رئیس اتحادیه فناوران رایانه: ۴۰ درصد از لپ‌تاپ‌‌های موجود در بازار قاچاق است

به گزارش پیوست، اختلال همیشگی سامانه جامع تجارت سبب کندی واردات، کمبود کالا در بازار، افزایش قیمت و در نتیجه افزایش واردات کالای قاچاق به کشور می‌شود. از اسفند ماه تا الان که اوج اختلال سامانه جامع تجارت بود، واردکنندگان نتوانستند کالاهایشان را ثبت و ارز را به راحتی دریافت کنند، در همین راستا واردات کالای قاچاق به کشور با رشد چشمگیری مواجه شده است.

محمدرضا فرجی تهرانی، رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران معتقد است که درحال حاضر بازار لپ‌تاپ به دلیل تفاوت ارزی که بین این دو نوع واردات وجود دارد به صورت نسبتا کامل در اختیار قاچاقچیان است. واردکنندگانی که به صورت مجاز واردات انجام می‌دهند، به دلیل فاصله تخصیص ارز، تامین، دریافت کالا و فروش آن خواب پول طولانی دارند. همچنین پذیرش در سامانه جامع تجارت و سایر مراحل واردات پیچیده است اما برای قاچاقچی شرایط متفاوت است.

ارزش واردات لپ‌تاپ به شیوه تجاری در سال ۱۴۰۲، ۲۶۱ میلیون دلار و در سال ۱۴۰۱ معادل ۲۴۸ میلیون دلار بود. بر اساس این آمار واردات لپ‌تاپ در چند سال اخیر رشد یافته است اما چالش‌های واردات به شکلی است که قاچاقچیان همین روند را با شرایط راحت‌تری طی می‌کنند. البته به گفته فعالان این حوزه، یکی از علت‌های رونق قاچاق لپ‌تاپ دست دوم، افزایش حقوق گمرکی است و اینکه هزینه تمام‌شده واردات این مدل لپ‌تاپ‌ها حدود هشت تا ۱۵ درصد ارزان‌تر از واردات لپ‌تاپ‌های نو به صورت قانونی است. عده‌ای از فروشندگان معتقدند لپ‌تاپ‌هایی که به صورت قاچاق و استوک وارد می‌شوند، به دلیل اینکه به سفارش اروپا و آمریکا هستند، کیفیت بالاتری دارند اما قیمت‌شان نسبت به لپ‌تاپ نو که به سفارش آسیا است، مناسب‌تر است.

رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران در مورد قاچاق لپ‌تاپ به پیوست گفت: بیشتر افراد از فروشگاه‌های اینترنتی خرید می‌کنند که منبع تامین آن شهرهای مرزی کشور است و افراد از فروشگاه‌های حضوری که به صورت قانونی واردات انجام می‌دهند، کمتر خرید می‌کنند. این در شرایطی است که تعداد بالایی شکایت بابت خرید کالاهای قاچاق اتفاق می‌افتد که کالا به دست‌ خریدار نمی‌رسد.

به گفته فرجی تهرانی، در  شرایط فعلی ۳۵ تا ۴۰ درصد از لپ‌تاپ‌‌های موجود در بازار قاچاق است؛ این در حالی است که سال گذشته آمار واردات لپ‌تاپ قاچاق حدود ۲۴ درصد بود. او گفت که ممکن است تا ماه آینده شرایط بازار تغییر کند، مثلا ثبت سفارش‌ها انجام شود و ۸۰ درصد واردات به صورت قانونی شود؛ اما درحال حاضر حدود ۴۰ درصد بازار برای واردات لپ‌تاپ قاچاق است.

قیمت لپ‌تاپ کاهشی است یا افزایشی؟

برخی معتقدند که قیمت لپ‌تاپ تحت تاثیر قیمت ارز آزاد کاهشی خواهد بود و عده‌ای معتقدند که قطعا افزایش خواهد یافت. مسعود شکرانی، رئیس کمیسیون تامین تجهیزات کالای فاوا سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران به پیوست گفت: ۷ اسفند اعلام کردند که سامانه جامع تجارت دچار اختلال است و واردات دچار مساله است؛ بعد از این اتفاق موجودی بازار کم شد.

به گفته شکرانی،‌ بیشتر لپ‌تاپ‌ها موجودی‌شان در بازارهای فیزیکی صفر شده زیرا واردات آنها با چالش مواجه شده است. او گفت که به دلیل کم بودن قدرت خرید مردم و نبود بودجه، بازار لپ‌‌تاپ فعال نیست، اما قطعا تا چند ماه دیگر که فصل دانشگاه رفتن دانشجویان باشد، افزایش قیمت و تقاضا از سمت مردم ایجاد می‌شود. اما فرجی معتقد است که قیمت لپ‌تاپ نسبتا تحت تاثیر قیمت ارز آزاد است و با کاهش قیمت ارز قیمت لپ‌تاپ هم می‌تواند کاهش پیدا کند.

رئیس کمیسیون تامین تجهیزات کالای فاوای نصر با اشاره به ارز تخصیصی به لپ‌تاپ توضیح داد: ارز واردات لپ‌تاپ، ارز حاصل از صادرات دیگران و سهمیه آن نیز محدود است. واردکننده برای اینکه از چالش ثبت سفارش و اختلال همیشگی سیستم فرار کند، با صادرکنندگان مذاکره می‌کنند و برخی به صورت مستقیم در صادرات دخالت می‌کنند. به دلیل اینکه صادرکننده از وضعیت بازار مطلع نیست، بازار را دچار التهاب می‌‌کند. صادرکننده با ارز حاصل از صادرات، واردات انجام می‌دهد. اما به دلیل اینکه این افراد واردکننده نیستند بعد از انجام واردات دچار مشکل می‌شوند.

او معتقد است که قوانین بازار نباید جابه‌جا شود. واردکننده و صادرکننده هرکدام باید وظایف خودشان را انجام می‌دهند. اگر موضوع سهمیه‌بندی نبود، دلار بین ۴۵ تا ۵۵ هزار تومان بود.

از تیر ماه سال گذشته که وزارت صمت اعلام کرد واردات لپ‌تاپ فقط با ارز حاصل از صادرات وارد شود، قیمت لپ‌تاپ با یک جهشی مواجه شد. در آن زمان معاون وزیر صمت طی نامه‌ای به رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران گفته بود این تغییر رویه به دلیل مدیریت منابع ارزی کشور است.

با این شرایط به نظر می‌رسد که بازار حتی اگر بخواهد با کمبود لپ‌تاپ مواجه شود، قاچاق لپ‌تاپ و خرید لپ‌تاپ دست دوم مانع می‌شود و نیاز مردم برطرف می‌شود.