چطور تکنولوژی بر کرونا پیروز شد

به گزارش پیوست به نقل از نیویورک‌تایمز، این بیانیه آمازون جسورانه بود، این شرکت سود اقتصادی لحظه‌ای را در دوران ترس، فدای روابط اجتماعی کرد. بزوس درباره این بیانیه گفت:‌ «این سخت‌ترین دورانی است که با آن مواجه شده‌ایم.» او معتقد بود که این رویکرد جدید همه‌گیر می‌شود. بزوس توصیه کرد: «اگر سهام داری در آمازون هستید بنشینید و تماشا کنید.»

در پایان جولای 2020، آمازون نتایج سه ماهه خود را گزارش داد. برخلاف پیش‌بینی بزوس، آمازون 5.8 میلیارد دلار سود کرده بود که رکوردی برای این شرکت محسوب می‌شد.

آمازون همه ماه‌های پس از آن نیز رکورد‌های جدیدی ثبت کرد و حاشیه سود آمازون به بالاترین سطح تاریخ این شرکت رسید.

در حالی که 609 هزار آمریکایی فوت شده و کرونای دلتا در حال همه گیر شدن است، ورشکستگی‌ها در یک دهه گذشته به اوج خود رسیده‌ است. همینطور که رستوران‌ها، شرکت‌های هواپیمایی‌، باشگاه‌های بدنسازی، کنفرانس‌ها، موزه‌ها، فروشگاه‌ها، هتل‌ها، سینما‌ها و پارک‌های سرگرمی تعطیل شده و میلیون‌ها کارمند بی‌کار شده‌اند، صنعت تکنولوژی درحال پیشرفت است.

مجموع ارزش سهام اپل، الفابت، انویدیا، تسلا، مایکروسافت، آمازون و فیسبوک حدود 70 درصد افزایش یافته و به بیش از 10 هزار میلیارد دلار رسیده است. این رقم تقریبا با مجموع ارزش بازار سهامی آمریکا در سال 2002 برابری می‌کند. اپل به تنهایی به اندازه‌ای پول دارد که به هر نفر در آمریکا 600 دلار کمک کند.

«سیلیکون‌ولی» که هنوز بزرگترین مرکز استارت‌آپ‌های تکنولوژی آمریکاست تا به حال این حد از رشد را تجربه نکرده بود. در سال 2020 شرکت‌های بیشتری نسبت به سال 2019 سهام خود را برای عموم عرضه کردند و سرمایه جذب شده نیز دو برابر سال گذشته بوده است. گزارش وب‌سایت فوربز نشان می‌دهد که در حال حاضر 365 میلیارد دلار درآمد از شرکت‌های حوزه تکنولوژی به دست آمده که نسبت به 241 میلیارد دلار پیش از کرونا، رشد قابل توجهی است.

تکنولوژی به گونه‌ای که حتی بزرگ‌ترین رهبران هم پیش‌بینی نمی‌کردند به پیروزی رسید. تا به حال هیچ صنعتی به اندازه تکنولوژی روی زندگی آمریکایی‌ها تاثیرگذار نبوده و تا این اندازه روی نحوه ارتباط، خرید، یادگیری، مسیریابی و حتی سرگرمی کنترل نداشته است.

سیلیکون‌ولی با این قدرت چه کار می‌کند؟ چه کسی تکنولوژی را محدود می‌کند و آنها تا چه اندازه پشتیبانی می‌شوند؟ ثروت، قدرت و کنترل عمدتا به جای تواضع باعث غرور می‌شود. همینطور که الگوریتم‌ها و هوش‌مصنوعی، مردم را به گروه‌های بازاریابی تبدیل می‌کند، مشخص نیست که آیا صنعت تکنولوژی از پتانسیل سواستفاده به ویژه در زمانی که باعث سوددهی می‌شود آگاه است یا خیر.

رای اخیر کمیته قضایی مجلس آمریکا برای پیشبرد پیش‌نویسی که قرار است قدرت بزرگ‌ترین شرکت‌های تکنولوژی را کاهش دهد باعث شده تا این موضوعات بالاخره به بحث اصلی تبدیل شود.

«پی‌پل» که یک شرکت پرداخت دیجیتالی است پیش از پاندمی 325 میلیون کاربر فعال داشت. این شرکت در اولین سه ماهه امسال 392 میلیون کاربر فعال را گزارش کرده است. دن اسکالمن (Dan Schulman)، مدیرعامل پی‌پل گفت: «باد به سمت ما می‌وزید اما ما باید سفرمان را آغاز می‌کردیم.»

باد موافق پاندمی

گلن کلمن (Glenn Kelman)، مدیرعامل ردفین (Redfin) که در زمینه آنلاین ملک فعال است، در 13 مارس 2020 با دوچرخه به سمت محل کار خود می‌رفت که هنری النبوگن (Henry Ellenbogen)، یکی از سرمایه‌گذاران قدیمی ردفین که صندوق سرمایه خود را راه‌اندازی کرده بود با او تماس گرفت.

با توجه به پستی که مدیرعامل ردفین در وب‌سایت این شرکت منتشر کرد، النبوگن از کلمن پرسید: «در دوران کرونا افراد زیادی از طریق گوشی موبایل خانه‌ای را برای خرید یا اجاره بررسی کردند، آیا پس از پایان پاندمی به این نتیجه نمی‌رسند که این روش برای دیدن خانه‌ها بهتر است؟ و اگر فرآیند خرید و فروش خانه‌ عمدتا مجازی شود، دیگر دلال‌ها چطور باید با شما رقابت کنند؟»

کلمن که ذهنش به خالی شدن خیابان‌های شلوغ «سیاتل» مشغول شده بود در پاسخ به این سوال گفت نظری ندارد. النبوگن گفت: «من می‌دانم، جهان به نفع ما در حال تغییر است.»

این دیدگاه در آن زمان آن‌چنان مشهور نبود و مطمئنا کلمن نیز چنین چیزی را تجربه نمی‌کرد. اولین مرگ ثبت شده از ویروس کرونا در آمریکا مربوط به یک خانه سالمندان در حومه شهر سیاتل در 29 فوریه بود. تنها ظرف چند ساعت فروشندگان خانه تصمیم گرفتند که نمی‌خواهند اشخاص غریبه در اتاق و فضای این خانه تنفس کنند. خریداران نیز از انتقال به آنجا پشیمان شدند.

این رویکرد آغازگر بحران برای ردفین بود. طی چند روز این شرکت 78 دفتر خود در سراسر کشور را تعطیل کرد. سهام ردفین سوقط کرد و دو سوم از ارزش خود را از دست داد.

کلمن، مدیرعامل ردفین با فروش 110 میلیون دلار سهام به النبوگن موافقت کرد و از این پول برای تامین مخارج ردفین در طولانی مدت استفاده کرد. کلمن در اوایل ماه آوریل 41 درصد از ماموران حقوق بگیر این شرکت را به مرخصی فرستاد. بیش از هزار نفر از این وضعیت متاثر شدند.

در همین دوران روند خرید ملک کم‌کم مسیر خود را تغییر داد. پاندمی به جای کاهش تقاضا باعث افزایش آن شد.

کلمن اعلام کرد: «اقتصاد حوالی 7 آوریل 2020 به دو بخش تقسیم شد. از یک سو کسانی بسیار متاثر شده بودند اما از سوی دیگر عده‌ای اوضاع خوبی داشتند. برخی می‌گفتند اگر جهان قرار است در خیابان‌های پر از ویروس نیویورک به پایان برسد، من به (کنتیکت) یا (ورمونت) می‌روم و یک خانه در آنجا می‌خرم. پس آنچه که ما باد مخالف تصورش می‌کردیم، به باد موافق تبدیل شد.»

به طور کلی مشخص شد که پاندمی باد موافقی برای بخش تکنولوژی است.

وقتی ده‌ها میلیون نفر مجبور شدند در خانه بمانند، شرکت‌هایی که ماهیتشان به تقویت زندگی مجازی وابسته بود، از این شرایط نفع بردند. شهرت گرفتن شرکت «زوم» که خدمات کنفرانس از راه دور ارائه می‌دهد شاید ساده‌ترین مثال از پیروزی این شرکت‌ها در دوران پاندمی باشد.

حتی شرکت‌هایی که به نظر نسب به قرنطینه حساس بودند نیز عملکرد خوبی داشتند. پاندمی باید عرضه عمومی ایربی‌ان‌بی (Airbnb) شرکتی است که ماهیتش بر پایه سفر و اسکان در خانه غربیه‌ها بنا شده را در ماه دسامبر نابود می‌کرد اما سهام این شرکت در اولین روز معاملات دوبرابر شد و ارزش این شرکت به 100 میلیارد دلار رسید.

شرکت‌های تکنولوژی مثل ردفین که عکس‌العملی تدافعی در ماه مارس داشتند ممکن بود از بهبود در ماه آوریل عقب بمانند. تقاضای دوران پاندمی و نرخ سود ناچیز باعث شد بهترین وضعیت برای بازار مسکن سال 2020 پس از سال 2006 رقم بخورد.

ردفین کسانی را که مرخص کرده بود خیلی زود دوباره استخدام کرد. معامله النبوگن پرسود شد. اما حتی در حالی که مهلت قانونی تخلیه در حال به پایان رسیدن بود باز هم 10 میلیون نفر اجاره عقب افتاده داشتند.

باد مخالف

در حال حاضر بزرگترین و شاید تنها تهدید برای بخش تکنولوژی دولت است. اصلاح‌طلبان قوانین ضدانحصار می‌گویند که رفتار دولت در برابر پاندمی (از جمله مهلت قانونی تخلیه)، دهه‌ها باور به اقتصاد مستقل را منکر شده است. حالا فعالان اجتماعی می‌گویند که نوبت به آنها رسیده است.

استیسی میشکل (Stacy Mitchell)، هم‌بنیان‌گذار موسسه لوکال سلف ریلاینس (Local Self-Reliance) که یک سازمان تحقیق و مشاوره و مبارزه با قدرت شرکتی است، اعلام کرد: «وقتی دولت با قدرت سعی کرد همه را از غرق شدن نجات دهد، ایدئولوژی‌های بازار آزاد از بین رفت. مردم در حال حاضر معتقدند که دولت می‌تواند یا انتخاب‌هایی انجام دهد که قدرت و ثروت را متمرکز کند یا بازار‌ها و صنایع را به گونه‌ای ساختار‌بندی کند که مزایای همگانی‌تری داشته باشند.»

در حال حاضر نشانه‌هایی از فشار علیه تکنولوژی وجود دارد که چند سال پیش به جز در طرح‌ اولیه قوانین مجلس قابل تصور نبود. اوهایو از گوگل شکایت کرده و گفته که این شرکت باید به عنوان یک تاسیسات عمومی قانون‌گذاری شود. تیمسترز (Teamsters) که یکی از بزرگ‌ترین اتحادیه‌های کاری است طرحی را تصویب کرد تا «تمام منابع ضروری» برای سازماندهی کارکنان در آمازون را فراهم کند. لینا خان (Lina Khan) که به عنوان منتقد آمازون شهرت گرفت به عنوان رئیس کمیسیون بازرگانی فدرال انتخاب شد. کاخ سفید سه‌شنبه هفته گذشته اعلام کرد که جانتان کانتر (Jonathan Kanter)، از منتقدان بخش تکنولوژی، قرار است مسئول ارشد بخش ضد انحصار در وزارت دادگستری شود.

اما نشانه‌هایی از حرکت در مسیر مخالف نیز دیده می‌شود. یک قاضی در واشنگتن، ماه گذشته شکایت کمیسیون بازرگانی فدرال و ائتلافی از دادستان‌های ایالتی علیه فیسبوک را رد کرد. کمیسیون بازرگانی فدرال می‌تواند تا پایان این ماه یک شکایت کامل‌تر در این زمینه ارائه کند.

پشت موضوع سواستفاده از تکنولوژی، پرده‌ای تاریک‌تر وجود دارد:اعتماد اشتباه به مهارت بخشی که بدون قوانین کافی قصد اداره جهان را دارد.

هفته‌ها پیش از پاندمی، شرکت RAND مطالعه‌ای را درمورد خطر سیستمیک منتشر کرد و نشان داد که یک شرکت آلوده چطور می‌تواند دیگر شرکت‌های شبکه خود را نیز آلوده کند. خطر سیستمیک در بحران اقتصادی سال 2008 نقش به‌سزایی داشت؛ در آن دوران دولت برخی شرکت‌ها را تقویت کرده و سرپا نگه داشت زیرا سقوط آنها باعث از هم پاشیدن تمام سیستم می‌شد. این شرکت‌ها برای نابودی، بیش از حد بزرگ بودند.

این گروه تحقیقی بررسی کرد که آیا شرکت‌های تکنولوژی به عنوان یک نقطه مهم اقتصادی جایگزین شرکت‌های امور مالی شده اند و آیا اقتصاد بیش از حد به این شرکت‌ها وابسته شده است. در این مطالعه به آمازون که بخش رایانش ابری آن (AWS) میلیون‌ها کاربر دارد اشاره شد.

این گروه تحقیقاتی زمانی به این موضوع اشاره کرد که مشخص شد هکر‌های روسی به شرکت نرم‌افزاری سولارویندز (SolarWinds) که نرم‌افزار مدیریت شبکه برای دیگر شرکت‌ها می‌سازد، نفوذ کرده‌اند. از آنجایی که سولارویندز مشتریان زیادی از جمله شرکت‌های بزرگ تکنولوژی و آژانس‌های فدرال داشت، این نشت اطلاعاتی به یکی از بزرگ‌ترین موارد تاریخ تبدیل شد.

سلطه تکنولوژی باعث شده تا خطرات متمرکزتر از همیشه باشند. در چند مدت اخیر شاهد مشکلات زیادی در بخش تکنولوژی و زیرساخت تکنولوژی بودیم، شرکت کلودفلر (Cloudflare) در جولای 2020 با مشکل مواجه شد، آمازون در ماه نوامبر و فستلی، ارائه‌دهنده فضای ابری در ماه گذشته با مشکل مواجه شدند و شبکه توزیع محتوای آکامِی (Akamai) نیز پنجشنبه به مشکل خورد که باعث شد دیگر وب‌سایت‌ها برای مدت کوتاهی از دسترس خارج شوند. این قطعی‌ها باعث نگرانی شدند.

جانتان ولبرن (Jonathan Welburn)، یکی از مولفان اصلی مطالعه RAND گفت که این مشکلات، موضوعات رایج سیستمیک هستند. او اعلام کرد: «پیش از سال 2008، زمانی که قیمت مسکن همینطور بالا می‌رفت، هیچکس نمی‌خواست در این باره صحبت کند که قیمت‌ها به صورت مصنوعی در حال افزایش هستند و این موضوع می‌تواند مشکل‌ساز شود.»

حرکت به سمت جلو

پاندمی قدرت و سرمایه‌ کافی را در اختیار شرکت‌های تکنولوژی گذاشت تا بی‌پروا با سرنوشت افراد قمار کنند. یکی از راه‌های قمار خرید یک شرکت جدید بود. در سال 2020، ارزش قرارداد‌های جهانی 47.3 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت.

زیلو (Zillow)، یک شرکت دیجیتالی مسکن در سیاتل، در ماه فوریه 500 میلیون دلار برای خرید شوینگ‌تایم (ShowingTime)، که یک پلتفرم برنامه‌ریزی برای نمایش خانه است هزینه کرد. چند هفته بعد زیلو اعلام کرد که قصد استخدام 2 هزار نفر را داشته و نیروی کار را تا 40 درصد افزایش می‌دهد.

پیش از پاندمی زیلو دورکاری و کار از خانه را مانند اکثر شرکت‌ها سرکوب می‌کرد. اما تابستان سال گذشته این شرکت اعلام کرد که 90 درصد از کارکنان می‌توانند درصورت تمایل به صورت کامل به دورکاری مشغول شوند. زیلو در آن زمان پیشتاز نهضت دورکاری محسوب می‌شد. اما حالا برای بار دیگر ایده دفتر کار غیرمجازی برای مدیران این شرکت جذاب شده است.

آمازون اعلام کرد که قرار است «به فرهنگی با مرکزیت دفتر فیزیکی بازگردد.» گوگل نیز به همین موضوع اذعان داشت اما با توجه به اعتراض شدید کارکنان از جبهه‌گیری خود عقب نشینی کرد. IBM گفت 80 درصد از کارکنان این شرکت حداقل سه روز در هفته در این شرکت حضور دارند.

زیلو اما وضعیت متفاوتی دارد و کارکنان این شرکت حتی پس از یک سال دورکاری اعلام کرده‌اند که یک بار در ماه یا حتی کمتر در دفاتر حضور پیدا می‌کنند.

این شاید آخرین باد موافق پاندمی برای بخش تکنولوژی باشد: نه تنها شرکت شما سریع‌تر به سمت آینده حرکت می‌کند بلکه پاندمی دائما شرکت شما را به سمت آینده هل می‌دهد. اگر شرکتی مثل زیلو ارزش بازارش سه برابر شود، مطمئنا پذیرش این خطر ساده‌تر می‌شود.

اگر زیلو درمورد آینده اشتباه کند و کارکنان وابستگی چندانی به دفتر مجازی نداشته باشند این شرکت با مشکل مواجه می‌شود. اما اگر قمار درستی کرده باشد، وفاداری کارکنان افزایش یافته و این شرکت از رقبایی که به فضای فیزیکی محدود هستند پیشی می‌گیرد.

جرمی وکسمن (Jeremy Wacksman)، مدیر اجرایی زیلو، گفت: «پاندمی همه ما را مجبور به تغییر کرد. ما آرزوی این وضعیت را نداشتیم اما حالا در حال یادگیری هستیم.»

حالا کارکنان مجبور نیستند در جایی زندگی کنند که زیلو در آنجا دفتر دارد؛ رویکرد متفاوتی را شاهد هستیم. بیش از 55 هزار نفر در سه ماهه اول برای کار در زیلو ثبت نام کرده‌اند که نسبت به تعداد درخواست‌های پیش از پاندمی 51 درصد رشد داشته است. زیلو افرادی را برای کنترل این حجم از درخواست‌ها استخدام کرده است.

سهام شرکت ردفین نیز 400 درصد نسبت به کف قیمت خود در دوران پاندمی رشد کرده است. ردفین در ماه فوریه 608 میلیون دلار برای خرید یکی از ناشران لیست اجاره‌ها هزینه کرد که بزرگ‌ترین قرارداد این شرکت بود. اما در حالی که این شرکت از بیرون به شدت موفق، ثروتمند و خوش شانس به نظر می‌رسد، در داخل شرایط متفاوت است. مدیریت رشد و توسعه نیز به اندازه مدیریت سقوط و پسرفت دشوار است.

منبع: NYTimes