۹ آبان ۱۴۰۳
گفتوگو با مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات:
ما مسئول زیرساختیم نه شغل
۳۰ هزار، ۱۰۰ هزار، ۱۵۰ هزار، ۲۰۰ هزار و غیره آماری است که هر از چند گاهی از سوی وزارت ارتباطات دولتهای یازدهم و دوازدهم در خصوص ایجاد شغل در فضای مجازی اعلام میشود و به دنبال این آمار تاکید میشود که با سیاستگذاریهای مشخص میزان اشتغال در کشور چند برابر هم خواهد شد. ارائه آمارهای مختلف اشتغال در کشور که تکیه بر هیچ تعریف مشخص و دقیقی از شغل در فضای مجازی ندارد، پیوسته مورد انتقاد بسیاری از صاحبنظران اقتصادی بوده است. به باور این صاحبنظران، وزارت ارتباطات به جای ارائه آمار در زمینه اینکه چه تعداد شغل ایجاد شده است باید شغلهای حوزه ICT را شناسایی و بر اساس آنها تعاریف مشخصی ارائه کند. دیدگاهی که رسول سرائیان، معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات، نیز تا حدودی با آن موافق است. تا جایی که در مصاحبه با او، وقتی به سوالی درباره اعلام آمار شفاف از میزان شغلهای ایجادشده در حوزه ICT رسیدیم، با تواضع خاصی اعلام کرد که چون هیچوقت درگیر داستان ارائه آمار در این زمینه نبوده پس نمیتواند آمار دقیقی هم در این خصوص بدهد. همچنین او در این گفتوگو بارها تاکید کرد که منبع اصلی ارائه آمار اشتغال وزارت کار است و نباید بخشهای مختلف با ارائه آمار در این زمینه میزان شغلهای ایجادشده را چندمنبعی کنند.
مفهوم کار مجازی در چند سال اخیر در سطوح مختلف دولت مطرح شده است، از رئیسجمهوری گرفته تا وزیر ارتباطات دولت یازدهم و حالا هم آقای جهرمی. در روایتهای مختلف هم آمارها در زمینه ایجاد شغل به واسطه فضای مجازی متفاوت بوده است. اگر از تفاوت آمار در این زمینه بگذریم، اساساً وزارت ارتباطات به چه نوع شغلی مجازی میگوید؟ ابتدا باید نگاه کنیم که در ۲۰ سال گذشته اقتصاد در دنیا چه روندی طی کرده است. نگاهی به تاریخ نشان میدهد در ابتدا بخش کشاورزی در جریان اقتصادی نقش تعیینکننده داشته و در مرحله بعد صنعت سهم بازار کشاورزی را گرفته و بعد هم خدمات از این دو حوزه سهم گرفته است. در واقع اینترنت، فضای مجازی و دیجیتالی بازی را عوض کردند. این تغییر بازی در ایران هم چند سال اخیر به وضوح قابل رویت است. بر اساس آخرین آمار بانک جهانی از حدود ۷۴ هزار میلیارد دلار اقتصاد دنیا ۶۶ درصد آن در اختیار خدمات قرار دارد، پنج درصد سهم کشاورزی است و ۲۵ درصد آن نیز در اختیار صنعت است. ورود تکنولوژی به بخش کشاورزی و صنعت دو تاثیر دارد؛ درست است که تکنولوژی در این دو بخش ارزشآفرینی میکند اما در مقابل یکسری شغلها را نیز از بین میبرد. اما در تنها بخشی که وقتی تکنولوژی ورود پیدا میکند هم خلق ثروت رخ میدهد هم اشتغال ایجاد میشود و منابع زیرزمینی کشور را نیز از بین نمیبرد بخش خدمات است. اهمیت خدمات زمانی شکل گرفت که انقلابی به نام انقلاب اینترنت و فناوری اطلاعات رخ داد. اینترنت به بخشهای مختلف وارد شد و شروع به توانمند کردن خدمات موجود کرد و باعث شد هزینهها کاهش و کیفیت افزایش پیدا کند. این هنر فضای مجازی بود که امکانات خدمات مختلف را افزایش داد. در دنیا رقابتها شدیدتر شد و اصلاً پارادایم رقابت را تغییر داد. شرکتهای...