مشکل فنی بانکی موجب تاخیر در تسویه پرداختیارها شد
براساس اطلاعیه پرداختیارهای زرینپال، وندار و جیبیت، تسویه پرداختیاری امروز، یکم آذر ۱۴۰۳، با تاخیر…
۱ آذر ۱۴۰۳
رئیس مرکز فناوری اطلاعات و توسعه اقتصاد هوشمند وزارت امور اقتصاد و دارایی:
۱۹ اسفند ۱۳۹۹
زمان مطالعه : ۱۲ دقیقه
«ما دیگر متولی رام کردن فناوریهای نو نیستیم.» این گفته علی عبداللهی، رئیس مرکز فناوری اطلاعات و توسعه اقتصاد هوشمند وزارت امور اقتصاد و دارایی است، زمانیکه در کنار معاونان فناوری سازمانهای زیرمجموعه وزارت امور اقتصاد و دارایی در جلسهای عملکرد یک سال گذشته خود را بررسی میکردند.
به گزارش پیوست، علیعبدالهی در این نشست خبری ضمن ارائه گزارش کاملی از فعالیتهای انجام شده در ستاد وزارتخانه یکی از پروژههای قابل توجه را پیادهسازی و تکمیل خزانهداری الکترونیکی عنوان کرد. پروژهای که اجرایی شدنش در دهه ۸۰ و در طرح تکفا مطرح شده بود، حال پس از گذشت نزدیک به یک دهه با پیگیری مجدد، شکل اجرایی و نهایی به خود گرفت.
طبق گفته او با اجرایی شدن خزانه داری الکترونیکی تمامی حسابهای دستگاههای دولتی در بانکها به صورت کامل به بانک مرکزی منتقل شد و از این رو از تعداد حسابهای دولتی در حدود ۲۲۰ هزار فقره کاسته شده است. همچنین با اجرایی شدن این طرح در حدود ۷۸ هزار دسته چک در سطح خزانهداری کل و خزانه داری معین حذف شدند و با حذف این تعداد چک به میزان قابل توجهی در مصرف کاغذ صرفهجویی شد و فرایند انسانی صدور دستهچک نیز به صورت کامل حذف شد.
عبدالهی یکی دیگر از مزایای اجرایی شدن این طرح را واریز همزمان حقوق و دستمزد برای حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار کارمند دولت عنوان کرد.
او همچنین به اجرایی شدن سفتهالکترونیکی برای تسهیلات کرونایی اشاره کرد و گفت: «هماکنون بالغ بر ۶۵ هزار قرارداد تسهیلات کرونایی با استفاده از سفته الکترونیکی بسته شده و متقاضیان دریافت این تسهیلات از طریق تلفنهمراه توانستهاند تضمینهای لازم را بدهند و وام خود را دریافت کنند.» او ادامه داد: «در نظر داریم این طرح را به زودی برای انواع تسهیلات اجرایی کنیم و در گام بعد با ایجاد سامانه سفته الکترونیکی امکان استفاده از این سفته را برای تمامی ذینفعان فراهم کنیم.» طبق گفته او برای اجرایی کردن این طرح هماهنگیهای لازم با قوه قضائیه را انجام دادهاند تا اگر لزومی به واخواست سفته الکترونیکی وجود داشته باشد قوه قضائیه و قضات دادگاهها بتوانند به صورت الکترونیکی استعلامهای لازم را انجام دهند.»
او همچنین به ایجاد کارگروه فراسندباکس در وزارتامور اقتصادی و دارایی اشاره کرد و گفت: «با ابلاغی که از سوی مرکز ملی فضای مجازی صورت گرفتهایم امکان تعریف طرحها و پروژههای نوآور و فناوری محور در سندباکسها فراهم شده است.»
او در پاسخ به سوال پیوست که با وجود محدودیتهای ایجاد شده برای تجارت رمزارزها چرا تا کنون موضوع مبادله رمزارزها به عنوان یک طرح در سندباکس مطرح نشده است گفت: «در مرکز ملی فضای مجازی دستورالعمل نظام حکمرانی رمزارزها تدوین شده و در آن تکلیف بخشهای مختلف مشخص شده است. طبق آن دستورالعمل به صورت مشخص صرافیهای رمزارزی باید توسط بانک مرکزی مدیریت شوند و وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان همکار در این بخش تعیین شده است.همچنین در آن دستورالعمل وزارت اقتصاد مسئول راهاندازی سندباکس رمزینه داراییها شده است.»
او ادامه داد: «تا کنون ۶ طرح به صورت خاص برای مطرح شدن در سندباکسها به کارگروه فراسندباکس ارسال شده که از این طرحها سه طرح به صورت خاص به رمزارز اشاره کردهاند و ما آنها را به بانک مرکزی به عنوان متولی ایجاد سندباکس در این حوزه ارجاع دادهایم.» او اضافه کرد: «بانک مرکزی متعهد شده است تا بهار ۱۴۰۰ اقدامات لازم برای ایجاد این سندباکسها را انجام دهد.» به عقیده او بهترین مسیر برای رگوله کردن رمزارزها مسیر سندباکس است.
مالیات الکترونیکی یکی از پروژههای اولویتدار دولتالکترونیکی به شمار میآید که شورای اجرایی فناوری اطلاعات آن را در زمره پروژههایی قرار داده که اجرای آنها با تاخیر همراه بوده است. حال هادی خانی، معاون فناوریهای نوین سازمان امور مالیاتی خبر از راهاندازی و ایجاد پنجره واحد خدمات مالیاتی را در این جلسه داد. پروژهای که احتمال دارد با افتتاح آن بخشی از تاخیر در اجرای پروژه مالیات الکترونیکی پوشش داده شود.
این پنجره واحد که قرار است فردا (۲۰ اسفند) به صورت رسمی به بهرهبرداری برسد، علاوه بر اینکه امکان دسترسی به تمامی سامانههای مالیاتی را برای مودیان مالیاتی فراهم میکند، امکان دسترسی به اطلاعات مورد نیاز مودیان را نیز برای آنان فراهم خواهد کرد.
طبق گفته خانی بسیاری از افراد برای دریافت اطلاعاتی از قبیل اطلاعات پرونده مالیاتیاشان یا میزان مالیات پرداختی یا حتی ممنوعالخروج بودن یا نبودنشان به سازمان امور مالیاتی مراجعه میکردند، حال از طریق این پنجره واحد دیگر آنان نیازی به مراجعه به سازمان امور مالیاتی نخواهند داشت و خدمات خود را الکترونیکی دریافت میکنند.
معاون فناوریهای نوین سازمان امور مالیاتی گفت: «این پنجره واحد به گونهای طراحی شده است که فقط پرونده مودیان مالیاتی را به نمایش نمیگذارد؛ بلکه برای هر ایرانی پرونده مالیاتی تشکیل خواهد شد. به طور مثال اگر خودرویی معامله کرده باشید مالیات خودرو در پرونده مالیاتی شما درج میشود یا اگر ارثی به شما رسیده باشد مالیاتی که بابت آن پرداخت کردهاید به صورت کامل در این پرونده درج میشود و هر فرد میتواند تمامی اطلاعات مالیاتی خود را دریافت کند.»
او یکی از نیازهای سازمان مالیاتی برای تکمیل پروژههای خود را دسترسی به اطلاعات سایر سازمانها عنوان کرد. خانی گفت: «در گذشته برای به دست آوردن اطلاعات، همیشه به دردسر میافتادیم اما طی سال جاری رویکردمان را تغییر دادهایم و از رویکرد التماسی به سمت رویکرد تهاجمی و مطالبه گری حرکت کردهایم، به گونهای که از برخی از دستگاهها که اطلاعاتی به ما نمیدادند به قوه قضائیه شکایت کردهایم و هماکنون اطلاعات آنان در اختیار ما قرار گرفته است.»
او تاکید کرد: «برای اینکه بتوانیم پرونده مالیاتی دقیقی داشته باشیم و بتوانیم از سمت نظارتهای انسانی به سمت نظارت داده محور حرکت کنیم نیاز به دادههایی داریم که دستگاههای مختلف آن را جمعآوری کردهاند.»
به باور او در شرایط فعلی دادههای دستگاهها به دست آننها میرسد اما از کیفیت مناسبی برخوردار نیست. او به وضعیت حکمرانی داده در کشور اشاره کرد و گفت: «هنوز مشخص نیست که دستگاهها با دادههایی که در اختیارشان است باید چگونه رفتار کنند و چگونه دادههای خود را با یکدیگر به اشتراک گذارند.»
بیمه مرکزی به عنوان یکی از دستگاههای زیرمجموعه وزارت امور اقتصادی و دارایی طی ۳ سال متمادی دستگاه برتر در ارائه خدمات الکترونیکی شده است. حال قاسم نعمتی، رئیس مرکز فناوری اطلاعات بیمه مرکزی اعلام میکند که این سازمان در نظر دارد علاوه بر اتصال با مرکز تبادل اطلاعات دولت (GSB) اتصال به مرکز تبادل اطلاعات دولت و بخش خصوصی (PGSB) را نیز فراهم کند تا از طریق آن بتوانند خدمات بهتری به بخش خصوصی و استارتآپهای فعال در این حوزه ارائه دهند.
قاسم نعمتی، با اشاره به آییننامه تدوین شده در بیمه مرکزی برای تسهیل فرایند کاری استارتآپها گفت: «هماکنون طبق این آییننامه امکان فعالیت کارگزاریهای آنلاین فراهم شده است و سوئیچ بیمه نیز همگام با آن تغییر کرده است تا امکان ارائه سرویس و API مورد نیاز بخش خصوصی و استارتآپها فراهم باشد.»
او به حذف الزام ارائه نسخه کاغذی بیمه شخص ثالث اشاره کرد و گفت: «هماکنون تمامی دستگاههای نظارتی امکان استعلام آنلاین بیمه شخص ثالث را دار هستند.» او با اشاره به مشکلاتی که در برخی از استانها بهوجود آمده بود اعلام کرد: « در برخی از شهرستانها برخلاف ابلاغیههایی که صورت گرفته بود نیروی انتظامی در خواست نسخه کاغذی بیمه شخص ثالث را میکرد در شرایطی که ما بستر لازم برای استعلام را در اختیار آنها قرار داده بودیم هماکنون این مشکلات در حال برطرف شدن است.»
او در پاسخ به سوال پیوست در خصوص حذف نسخه کاغذی سایر بیمه نامهها گفت: «هماکنون این کار در دستور کار بیمه مرکزی قرار دارد همانطور که با اتصال به سامانه جامع تجارت امکان صدور بیمه نامه برای حمل و نقل را نیز فراهم کردهایم و به بزودی نسخه کاغذی بیمه نامه نیز از طریق سامانه جامع تجارت حذف خواهد شد.»
او در پاسخ به سوال دیگر پیوست در مورد امکان اتصال بیمههای تکمیلی به بیمه درمان و حذف ارسال نسخه کاغذی اسناد پزشکی گفت: «اقدامات اولیه برای اجرایی شدن این طرح انجام شده و اتصالهای لازم به سامانه سپاس را انجام دادهایم؛ اما همانطور که میدانید ما نیازمند داده هستیم و باید اطلاعات ما تکمیل شود. او اضافه کرد برای اینکه بتوانیم این خدمات را ارائه دهیم باید کدینگ پزشکان و تخصصهای آنان و کدینگ دارو و مراکز درمانی به صورت کامل تکمیل شود و در اختیار ما قرار گیرد. »
نعمتی تاکید کرد که با توجه به جنس خدمات بیمهای ما نیازمند اطلاعات پایهای کشور هستیم و هر چقدر امکان دسترسی به اطلاعات و دادهها بیشتر فراهم شود خدمات بهتری به مردم ارائه میدهیم.
یکی دیگر از پروژههای اولویت دار دولتالکترونیکی پروژه سامانه جامع تجارت است. پروژهای که هر چند متولی آن وزارت صمت است؛ اما همواره تبادل اطلاعات در سامانه جامع تجارت با گمرک تبدیل به یکی از چالشهای اصلی شده بود. حال مدیر فناوری اطلاعات گمرک ایران اعلام میکند که این سازمان دادههای مورد نیاز بخشهای مختلف کشور را در اختیار آنان قرار میدهد، و این در حالی است که دادههایی که به دستش میرسد دادههای کافی و تمیزی نیست. هایده باقریپور، تاکید میکند که گمرک به عنوان مرزبان اقتصادی کشور نیازمند دادههای زیاد است اما بیشتر از آنچه داده دریافت کنیم دادهها را در اختیار سازمانهای دیگر قرار میدهیم.
او در پاسخ به این سوال پیوست که همواره گفته میشود گمرک از ارائه آمار به سامانه جامع تجارت امتناع میکند گفت: «همیشه در بخش فناوری اطلاعات سازمانی اعلام میکند که دادهها را صددرصد ارائه کرده و سازمان دیگر میگوید دادهها را به صورت کامل دریافت نکرده است، از همین رو طی ماههای گذشته با میانجیگری شورای اجرایی فناوری اطلاعات برخی ازمشکلات برطرف شده است.»
او تاکید کرد که هماکنون با اتصال به GSB دادهها از طریق آن در اختیار سامانه جامع تجارت قرار میگیرد تا مشخص شود چه دادههایی ارسال میشود و چه دادههایی دریافت میشود.
باقریپور یکی از پروژههای حساس گمرک را حذف نیروی انسانی در ارزیابیها و نظارت گمرک عنوان کرد. او گفت: «از این طریق امکان نظارت نامحسوس و کنترل نامحسوس با استفاده از تجهیزات پیشرفته فراهم شده است.»
او رویکرد اصلی گمرک را پیادهسازی الگوریتمهای نظارتی عنوان کرد تا ارزیابی به صورت دقیقتر صورت گیرد و در این میان دخالت نیروی انسانی به حداقل برسد.
سال ۹۹ یکی از سالهای متفاوت برای سازمان بورس و اوراق بهادار به شمار میآید، علاوه بر اینکه در این سال بورس توانست مشتاقان بسیاری را به سمت خود جذب کند؛ اما نتوانست آنها را به صورت دائم نزد خود نگه دارد و نوسانهای بازار موجب شد تا بسیاری از تازهواردان از تصمیم خود برای ورود به بورس پشیمان شوند. در این میان بسیاری از کارشناسان یکی از مشکلات اصلی بورس را که در این روزها با آن مواجه است، هسته معاملاتی بورس و سامانههای نظارتی آن عنوان میکنند.
با اینحال مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار به صورت کامل از اقدامات انجام شده در بورس طی سال گذشته حمایت میکند. حمید حسنآبادی اعلام کرد که تقریبا ۷۰۰ نهاد مختلف تحت نظارت سازمان بورس قرار دارند و از این میزان ۵ هزار نفر به صورت مستقیم در اکوسیستم تکنولوژی و فناوری اطلاعات بازار سرمایه فعالیت میکنند.
او با مرور بر اتفاقهایی که در سال جاری در حوزه بورس افتاد گفت: «امسال با آزاد سازی سهام عدالت در حدود ۴۵ میلیون سهامدار جدید وارد بورس شدند و از همین رو شاهد رشدی عجیب در بازار سرمایه بودیم ، به گونهای که اگر تا پایان سال گذشته (سال ۹۸) ۱۱ میلیون نفر کد سرمایهگذاری بورس داشتند، امسال ۲۷ میلیون کد سهامداری جدید صادر شده و در این زمینه شاهد رشدی در حدود ۱۵۰ درصد بودیم.»
او افزود: «همچنین در حدود ۳۷ میلیون نفر کد سجام دریافت کردهاند که از این تعداد ۳۰ میلیون نفر به صورت کامل احراز هویت شدهاند و میتوان گفت که ما یکی از پایگاه دادههای دقیق از احراز هویت افراد را در اختیار داریم.»
او در پاسخ به این سوال پیوست که چرا هنوز تمامی افراد از کد سجامی برخوردار نیستند و در حدود ۹ میلیون نفر هنوز کد سجامی دریافت نکردهاند گفت: «این تعداد از افراد از گذشته کد بورسی داشتهاند و هنوز اقدام به دریافت ک دسجامی نکردهاند بهزودی آنها نیز ملزم به دریافت کد سجام خواهند شد.»
او با اشاره به پیادهسازی سامانه توزیع سود سهام به صورت الکترونیکی گفت: «با پیادهسازی این سامانه تا ابتدای اسفند ماه ۱۱۴ شرکت سود خود را به صورت متمرکز و الکترونیکی واریز کردند.» او با اشاره به مشکلاتی که در هسته معاملات بورس وجود داشته اعلام کرد: «طی سالهای گذشته تلاشهای زیادی برای بومی سازی این هسته ازسوی شرکت مدیریت فناوری در بورس صورت گرفته، به گونهای که بخشی از ماژولهای آن به صورت کامل بومی شدهاند.»
حسنآبادی ادامه داد: «بیش از دوسال است که بومی سازی سامانه کلی معاملات در دستور کار قرار گرفته و از سال آینده این سامانه به صورت جزئی و مرحلهای زیربار خواهد رفت. او تاکید کرد که ماژولهای بسیاری به این سامانه اضافه شده و تا پایان بهار ماژول سامانه نظارتی نیز به آن اضافه خواهد شد.»
او تاکید کرد که هیچ اختلالی در سامانههای نظارتی بورس وجود ندارد و تمامی لاگهای این سامانه وجود دارد و هیچوقت این سامانه از دسترس خارج نشده است.او با اشاره به اضافه شدن بار سامانههای گفت: «شاید سامانهها با کندی مواجه شده باشد؛ اما این سامانهها از دسترس خارج نشدهاند و عملیات نظارتی خود را به صورت کامل انجام میدادند.»
همچنین روحالله دهقان، مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس نیز در این خصوص گفت: «سامانه معاملات یک بخش خاص، سامانه نظارتی خود را دارد که معاملات را در لحظه و به صورت زنده نظارت میکند. این سامانهها هیچگاه از دسترس خارج نشدهاند و همیشه فعال بودهاند.»
او تاکید کرد که آنها گزارشهای نظارتی خود را به صورت مرتب در اختیار ناظران قرار میدهند؛ اما اگر این گزارشهای آنها منجر به اقدام نظارتی خاصی نشده است تا نهادهای نظارتی باید پاسخگو باشند. به گفته او طبق پیشبینیهای صورت گرفته آنها میخواهند با توجه به افزایش حجم معاملات در بورس سال آینده از ابزار هوش مصنوعی برای کشف تخلفها و نظارت بهتر بهرهبرند.