آیا تکنولوژی من را افسرده‌تر می‌کند؟

مطمئنا حس پوچی پس از ساعت‌ها گشت و گذار در فضای آنلاین با افسردگی متفاوت است. افسردگی یک حالت مزمن است و معمولا نمی‌توان آنرا تنها به یک چیز مربوط دانست. با این وجود ممکن است که شبکه اجتماعی، سرگرمی آنلاین و غیره نشانه‌های افسردگی را بدتر کنند یا در موارد خاص باعث پیدایش آن شوند.

حسادت مهمترین چرخه زوال

دیانا وینستون مسئول آموزش آگاهی ذهن در مرکز تحقیقاتی ذهن آگاه در دانشگاه لس آنجلس کالیفرنیا (UCLA) و مولف کتاب کوچک وجود (The Little Book of Being) معتقد است: «تحقیقات رابطه‌ای قطعی بین تکنولوژی و افسردگی پیدا نکرده است؛ روابطی وجود دارد اما ما شواهدی از علیت نداریم. ممکن است که افراد افسرده بیشتر جذب شبکه اجتماعی شوند و از آن برای درمان خود استفاده کنند، و مطمئنا مطالعه‌هایی هستند که بین استفاده بیش از حد از گوشی همراه و افسردگی رابطه‌ای را نشان می‌دهند. اما من فکر نمی‌کنم که نتیجه قاطعی پیدا کرده باشیم. محققان هنوز در حال بررسی این موضوع هستند.»

وینستون با اشاره به رابطه شبکه‌های اجتماعی و توجه به افراد مختلف می‌گودید: «حواس ما دائما به این سو و آن سو پرت می‌شود، گاهی اوقات این وضعیت پاره توجه دائمی نامیده می‌شود. ما هیچ‌وقت روی چیزی تمرکز نمی‌کنیم و دائما چند کار را انجام می دهیم. یکی از راه‌کار‌هایی که بعنوان متخصص آگاهی ذهنی پیشنهاد می‌کنم این است که مدتی را از گوشی هوشمند و لپ‌تاپ فاصله بگیرید و روی یک چیز خیلی ساده و کم زرق و برق تمرکز کنید، مدیتیشن کنید یا مثلا روی نفس کشیدن تمرکز کنید یا در طبیعت قدمی بزنید. هرچیزی که تاثیر این توجه پاره پاره را که روی خواب و دیگر موضوعات مهم سلامتی تاثیرگذار است به خودش جلب کند.»

طبق نظر او «موضوع دیگرمسئله اعتیاد به چیز‌های تازه است، ما آنقدر به صدای هشدار‌ها و پیغام‌های بی‌پایان عادت کردیم که زندگی عادی کمی خسته کننده به نظر می‌رسد. این موضوع ممکن است به دوره‌های افسردگی منتهی شود، وقتی داخل اینترنت نیستیم و زندگی واقعی خودش را به ما نشان می‌دهد به نوعی این زندگی راکد به نظر می‌رسد. که بازهم به همین دلیل باید سعی کنید ارزش چیز‌های ساده زندگی را درک کنیم. ما باید شادیمان را از این پلتفرم‌ها جدا کنیم.»

مسئول آموزش آگاهی ذهن در مرکز تحقیقاتی ذهن آگاه در دانشگاه لس آنجلس کالیفرنیا می‌گوید: «من متوجه شدم که شبکه‌های اجتماعی نوعی حس حسادت و کمبود را در انسان ایجاد می‌کنند، زندگی من به اندازه دوستم یا یک غریبه خوب نیست. این موضوع به نظر من مهمترین چرخه زوال است.»

وابستگی به دستگاه هوشمند مشکل‌زاست

متیو لیپر، استادیار ارتباطات در دانشگاه آریزونا که درمورد تاثیرات رسانه روی صحت و سلامت ما تحقیق می‌کند نیز می‌گوید: «مردم واقعا به دستگاه‌های الکترونیکی خود وابسته می‌شوند. من در مطالعه‌هایی که روی افسردگی و استفاده از گوشی هوشمند انجام دادم متوجه شدم که موضوع میزان استفاده از گوشی نیست. هیچ رابطه‌ای بین میزان وقتی که یک نفر با گوشی سپری می‌کند و افزایش نشانه‌های افسردگی و تنهایی نیست. مشکل زمانی است که شخص یک وابستگی خاص به دستگاه هوشمند پیدا می‌کند. زمانی که جدایی از دستگاه برای شخصی دشوار است یا خانواده از زمانی که او صرف گوشی می‌کند نگران هستند، معمولا چنین حالت‌هایی نشان‌های ثانویه افسردگی به شمار می‌آیند.»

طبق نظر او «این موضوع تمایز بسیار مهمی است چرا که ما درمورد نشانه‌های افسردگی صحبت می کنیم نه تعریف پزشکی از افسردگی. افسردگی در تعریف پزشکی وضعیتی با ویژگی‌های متفاوت است. این موضوع یکی از مشکلات مطالعه روی افسردگی است. پیشروی به صورت خطی نیست. ویژگی‌های یک شخص افسرده با کسی که نشانه‌های افسردگی دارد متفاوت است.»

او پیشنهاد می‌کند که اگر شما کاربری هستید که دچار مشکل شده، کسی که همواره به سمت دستگاه هوشمند کشیده می‌شود، احتمال بروز نشانه‌های افسردگی برایتان بیشتر می‌شود و این امر می‌تواند مشکل ساز باشد. اما ما هنوز در حال بررسی این وضعیت هستیم تا ببینم واقعا چه اتفاقی می‌افتد.

قوز کردن افکار منفی را به ذهن هدایت می‌کند

اریک پیر، استاد دانشگاه ایالاتی سن فرانسیسکو و یکی از مولفان کتاب (TechStress) چطور تکنولوژی زندگی ما را به سرقت می‌برد، نیز در این خصوص معتقد است که تکنولوژی به تنهایی دلیل افسردگی نیست، روش ارتباط فیزیکی ما با آن باعث افسردگی می‌شود.

پیر می‌گوید: «چند سال پیش ما مطالعه‌ای با این سوال که اکثر مردم وقتی با گوشی هوشمند یا لپ‌تاپ نتفلیکس تماشا می‌کنند یا کاری دیگری انجام می‌دهند چطور می‌نشینند؟ انجام دادیم، مشخص شد که اکثر مردم قوز می‌کنند، سر‌ها رو به پایین و ستون فقرات C شکل می‌شود.  داده‌ها به وضوح نشان می‌دهند که اگر این حالت دائما تکرار شود، احتمال به دام افتادن در افکار و خاطرات ناامید کننده بیشتر می‌شود.» طبق نظر او هر چند در وضعیت صاف و ایستاده هم می‌توان افکار منفی داشت، اما احتمال اینکه از آنها تاثیر بگیرید کمتر است؛ در واقع صاف نشستن احتمالا افکرا امیدوارانه برایتان ایجاد می‌کند. تحقیقات تایوان روی مغز نشان داد که وقتی شما در حالت خمیده قراردارید،‌ مغز نسبت به حالت صاف باید بیشتر تلاش کند تا افکار مثبت را فعال کند.

پیر می‌گوید: «مطالعه دیگرما در مورد دانش‌آموزان حاضر در کنفرانس‌های زوم بود از آنها خواستیم در یک مرحله از آنها خواستیم که به صورت معمولی سر کلاس حاضر شوند و سطح هوشیاری، توجه، مشارکت و غیره را گزارش دهند. سپس از آنها خواستیم که بار دوم تلاش کنند سرزنده باشند به صورت فیزیکی حرکتی داشته باشند. تغییر نتیجه حیرت انگیز بود: 80 درصد از دانش آموزان تغییر قابل توجهی را در سطح انرژی، توجه و مشارکت گزارش کردند و در پایان کلاس نیز چیزهای بیشتری را به یاد داشتند.»

استاد دانشگاه ایالاتی سن فرانسیسکو ادامه می‌دهد :«به عقیده من ما باید برای یادگیری و  زندگی تلاش کنیم مغز‌هایمان را درگیر کنیم و آن‌را آماده نگه داریم. نشستن به شکل منفعل و نگاه کردن به صفحه نمایش از عادت‌هایی است که جلوی این حالت را می‌گیرد. ما قوز می‌کنیم و انرژی‌امان تخلیه می شود. تماشای ویدیو اساسا یک فعالیت منفعلانه است. این کار به ما یاد می‌دهد تا منفعل تر باشیم و هرچه منفعل تر باشیم، سطح انرژی ما کمتر می‌شود.»

تکنولوژی زندگی ما را بهتر کرده است

مایلک مارزک، مسئول تحقیقات در مرکز آگاهی ذهنی و پتانسیل انسانی در دانشگاه کالیفرنیا نیز می گوید: «روی هم رفته تکنولوژی زندگی ما را بهتر کرده است. تنها یک روز بدون فریزر و آبگرمکن کافی است که این موضوع را متوجه شوید. اما اکثر گجت‌های خانه شما از جمله گوشی همراه ساعت‌ها توجه شما را در طول روز به خود جلب می‌کنند.»

طبق نظر او «توییتر و اینستاگرام ذاتا مضر نیستند، اما مطمئنا می‌توانند مضر باشند. وقتی این شبکه‌های اجتماعی در روابط دنیای واقعی شما اخلال ایجاد کنند واقعا مشکل ساز می‌شوند. این روابط بیشترین تاثیر را روی احساس شما دارند.»

او می‌گوید: «برای محافظت از روابط در برابر گوشیتان فقط یک قانونی ساده وجود دارد، اگر کسی با شما صحبت می‌کند، گوشی را کنار بگذارید و به او نگاه کنید. به ندرت این قانون را زیر پا بگذارید.»

منبع: GIZMODO