خفاش شب و روز

پانزده بیست سال پیش اگر چرخی در خیابان جمهوری می‌زدیم و انواع و اقسام دستگاه‌های صوتی تصویری را زیر و رو می‌کردیم، قطعاً به دنبال آن بودیم که خریدمان سونی یا پاناسونیک اصل ژاپن باشد نه اندونزی (آن روزها هنوز غول‌های کره‌ای خواب بودند). چند سال بعد که موبایل جا افتاد لابد در همان حوالی به دنبال گوشی نوکیا اصل فنلاند بودیم نه ساخت چین. مساله ساخت چین هر چند سال‌ها ادامه داشت اما سال به سال از حساسیتش کم می‌شد. البته نه اجناس قلابی (فیک) که چین به آن هم معروف بوده و هنوز هم هست، بلکه محصولات برندهای بزرگ آمریکایی، اروپایی و حتی کره‌ای که کارخانه‌هایشان در کشوری با نیروی انسانی فراوان و ارزان قرار دارد. امروز اما همه دیگر می‌دانند برندهای ریز و درشت در حوزه آی‌تی (و البته سایر حوزه‌ها) محصولات‌شان را در چین تولید می‌کنند. اصولاً محصولات چینی قصه عجیب و غریبی دارند. از یک سو کامیون‌هایشان به دلیل مشکلات فنی حوادث زیادی را در کشورمان موجب شده‌اند و از سوی دیگر خودروهای ریز و درشت‌شان در خیابان‌های شهرهایمان جولان می‌دهند و ظاهراً مردم زیاد هم از آنها ناراضی نیستند. شاید بتوان گفت صنعت چین دو دسته محصول تولیدی دارد؛ یکی آنهایی که تحت نظارت فنی و کیفی و زیر بیرق برندهای صاحب‌نام تولید می‌شوند که لابد خوب هستند، و دیگری آنهایی که با مکانیسم کپی‌پیست بی‌نظیر چینی دست‌آخر توزرد از آب در می‌آیند. اگر از خودروسازی و البته بسیاری از صنایع پایه مانند فولاد بگذریم، فناوری آی‌تی چین برگ‌هایی رو کرده است که به شدت نظریه فوق را نقض می‌کند. شرکتی به نام علی‌بابا قد علم کرده تا نشان دهد صنعت خرید اینترنتی و تحویل در محل دیگر فقط در ید توانای آمازون آمریکایی نیست. شاهد این ادعا ورود زلزله‌آسای این شرکت به بورس آمریکا در سال گذشته است که یک‌شبه مدیرعاملش را تبدیل...