فروش آی‌فون به ۱۹۲ میلیارد دلار یعنی حدود ۴۰ درصد بیشتر از سال گذشته رسید.

فروش دیگر محصولات اپل هم با پاندمی افزایش یافت و مردم برای کار،‌ مطالعه و روابط اجتماعی از آنها استفاده کردند و سرمایه‌گذاران در شرایط متزلزل اقتصادی به امنیت سهام اپل پناه بردند.

فروش فوق‌العاده و حاشیه سود بالا، با کوهی از نقدینگی برای اپل همراه بود که برای خرید شرکتی مثل UPS (غول عرضه و تحویل محصولات)، استارباکس یا بانک مورگان استنلی کافی است.

آسوات داموداران، استاد اقتصاد دانشگاه نیویورک، که به مطالعه اپل مشغول است می‌گوید: «آنها بزرگ‌ترین ماشین پول تاریخ را ساخته‌اند.»

با این حال اپل به جای یک خرید بزرگ یا حتی برنامه بلندپروازانه و پرهزینه‌ای مثل ساخت چندین کارخانه در ایالات متحده، با بازخرید سهامش در واقع این پول را به سرمایه‌گذاران بازگرداند.

در طول یک دهه گذشته، اپل ۴۸۸ میلیارد دلار از سهام خود را بازخرید کرده که طبق تحلیل سیلوربلات، از هر شرکت دیگری بیشتر است. بیشتر این مخارج زمانی صرف شد که اپل با استفاده از یک قانون مالیاتی در ۲۰۱۷، بیشتر ۲۵۲ میلیارد دلار سرمایه‌ خود در خارج از ایالات متحده را به این کشور بازگرداند. اپل در حال حاضر ۱۴ مورد از ۱۵ بازخرید بزرگ در تمام سه‌ماهه‌های مالی را به خود اختصاص داده است. سیلوربلات می‌گوید: «آنها مثل تصویر کودک روی پوستر هستند.» (عبارت Poster Child در معنای اصلی به کودک بیمار یا خاصی اشاره دارد که تصویرش روی پوستر‌های تبلیغات باعث جلب توجه و کمک می‌شد و یعنی اپل خودش مسئول اصلی افزایش ارزش و تزریق سرمایه است)

سخنگوی اپل می‌گوید این شرکت در پنج سال گذشته بیش از ۸۲ میلیارد دلار بابت تحقیق و توسعه هزینه کرده و هرساله این سرمایه‌ را افزایش می‌دهد و در حال حاضر حدود ۱۵۴ هزار نیرو دارد که ۳۸ هزار نفر نسبت به پنج سال پیش بیشتر شده است.

از سوی دیگر اپل بزرگ‌ترین مالیات‌دهنده آمریکاست. این شرکت آوریل ۲۰۲۱ گفت در طول پنج سال گذشته ۴۵ میلیارد دلار مالیات داده است.

اقتصاد‌دانان نظرات متفاوتی در مورد بازخرید سهام دارند. برخی معتقدند شرکت‌ها باید پول اضافی را به سهامداران بازگردانند و به گفته آنها نسبت به نگهداری میلیاردها دلار پول برای اقتصاد بهتر است.

داموداران می‌گوید: «این گفته که بازخریدها به یک سیاه‌چاله مکیده می‌شوند گمراه‌کننده است. این پول به سرمایه‌گذاران بازمی‌گردد.»

به گفته دیگر اقتصاددانان، موضوع بازخرید برای افزایش ارزش شرکت طراحی شده و این پول در عوض باید برای سرمایه‌گذاری روی کسب‌وکار، افزایش حقوق یا حتی کاهش قیمت هزینه شود.

برای مثال اپل میلیارد‌ها دلار صرف خرید سهام خودش کرده در حالی که کارکنانی با درآمد پایین محصولات را اسمبل می‌کنند و این شرکت به شدت برای اجتناب از مالیات و تعرفه گمرکی تلاش می‌کند و دائم هزینه دستگاه‌های خود را افزایش می‌دهد.

ویلیام لازنیک، استاد برتر اقتصاد در دانشگاه ماساچوست که از دهه ۱۹۸۰ منتقد بازخرید سهام است، می‌گوید: «اپل می‌توانست این پول را برای چیزهای مختلفی استفاده کند. در عوض از آن برای افزایش قیمت سهام خود استفاده می‌کند.»

لازنیک می‌گوید بازخرید سهام و تشویق سرمایه‌گذاران به خرید بیشتر باعث افزایش قیمت می‌شود و در حالی که سرمایه‌گذاران به دنبال برداشت سود خود از سهام هستند بازار سهام نیز رشد می‌کند و قدرت می‌گیرد.

بازخرید سهام باعث می‌شود مجموع سهام‌ در دسترس و قابل خرید کاهش یابد. در نتیجه تمام سهام‌ باقیمانده ارزش بیشتری پیدا می‌کند و در معادلاتی که سرمایه‌گذاران بزرگ و سیستم‌های معامله خودکار برای خرید سهام استفاده می‌کنند، اطلاعات فاندمنتال یا بنیادین سهام را تقویت می‌کند. در نتیجه قیمت سهام بالاتر می‌رود.

از نگاه لازنیک این ارزش‌گذاری سه هزار میلیارد دلاری حاصل چند عامل است. او می‌گوید: «نمی‌توان فهمید این [ارزش] قماری، چقدر دستکاری شده و چقدر حاصل نوآوری است.»

منبع: NYTimes