حجم تجارت الکترونیکی سال گذشته ۲۰۸ هزار میلیارد تومان اعلام شد

به گزارش پیوست، طبق گزارش تهیه شده از سوی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی ارزش اسمی تجارت الکترونیکی سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶، ۳۰ درصد رشد اما ارزش حقیقی تجارت الکترونیکی ۱۳ درصد کاهش نشان می‌دهد. ارزش اسمی تجارت الکترونیکی در سال ۹۶ در گزارش سال گذشته تجارت الکترونیکی ۱۵۹ هزار میلیارد تومان اعلام شده بود.

 معاون تسهیل تجاری و توسعه کاربردها مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در نشست خبری ارائه گزارش سالانه تجارت الکترونیکی دلیل تفاوت ارزش اسمی و حقیقی را تورم و رشد قیمت‌ها نسبت به سال گذشته عنوان کرد. بهنام امیری گفت: «هر چند ارزش اسمی رشد عددی تجارت الکترونیکی را نشان می‌دهد؛ اما ارزش حقیقی تجارت الکترونیکی نشان می‌دهد که تورم و افزایش قیمت‌ها موجب کاهش توان خرید مردم و در نهایت کاهش ارزش حقیقی تجارت الکترونیکی شده است.»

طبق گزارش مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، حجم  ۲۰۸ هزار میلیارد تومانی تجارت الکترونیکی تقریبا برابر با ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی کشور است. طبق همین گزارش درصد تغییرات حجم تجارت الکترونیکی در مقایسه با GDP کاهش ۵.۲۸ درصدی را نسبت به سال سال ۹۶ نشان می‌دهد.

بررسی‌های صورت گرفته از سوی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی نشان می‌دهد که در کل کشور در حدود ۲۷۰هزار کسب‌وکار الکترونیکی دارای وب‌سایت وجود دارد که از این تعداد تا پایان سال ۹۷ بیش از ۴۹ هزار کسب‌وکار نماد اعتماد دریافت کرده‌اند و ۶۴ درصد این کسب‌وکارها در بخش فروشگاه‌های آنلاین عمومی و ۱۵ درصد در بخش آموزش و ۱۰ درصد در بخش تولید محتوا فعالیت می‌کنند.

نکته قابل اهمیت در این گزارش تفاوت فاحش تعداد کسب‌وکارهای اینترنتی فعال در تهران در مقایسه با سایر استان‌هاست. بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که تعداد کسب‌و‌کارهایی که مرکز فعالیت خود را در تهران اعلام کرده‌اند به ۲۲ هزار ۶۹۶ کسب و کار می‌رسد و با فاصله زیاد پس از تهران خراسان رضوی قرار می‌گیرد. تعداد کسب‌وکارهای فعال در این استان ۳ هزار و ۷۵۱ کسب‌وکار اعلام شده است. این آمار تمرکز فعالیت تجارت الکترونیکی در تهران را نشان می‌دهد.

همچنین از این تعداد کسب‌وکار فقط ۲۴ درصد آنها به صورت حقوقی فعالیت می‌کنند و ۷۶ درصد به صورت حقیقی ثبت شده‌اند. مقایسه این آمار نشان می‌دهد که هنوز بیشتر کسب‌وکارها علاقمند به فعالیت به صورت فردی و حقیقی هستند، در شرایطی که در کشورهای توسعه یافته معمولا این آمار برعکس است و تعداد شرکت‌های فعال حقوقی از تعداد شرکت‌های فعال حقیقی بیشتر است.

بیشترین سرمایه‌گذاری در تجارت الکترونیکی نیز به صورت شخصی صورت گرفته است. گزارش مرکز توسعه تجارت الکترونیکی نشان می‌دهد که ۹۱ درصد سرمایه‌گذاری در این بخش توسط اشخاص ۵ درصد از طریق شتابدهنده‌ها ۲ درصد به صورت جمع‌سپاری و ۲ درصد نیز از سوی دولت صورت گرفته است.

در این گزارش میزان زنان مالک کسب و کار نسبت به سال ۹۶ افزایش یافته و به ۱۳ درصد رسیده است. سال ۹۶ فقط ۹ درصد کسب‌وکارها توسط زنان راه‌اندازی شده بود. از نکات قابل توجه در این گزارش ترکیب جنیسیتی مشتریان یا خریداران اینترنتی است. بر خلاف تصور همگان بیشترین تعداد خریدهای اینترنتی را مردان انجام می‌دهند. این آمار نشان می‌دهد ۶۷ درصد خریداران اینترنتی را مردان تشکیل می‌دهند.

همچنین گزارش تجارت الکترونیکی سال ۹۷ نشان می‌دهد که ۹۵ درصد کسب‌وکارهای اینترنتی کمتر از ۵۰ نفر کارمند دارند و جزو کسب‌و‌کارهای کوچک و متوسط به شمار می‌آیند. همچنین ۵۸ درصد کسب‌وکارهای فعال اینترنتی عمر فعالیتشان از یکسال گذشته است.

در بخشی از  این گزارش براساس آمار مبتنی بر گزارش شاپرک مشخص شده که تعداد تراکنش‌های خرید اینترنتی در سال‌های ۹۶ و ۹۷، ۷۷ درصد افزایش یافته است؛ اما مبالغ آن فقط ۳۰ درصد رشد را نشان می‌دهد. متوسط مبلغ خرید اینترنتی به ازای هر تراکنش در سال ۹۷ حدود ۱۸۷ هزار تومان اعلام شده و این در حالی است که این مبلغ در گزارش سال گذشته ۲۰۰ هزار تومان اعلام شده بود. داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد که تعداد کل تراکنش‌های خرید اینترنتی در سال ۹۷ به یک میلیارد و ۱۱۲ میلیون ۹۶۶ هزار و ۷۱۶ تراکنش می‌رسد که از این میزان فقط ۴ درصد تراکنش‌های کل شبکه بانکی را تشکیل می‌دهد. 

از دیگر آمار قابل توجه در این گزارش کاهش ضریب نفوذ اینترنت در ایران طی سال‌های ۹۶ و ۹۷ است. در شرایطی که ضریب نفوذ اینترنت در ایران در سال ۹۶ ۸۱.۲۸ درصد اعلام شده بود این آمار در سال ۹۷ به ۷۸.۱۴ درصد رسیده است. وزارت ارتباطات دلیل کاهش ضریب نفوذ اینترنت را مدیریت سیم‌کارت‌ها عنوان کرده است.