آینده هلدینگ‌های فناوری و نوآوری بانک‌ها: توازن میان ثبات و چابکی

سیر تحول دیجیتال و الزامات بانکی و نظارتی، بانک‌ها را به‌سمت تاسیس هلدینگ‌های تخصصی فناوری اطلاعات سوق داده است. بانک‌ها در چند سال اخیر، دستخوش تغییرات گسترده‌ای شدند. از یک سو شروع تحول دیجیتال در نظام بانکی که منتهی به دیجیتالی‌شدن خدمات، گسترش روش‌های نوین پرداخت و سامانه‌های یکپارچه شد و از سویی دیگر، لزوم فعالیت تخصصی در حوزه‌های مورد نیاز، باعث شد بانک‌ها به‌طرف تاسیس شرکت‌های تخصصی حرکت ‌کنند. برای مدیریت یکپارچه این شرکت‌ها، هلدینگ‌های فناوری اطلاعات در بدنه بانک‌ها شکل گرفت. این ساختارهای جدید، هم نیازهای درونی بانک‌ها را برطرف می‌ساخت و هم در بازار خدمات و فناوری‌های مالی نقش‌آفرینی می‌کرد. در واقع، «هلدینگ‌داری فناوری اطلاعات بانک‌ها» از این مسیر شکل گرفت و اکنون به یکی از ارکان پنهان اما اثرگذار نظام بانکی کشور تبدیل شده است. در ابتدا هدف از ایجاد هلدینگ‌های فناوری اطلاعات بانک‌ها، بیشتر تمرکز بر توسعه زیرساخت (اعم از زیرساخت‌های ارتباطی و مراکز داده)، سامانه‌ها (مانند سیستم‌های متمرکز بانکی، شبکه پرداخت، سامانه‌های امنیتی و پشتیبانی از مشتریان) و پشتیبانی فنی از آنها بود ولی با گذشت زمان، توسعه زنجیره ارزش بانک و نوآوری هم به آن افزوده شد. به‌دلیل ساختار چابک و دسترسی به اکوسیستم نوآوری، هلدینگ‌های فناوری اطلاعات در جایگاه واسط بین اکوسیستم نوآوری و بانک‌ها چه در زمینه سرمایه‌گذاری و تکمیل زنجیره ارزش و چه در دسترسی به فین‌تک‌ها در قالب ارائه API و خدمات بانکداری باز قرار گرفتند. در واقع، هلدینگ‌های فناوری اطلاعات به‌سمت به‌کارگیری نیروی انسانی متخصص مورد نیاز بانک در بخش‌های مختلف، گسترش خدمات نوآورانه با همکاری و استفاده از ظرفیت اکوسیستم نوآوری و فین‌تک و نیز سرمایه‌گذاری در حوزه‌های نوظهور حرکت کردند و کم‌کم «هلدینگ‌های فناوری و نوآوری بانک» شکل گرفت. هلدینگ‌های شاخص نمونه‌های شاخص این روند را در اکثر بانک‌های کشور شاهد هستیم اما در این میان، برخی موفق‌تر عمل کردند. برای نمونه، گروه فناپ از درون...