شهر بر فراز فیبر‌های نوری

تحول شهرها در طول تاريخ ناشي از پيشرفت جهش‌هاي تکنولوژيک و ابداع وسايل نوين ارتباطي است. انقلاب صنعتي، فعاليت‌هاي جديد شهرنشيني، وسايل نوين ارتباطي و جامعه اطلاعاتي و شبکه‌اي چهار دوره مشخص از تحول در الگوي شهرسازي را نشان مي‌دهد. ورود به عصر تکنولوژي اطلاعات و ارتباطات و به تبع آن شکل‌گيري جامعه اطلاعاتي نياز به تجديد نظر در مفهوم «شهر» را ضروري مي‌سازد. گويي جهاني نو در حال شکل‌گيري است که تحقق آن را در حوزه‌هاي متنوعي شاهديم. « اين جهان در حدود اواخر دهه 1960 و نيمه دهه 1970، بر اثر تقارن تاريخي سه فرآيند مستقل پديدار شد: انقلاب تکنولوژي اطلاعات، بحران‌هاي اقتصادي سرمايه‌داري و دولت‌سالاري و تجديد ساختار متعاقب آنها، و شکوفايي جنبش‌هاي اجتماعي فرهنگي همچون آزاديخواهي، حقوق بشر، فمينيسم و طرفداري از محيط زيست. تعامل ميان اين فرآيندها و واکنش‌هايي که به آن دامن زدند، يک ساختار نوين اجتماعي مسلط يعني جامعه شبکه‌اي، يک اقتصاد نوين يعني اقتصاد اطلاعاتي جهاني و يک فرهنگ نوين يعني فرهنگ مجاز واقعي را به عرصه وجود آورد. منطق نهفته در اين اقتصاد، اين جامعه و اين فرهنگ زيربناي کنش و نهادهاي اجتماعي در سرتاسر جهان به هم پيوسته است.» (کاستلز) مشخصه بروز اين جهان جديد، «شهر جديد» است. به سخن ديگر «شهر» نخستين نمود بيروني و منسجم تحولات عميق و گسترده‌اي است که گفتيم. اين امر علت توجه گسترده فلاسفه، جامعه‌شناسان شهري، شهرسازان و معماران را به بازخواني مفهوم «شهر» نشان مي‌دهد. درک عصر جديد نيازمند تحليل همزمان جامعه شبکه‌اي و چالش‌هاي فرهنگي مرتبط با آن است که در شهرها بروز مي‌يابد. شهر جديد هنگامي پديدار مي‌شود که دگرگوني‌هاي ساختاري در روابط توليد، روابط قدرت و در ارتباطات مردم شکل گيرد. اين دگرگوني‌ها منجر به تغيير عميق و ژرف در شکل‌هاي اجتماعي مکان و زمان مي‌شود و به تبع آن تعريف شهر تغيير مي‌کند و به ظهور فرهنگ جديد و...