بلاکچین مرحله بعدی پس از تکامل اینترنت

به گزارش پیوست، حدود یک دهه پیش بلاکچین برای اولین بار در قالب بیتکوین عمومی شد؛ اما هنوز هم بسیاری نمی‌دانند که این تکنولوژی دقیقا چیست و به چه کار می‌آید. البته بیشتر تکنولوژی‌های انقلابی در مراحل اولیه تکامل به همین وضعیت دچار می‌شوند اما مسئله اصلی این است که آیا بلاکچین این پتانسیل انقلابی را دارد یا خیر. تقریبا همه به این سوال پاسخ مثبت می‌دهند.

براساس پیش بینی گارتنر ارزش تجاری بلاکچین تا سال ۲۰۲۵ به ۱۷۶ میلیارد دلار خواهد رسید و تا سال ۲۰۳۰ از ۳.۱ تریلیون دلار فراتر خواهد رفت. بلاکچین در دو زمینه مهم کاربرد دارد: کاربرد اصلی بلاکچین را می‌توان در زمینه رمزارزها و ارائه پلتفورمی برای آنها دانست، اما بلاکچین در جهان تجارت نیز کاربرد دارد.

بیتکوین را می‌توان بهترین مثال از بلاکچین در زمینه رمزارز ها دانست، این رمزارز برپایه بلاکچینی عمومی و بدون اجازه طراحی شده است که به صورت ناشناس فعالیت می‌کند و نیازمند نوعی سیستم اثبات انجام کار یا اثبات سهام است. کاربرد تجاری بلاکچین در هایپرلجر نمود پیدا می‌کند و عمدتا در برنامه‌های تجاری کاربرد دارد، این فناوری با تکیه بر شبکه‌های بلاکچین خصوصی یا عمومی روابط بین موسسات را تنظیم می کند.

«بلاکچین برای تجارت» در واقع « لجر(دفتر کل) دیجتالی مشترک، نامتمرکز، با امنیت پنهان و تغییرناپذیر» است و چند ویژگی مهم دارد:

اعتبار: اعضای شبکه با کلیدهای پنهانی مشخص می‌شوند که هرکدام براساس نقش تجاری اعضا اجازه دسترسی خاص خود را دارند.

حریم خصوصی: با اینکه اعضای شبکه شناخته شده هستند، اما تبادلات تنها به کسانی که باید نمایش داده می شود.

عدم محدودیت: معاملات تجاری حجم بالایی دارند و باید امکان پشتیبانی از آن وجود فراهم شود. بلاکچین‌های تجاری نیازی به اثبات انجام کار یا اثبات سهام ندارند و اجازه محور هستند.

امنیت: بلاکچین‌های تجاری اشتباه پذیر هستند. با استفاده از الگوریتم‌های اشتباه پذیر، حتی در صورت بی‌دقتی و اشتباه یک یا چند عضو، شبکه به کار خود ادامه خواهد داد.

انگیزشی: بلاکچین تجاری به دلیل نیاز به پذیرش، ماهیتی انگیزشی دارد و توکن‌ها همانند امتیاز وفاداری در سیستم عادی عمل می‌کنند و انگیزه مشارکت در جو بلاکچین را افزایش می‌دهند.

در دهه ۱۹۹۰ قرار بر این بود که اینترنت اقتصادی نامتمرکز و باز را در اختیار کاربران قرار دهد. اما همانطور که پیش‌بینی می‌شد این برنامه در عمل تحقق پیدا نکرد. در عوض اقتصاد پلتفورم محور با تکیه بر قدرت شبکه ایجاد شد. چند شرکت به پادشاهان این زمینه تبدیل شدند و بررقبا غلبه کردند.

با وجود پروتکل‌های باز و ماهیت پراکنده اینترنت چطور چنین نتیجه‌ای حاصل شد؟

اینترنت را متشکل از دو لایه در نظر بگیرید که هردو روی یکدیگر سوارند: اینترنت یک و اینترنت دو. اینترت یک به عنوان شبکه‌ای ساده و انعطاف پذیر از داده‌ها با هدفی کلی طراحی شد و از برنامه‌های متعددی در اینترنت دو پشتیبان می‌کند. پروتکل‌های بازی که امروزه مرسوم هستند -TCP/IP، HTML و URLها- به اینترنت یک مربوط می‌شوند. هدف کلی اینترنت باعث رشد و انطباق آن با برنامه‌های مختلف شد.

اما برای حفظ سادگی و انعطاف اینترنت یک، تمامی دیگر وظایف از جمله مدیریت هویت و امنیت به اینترنت دو واگذارد شدند. حالا شرکت‌های بخش خصوصی باید این پروتکل‌ها را در هرکدام از برنامه‌ها تعریف کنند.

نبود استاندارد‌های هویتی و امنیتی باعث شد تا شرکت‌های بزرگ براساس گنجینه داده‌هایی که در اختیار داشتند، استانداردهایی غیررسمی را وارد پلتفورم‌های تحت مالکیت خود کنند. در نتیجه اینترنت نامتمرکز در لایه اینترنت یک زنده مانده است اما در لایه اینترنت دو به گونه‌ای متمرکز بدل شده و تحت سلطه چند شرکت بزرگ قرار گرفته است.

تکنولوژی بلاکچین با مبادله امن و نامتمرکز اطلاعات هویتی به این مشکلات پایان می‌دهد و دیگر نیازی به پلتفورم متمرکز یا تکیه بر واسطه‌ها نخواهد بود. در آینده‌ای نه چندان دور، برنامه‌های بلاکچین می‌توانند فعالیت‌های افراد و موسسات را به گونه‌ای امن و نامتمرکز و بدون تکیه بر عاملی خارجی سازماندهی و هماهنگ کنند، یعنی همان هدف اولیه اینترنت.

در کتاب «بلاکچین برای تجارت» گفته می‌شود که بلاکچین یکی از انقلابی‌ترین تکنولوژی های قرن ۲۱ است و مرحله بعدی از تکامل اینترنت محسوب می‌شود. تکنولوژی بلاکچین به سه شکل این موقعیت های انقلابی را پدید خواهد اورد:

ساختار پراکنده سازمانی: ماهیت پراکنده تکنولوژی بلاکچین و قابلیت قراردادهای هوشمند می‌تواند به شبکه تجاری خودمختاری با استقلال بالا منتهی شود که ساختار تجاری سنتی را به ساختاری پراکنده و اشتراکی تبدیل خواهد کرد.

مدل های تجاری مطمئن: بلاکچین با استفاده از تبادل فرد به فرد مطمئن، اجرای دیجیتالی و خودکار قراردادهای تجاری و موافقت‌نامه‌هایی از طریق قرارداد‌های هوشمند مدل‌های تجارت سنتی را به چالش می‌کشد. واسطه‌گری بین طرفین از طریق دفتر کل نامتمرکز و در عین شفافیت انجام می‌گیرد و به شکلی امن و پنهانی از درستی مبادلات اطمینان حاصل می‌شود.

اکوسیستم های نامتمرکز: در بلاکچین تجارت اصلی همان اکوسیستم موجود است. سازمان ها و سیستم ها با همکاری یکدیگر ایجاد ارزش می کنند.

این کتاب در انتها می‌گوید «نیازی نیست در تکنولوژی بلاکچین متخصص شوید؛ در عوض باید درمورد نقش فعلی خود در بازار، جریان ارزشی و اکوسیستم های تجاری فعلی تجدید نظر کنید و فرصت تحول را شناسایی کنید.»

منبع: the wall street journal