برخوردهای سلبی با اینشورتک تمایل به سرمایه‌گذاری را کم می‌کند

به گزارش پیوست، تلاش برای تعامل بین استارتاپ‌های حوزه اینشورتک و بیمه مرکزی از سال ۱۳۹۷ شروع شد که در نهایت در شهریور ماه ۱۳۹۸ به تدوین آیین‌نامه‌ای برای فعالیت استارتاپ‌های فروشنده بیمه انجامید و این استارتاپ‌ها به دریافت «مجوز کارگزاری برخط» شدند. اما در نهایت هفته گذشته بیمه مرکزی در نامه‌ای به شرکت‌های بیمه‌ای کشور اعلام کرد که همکاری با استارتاپ‌های حوزه اینشورتک که فاقد مجوز هستند از اول تیر ماه ممنوع بوده و درصورتی که شرکت‌های بیمه‌ای این دستور را رعایت نکنند، برخوردهای نظارتی لازم طبق مفاد ماده ۲۶ آئین نامه شماره ۷۵ شورای عالی در دستور کاری بیمه مرکزی قرار خواهد گرفت.

حال فعالان این حوزه ضمن امیدواری به مذاکرات با بیمه مرکزی و حل شدن ماجرا، معتقد‌اند که چنین برخوردهایی از سویی تمایل به سرمایه‌گذاری و ریسک‌پذیری در حوزه‌ای نوپا و نیازمند حمایت را کاهش می‌دهد و از سویی دیگر اعتماد مردم را از بین می‌برد.

خوش‌بینی به توافق با بیمه مرکزی

کمی پس از صدور نامه بیمه مرکزی، فعالان این حوزه برای حل این مسئله با این نهاد جلسه‌ای برگزار کردند.  محمدرضا فرحی، مدیرعامل بیمه بازار در این رابطه به پیوست گفت: «جلسه هم اندیشی ما با مسئولان بیمه مر‌کزی که با حضور بیمه بازار، بیمیتو، ازکی،‌ بیمه دات‌کام و آپ برگزار شد، جلسه خوبی بود و مسئولان بیمه مرکزی رویکرد مثبتی داشتند.»

او با اشاره به اینکه در این جلسه دیدگاه‌هایی از نحوه نگارش و استدلال‌های مطرح شده در نامه ما چهار شرکت به بیمه مرکزی مطرح شد و ما به طور متقابل،‌ بر نقش بیمه مرکزی و احترام به نهاد ناظر اشاره و تاکید کردیم، افزود: «قصد ما حل کردن موضوع بدون جنجال است که نشانه آن، ارسال نامه به صورت داخلی و صرفا به بیمه مرکزی است و سعی کردیم نهادهای دیگر مانند معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری و … در مرحله اول درگیر نکنیم.»

فرحی توضیح داد:‌ «مسئولان بیمه مرکزی به ما قول مساعدت و همکاری دادند که درخواست مجوز ما را با رویکردی مثبت بررسی کنند و مهلتی به ما داده شود که با زمان مورد نیاز برای تامین شرایط اخذ مجوز مانند کارهای ثبتی، تغییر اساسنامه، دریافت صلاحیت امنیت و تست نفوذناپذیری وب‌سایت متناسب باشد.» به گفته او در مورد دو شرکت این قول در حال حاضر عملی شده و دو شرکت دیگر (بیمه بازار و آپ) منتظر هستند که این موضوع به صورت رسمی عملیاتی شده و به شرکت‌های بیمه اعلام شود.

او در ادامه با بیان اینکه نمایندگان این مجموعه‌ها دغدغه‌های خود را در خصوص اینکه تصمیمات ناگهانی می‌تواند ریسک رگولاتوری را در صنعت بیمه افزایش دهد و این باعث کاهش جذابیت صنعت بیمه و سرمایه گذاران می‌شود، گفت: «مسئولان حاضر رویکرد مثبتی در این خصوص نشان داده و به ما اطمینان دادند که در زمینه نوآوری، خلاقیت، طرح‌های نوین بیمه‌ای، فروش آنلاین و به طور کلی صنعت اینشورتک پیشرو بوده و از توجه به نوآوری غافل نبوده و نیستند.» او ابراز امیدواری کرد که با تعاملی که امروز  و در آینده صورت خواهد گرفت، ریسک ورود به صنعت بیمه و بخش‌های IT صنعت بیمه برای سرمایه‌گذاران افزایش پیدا نکند.

پول ترسو است

وحید ولی‌پوری، مدیرعامل استارتاپ بیمیتو در این باره در گفت‌وگو با پیوست با اشاره به اینکه پس از تدوین این آیین‌نامه قرار شد تا استارتاپ‌ها این مجوز را دریافت کنند تا بیمه مرکزی بتواند وظیفه نظارتی خود را روی استارتاپ‌های این حوزه داشته باشد، به پیوست گفت:‌ «زیرساخت‌های لازم برای دریافت مجوز نیازمند دو مورد بود. یکی سابقه بیمه‌ای و انجام مراحلی برای احراز صلاحیت حضور در صنعت بیمه مانند آزمون‌های کتبی و یک سری دوره‌ها و مصاحبه‌های حضوری و علاوه بر این، بررسی صلاحیت فنی مسائلی مانند امنیت وب‌سایت و… این فرایند که بیمه مرکزی بخواهد با نهادی قرارداد ببندد طولانی شد.»

او در ادامه با تاکید براینکه آنها مقاومتی دربرابر خواسته‌های بیمه مرکزی نداشته‌اند، توضیح داد: «فعالیت ما به شدت به این وابسته بود که به وب سرویس‌های اطلاعاتی متصل شویم، تا وقتی یک کاربر قصد خرید بیمه دارد، استعلام‌های بیمه‌ای از سوابق آن کاربر از طریق نهادهای ذی‌ربط گرفته شود؛ در اختیار قرار دادن این وب سرویس‌ها منوط به دریافت مجوز بود و ما هم برای استفاده از این زیرساخت‌ها بسیار مایل به دریافت مجوز بودیم.»

مدیرعامل بیمیتو با بیان اینکه در شهریور ۱۳۹۹ بیمه مرکزی به آنها اعلام کرد که فرایندها به نتیجه رسیده و برای بررسی فنی با نهادی قرارداد بسته شده ، ادامه داد: «ما هم مدارک لازم را بارگذاری کردیم و نهاد مورد نظر هم از نظر فنی بررسی‌های لازم را انجام داد ولی از آنجایی‌ که ده سال سابقه بیمه‌ای نداشتیم و صرفا علاقمندان به حوزه تکنولوژی بودیم که هدفمان خلق ارزش در حوزه بیمه بود، برای این خلا از ما چند آزمون گرفته شد و در چند دوره شرکت کردیم که به دلیل شرایط کرونا بسیار زمان‌بر شد.»

ولی‌پوری افزود: «علی‌رغم همراهی ما با بیمه مرکزی برای دریافت مجوز، چهارشنبه هفته گذشته نامه‌ای از بیمه مرکزی دریافت کردیم که مهلت دریافت این مجوز به پایان رسیده است؛ این در حالی است که هیچ کدام از استارتاپ‌های بزرگ بازار مجوزی دریافت نکرده اند و آن دسته از مجموعه‌هایی که مجوز دریافت کرده اند، سابقه ۱۰ سال بیمه را داشته‌اند و نیازی به طی کردن فرایندی که ما گذرانده‌ایم را نداشته اند.»

همه این‌ها در حالی است که به باور متخصصان این حوزه، با وجود رشد بالای پلتفرم‌ها در دوسال گذشته، رشد و سرمایه‌گذاری در حوزه اینشورتک نسبت به سایر حوزه‌های فین‌تک کمتر بوده و چنین برخوردهایی از سوی قانون‌گذاران راه را برای فعالان این حوزه سنگلاخ‌تر می‌کند.

ولی‌پوری در این باره گفت: «جمله‌ای وجود دارد که می‌گوید پول ترسو است. یعنی کسی که پول دارد، هرگز پول خود را جایی که لرزان باشد، نمی‌برد. سرمایه‌گذار وقتی می‌بیند نهاد قانون‌گذار می‌تواند تا این حد بازار را تحت تاثیر قرار بدهد، گزینه‌های دیگر را در نظر می‌گیرد تا سرمایه‌اش به راحتی تحت تاثیر قرار نگیرد.»

او با اشاره به اینکه سمت دیگر این ماجرا مشتری و مردم هستند، ادامه داد: «به هر حال این فضایی جدید است که ما برای آن تلاش‌های بسیاری کرده‌ایم تا بتوانیم این اعتماد را ایجاد کنیم؛ مخصوصا در صنعت بیمه که تنها صنعتی در دنیا است که مردم پول می‌دهند و در ازای آن در لحظه چیزی دریافت نمی‌کنند و فضا طوری است که اگر کسی می‌خواهد پول بدهد، باید اعتماد کند.»

به باور او از آن‌جایی‌که تاثیر خبر بد از خبر خوب بیشتر است، حتی در صورت انتشار نامه جدید توسط بانک مرکزی برطرف کردن آثار این خبر کار راحتی نخواهد بود.

ضعف رگولاتوری

کنار تمام دشواری‌ها و چالش‌های برخی از استارتاپ‌های صنعت اینشورتک، مجموعه‌های دیگری هستند که صادرکننده بیمه‌نامه نیستند و از همین رو دریافت مجوز کارگزاری برخط برای فعالیت آنها منطقی به نظر نمی‌رسد؛ آنها معتقداند نامه بیمه مرکزی فعالیت این استارتاپ‌ها را هم در هاله‌ای از ابهام قرار داده و دریافت مجوز برای این مجموعه‌ها دور باطل است.

مهدی صارمی، مدیرعامل استارتاپ لیتیوم در این باره در گفت‌وگو با پیوست گفت: «صنعت بیمه در ایران، واژه اینشورتک را فروش آنلاین بیمه نامه ترجمه کرده است، این در حالی است که فروش بیمه‌نامه پوسته‌رویی این صنعت است و اصل اینشورتک به فرایند‌های بیمه‌گری می‌پردازد؛ یعنی ممکن است فعالیت یک مجموعه تسهیل صدور بیمه‌نامه باشد نه صدور آن به طور مستقیم.»

او با تاکید براینکه این یک دور باطل است، اعلام کرد: «اگر یک مجموعه قرار است سرویس زیرساختی ارائه دهد و در لایه مستقیم فروش کار نمی‌کند، چه دلیلی دارد که مجوز بگیرد؟»

او با اشاره به این نکته که اینشورتک فقط فروش بیمه‌نامه نیست که ما با یک دستورالعمل کل صنعت اینشور تک ایران را تحت تاثیر قرار دهیم، گفت: «می‌شد با اضافه کردن یک یا دوخط این موضوع شفاف شود که موضوع این نامه استارتاپ‌هایی هستند که به طور مستقیم کار فروش بیمه انجام می‌دهند.»

از سوی دیگر سید قاسم نعمتی، رئیس مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات بیمه مرکزی در گفت‌وگو با پیوست در واکنش به نامه منتشر شده بیمه مرکزی و نگرانی شرکت‌های استارت‌آپی این حوزه گفت:‌ «موضوع آیین‌نامه ۹۲.۲ بر مجموعه‌هایی تمرکز دارد که هرگونه خدمات فروش بیمه‌نامه انجام می‌دهند و شامل مجموعه‌هایی که در حوزه پرداخت آنلاین و ارزیابی و … فعالیت دارند، نمی‌شود.»

او در ادامه با اشاره به اینکه در این مدت تعداد زیادی از این کارگزارها به دریافت مجوز سرعت دادند، افزود: «تعدادی از آنها گزارش‌های خود را جمع آوری کردند و فرایند مربوط به دریافت مجوز را با سرعت و جدیت بیشتری طی می‌کنند و تعدادی از این شرکت‌ها هم مجوز دریافت کرده‌اند.»

نعمتی با تایید اینکه تا زمان دریافت مجوز فعالیت مجموعه‌ها معلق است، گفت:‌ «تا دریافت مجوز ما با شرکت‌های بیمه طرف هستیم که مجاز نیستند به آن دسته‌ای که هنوز مجوز دریافت نکرده‌اند، کار کنند.»