مثل سراغ گرفتن از کدخدا؛ وقتی به ده راه‌مان نمی‌دهند

مصطفی همت، چه به خاطر نام فامیلش و چه به دلیل مواضع تند و صریحش، یکی از افراد محبوب در فیس‌بوک است که چندین هزار دوست و دنبال‌کننده دارد. او در یکی از آخرین پست‌هایش، بعد از بیان مطلب خود نوشت کاربران صفحه او، فقط حق دارند این مطلب را در محیط فیس‌بوک منتشر کنند و کسی از آنان حق ندارد در رسانه‌ها این مطلب را بازنشر کند. او در ادامه به قانون حمایت از مولفان، مصنفان و هنرمندان استناد کرده بود. آیا سخن او از نظر حقوقی درست بود؟ آیا افراد بر داشته‌های خود در محیط شبکه‌های اجتماعی مالکیت مادی و معنوی دارند؟ ما مالک داشته‌های خود در شبکه‌های اجتماعی هستیم پاسخ این سوال در یک کلمه آری است. افراد بر داشته‌های خود در شبکه‌های اجتماعی حق مالکیت مادی دارند. به همین دلیل است که می‌بینید مالکیت صفحات فیس‌بوکی پرطرفدار جابه‌جا می‌شود و با قیمت‌های معتنابه خریداری می‌شود. جالب است بدانید در یکی از پرونده‌هایی که در خارج از مرزهای ایران در مورد مالکیت بر حساب‌های کاربری مطرح شده‌ است، شرکتی از کارمند سابق خود که مسوول اداره کردن حساب کاربری این شرکت بوده شکایت کرده که چرا پس از اخراج از شرکت، آن حساب کاربری را با نزدیک به 17 هزار دنبال‌کننده به حساب کاربری شخصی خود تغییر داده است. اما اگر قرار باشد به مالکیت فکری محتوا در این شبکه‌ها بپردازیم باید چه بگوییم؟ قانون اصلی کشور در خصوص مالکیت معنوی، قانون حمایت از مولفان، مصنفان و هنرمندان است. این قانون در ماده دوم خود می‌گوید از «کتاب و رساله و جزوه و نمایشنامه و هر نوشته دیگر علمی و فنی و ادبی و هنری» و «اثر عکاسی که با روش ابتکاری و ابداع پدید آمده باشد» حمایت می‌کند. اگر چه در زمان نگارش این قانون خبری از شبکه‌های اجتماعی نبوده و حتی در متن آن توجهی...