ایستادگی در برابر استفاده از محصولات خاص‌منظوره، گران تمام می‌شود

سعید شجاعی، مدیر راهکارهای اوراکل شرکت رمیس در گفت‌وگو با پیوست وضعیت ایران را درباره استفاده از این محصولات در مقیاس جهانی فاصله‌دار توصیف کرد اما اشاره داشت که این فاصله آنقدرها هم زیاد نیست و به‌کاربردن محصولات خاص‌منظوره در صنعت بانکداری نشانه‌ای از قدم برداشتن در مسیر این رویکرد نوین فناوری است.

مدیر راهکارهای اوراکل شرکت رمیس، جنرال دیوایس‌ها (General Devices) یا همان «محصولات عام‌منظوره» و اسپیشیال دیوایس‌ها (Special devices) یا همان «محصولات خاص‌منظوره» را دو موضوع مهم و تاثیرگذار لبه فناوری خواند و در این باره گفت: از حوالی سال ۲۰۰۵ برندها و شرکت‌های تکنولوژی به این نتیجه رسیدند که بهتر است برای استفاده‌های خاص از تجهیزات خاصی استفاده کنند. شاید اولین مجموعه‌ای که به سمت استفاده از این محصولات حرکت کرد، شرکت IBM بود.

رویکرد غالب، استفاده از محصولات خاص‌منظوره است

شجاعی عملکرد و نتیجه شرایط استفاده از این محصولات خاص‌منظوره را در مقایسه با المان‌های مختلفی که سالیان سال برای هر نوع نیاز و تقاضایی مورد استفاده قرار گرفت مطلوب توصیف کرد.

او به این نکته اشاره کرد زمانی که یک نیاز عام و غیرقابل دسته‌بندی  است، استفاده از محصولات عام‌منظوره بهترین گزینه است. رویکردی که در کشور ما در بخش‌ها و حوزه‌های مختلف از جمله بانک‌، بیمه و مخابرات با دریافت سرویس از برندهای خوب و معتبر اتخاذ شده و همچنان در حال اجرا است. اما زمانی که نوع نیاز خاص می‌شود، برای پاسخ دادن به این نیاز و تقاضا باید از طریق محصولات خاص‌منظوره یا همان Special device که نام بالغ شده آنها Total solution است، انجام شود. این روش و نوع نگاه در دنیا به عنوان یک قانون پذیرفته شده است اما رویکرد و اقدامات صورت گرفته در این باره در کشور با مقیاس جهانی فاصله‌دار است.

شجاعی، داده را ارزشمندترین دارایی (asset) یک سازمان خواند و از آن به عنوان قلب تپنده یک مجموعه یاد کرد. او با اشاره به اهمیت مواردی مانند از دست ندادن شبکه، قطعی و اختلال در اتصال برق و غیره، از دست دادن داده را مهم‌ترین آنها برشمرد.

مدیر راهکارهای اوراکل شرکت رمیس با اشاره به استفاده عمده و اکثریت بزرگترین پایگاه‌های داده از نرم‌افزارهای اوراکل از جمله بانک‌ها، شرکت‌های مخابراتی، وزارتخانه‌ها و غیره در جهت ذخیره اطلاعات، پایه و محل تجمیع داده‌ها را بسته به دیتابیس‌های اوراکل دانست.

شجاعی در رابطه با مفهوم توتال سولشن (Total solution) گفت: اوراکل مفهومی را تحت عنوان Engineered System سال ۲۰۰۸ به دنیا مطرح کرد؛ این موارد در واقع یک خانواده‌اند، خانواده‌ای که توتال سولوشن هستند.

شجاعی این مفهوم را مشتمل بر ۲ ویژگی دانست و در رابطه با ویژگی اول، خاص‌منظوره بودن آن توضیح داد: اوراکل با بررسی‌هایی که انجام داده و نیازهایی که شناسایی کرده، مشخصا برای آن نیاز یک Hardware هیولا تولید کرده است. بنابراین می‌بینیم که خاص‌منظوره بودن یک نیاز و در ادامه، محصول رابطه تنگاتنگی با دیتابیس یعنی همان قلب تپنده سازمان دارد.

شیوه نگهداری دیتا تغییر می‌کند؛ تلفیق سخت‌افزار با نرم‌افزار

شجاعی معتقد است که  اوراکل محصولات گوناگونی را روانه بازار کرده که سه محصول این شرکت از این خانواده نیاز مبرم کشور ماست.

Exadata،  Zero Data Loss Recovery Applianceو Oracle Database Appliance سه نیازی است که شجاعی وجود آنها را برای سازمان‌های کشور الزامی و ضروری دانست. او در رابطه با اگزادیتا گفت: یک رک اگزادیتا اوراکل شبکه صد گیگی، قابلیت ساپورت از چهار پتابایت دیسک و حدود سه هزار Core CPU را دارد.

ویژگی دوم engineered system این است که این سیستم‌ها ترکیبی از ابعاد نرم‌افزاری و سخت‌افزاری است. در واقع اوراکل اعلام می‌کند که صرفا تولیدکننده تجهیزات سخت‌افزاری نیست. شجاعی درباره این ویژگی گفت: اوراکل با ارائه تجهیزاتی که ویژگی‌های خاص سخت‌افزاری و نرم‌افزاری دارد تجهیزی را عرضه می‌کند که خاص خاص است و هیچ تجهیزی دیگری امکان رقابت با آن را ندارد.

اوراکل، دیتابیس را مرکز فرآیند حل مساله قرار می‌دهد و نیازهای آن را شناسایی می‌کند، سپس بخشی از این نیاز را با بعد نرم‌افزاری و بخشی دیگر را با ابعاد سخت‌افزاری پوشش می‌دهد .

شجاعی یکی دیگر از محصولات مهم و مورد نیاز کشور را Zero Data Loss Recovery Appliance نام برد و وجود آن را برای سازمان‌ها به اصطلاح از نان شب واجب‌تر دانست.

مدیر راهکارهای اوراکل شرکت رمیس درباره محصول دوم از این خانواده یعنی ZDLRA گفت: اوراکل با تولید این تجهیز یک راهکار برای بکاپ ریکاوری ارائه کرده است. او با این محصول به مخاطبان خود این اطمینان را می‌دهد که شما می‌توانید به Zero Data Loss برسید. طراحی این سرویس به گونه‌ای انجام شده است که از دیتابیس مقابل Ransomware مراقبت در لایه Backup  و Recovery محافظت می‌کند.

سومین محصولی که شجاعی کارکرد آن را در ایران سودمند و مفید خواند، Oracle Database Appliance است که اصطلاحا به آن نسخه کوچک شده Exadata می‌گویند. این سرویس برای افراد و سازمان‌هایی کاربرد دارد که قصد خریداری Exadata را ندارند یا اگزادیتا خریداری می‌کنند اما فقط یکسری از دیتابیس‌ها را روی آن قرار می‌دهند و میخواهند برخی را جزیره ای ذخیره کنند مناسب می باشد . کاربرد این محصول برای آن دسته از افرادی است که به هر حال می‌خواهند با یکسری از ویژگی‌های Exadata در مقیاس کوچکتر کار کنند.

دنیا امروز به این نتیجه رسیده است که برای برطرف کردن نیازهای خاص به تجهیزات خاص نیاز دارد و به کار بردن جنرال دیوایس‌ها جهت رفع نیازها و تقاضاهای خاص، یک اشتباه پرهزینه و بدون نتیجه است. دیتا در سازمان‌ها، حکم قلب تپنده آن مجموعه را دارد و نگهداری و پیش بردن مسیر مراقبت از آنها به سبک سابق موثر نخواهد بود. به‌نظر باید این تفکر تغییر کند و ما به سمت استفاده از اسپیشیال دیوایس‌ها برویم.

احساس الزام و وجود موانع

شجاعی یکی از چالش‌های اتخاذ این رویکرد و استفاده از این تجهیزات درون سازمان‌های کشور را فرهنگ سازمانی دانست. او معتقد است که برای اجرای این شیوه باید ابتدا فرهنگ کار با آن درون سازمان و مجموعه پیاده شود. این موضوع، امری است که از لایه کلان ناشی می‌شود و یک تصمیم مدیریتی است. پشتیبانی از تجهیزات در صورت تعمیر، خرابی یا تبدیل آنها از دیگر مواردی است که عزم مدیران سازمانی را برای ورود در این مسیر تحت تاثیر قرار می‌دهد. نگرانی در رابطه با اینکه کدام شرکت و برند در این موقعیت کمک‌کننده خواهند بود و قطعات یدکی لازم از کجا تهیه می‌شود، دغدغه‌ای است که پاسخ به آن چندان سخت نخواهد نیست.

چالش دیگر این حوزه از جنس دانش است. سازمان‌ها برای پیشبرد و به کارگیری این تجهیزات علاوه‌بر پذیرش، فرهنگ‌سازی و خرید آنها نیازمند نیروی انسانی با این دانش هستند که نسبت به استفاده از این ابزار آگاهی لازم را داشته باشد. در راستای پرورش و آموزش این نیروی انسانی سازمان‌ها و شرکت‌های متعددی در حال برگزاری دوره‌های آموزشی هستند و به مرور این علم نیز در سازمان‌ها جا افتاده می‌شود.

این فضا چه میزان در جامعه پذیرفته است؟ چالشی است که پاسخ به آن به نسبت گذشته دستخوش تغییرات عمده‌ای شده است. تفکرات مدیریتی با در نظر گرفتن این سوالات پیش می‌رود که استفاده از این تجهیزات در سازمان و جامعه چقدر پذیرفته شده است؟ نگاه حاکمیتی به آن چیست؟ نگاه زیرساختی به آن چگونه است؟

اما شجاعی اظهار می‌کند واقعیت این است که امروزه استفاده از این ابزار آنقدرها دور از ذهن نیست و شاهد آن هستیم که صنعت بانکداری کشور به سمت استفاده از این تجهیزات حرکت کرده است. یکی از علل نرسیدن این نوآوری به سایر صنایع، شکل‌ نگرفتن فرهنگ استفاده از آن است.

موثر واقع شدن این تجهیزات نیازمند سنجش و ارزیابی است، شجاعی در این رابطه اعلام کرد که می‌توان وضعیت سازمان‌ها را قبل و بعد از به کارگیری تجهیزات سنجید و نتیجه را مورد قیاس قرار داد.

تجهیز سازمان‌ها به این تجهیزات و پیاده کردن این رویکرد، موضوع تازه‌ای در جهان نیست. هم‌اکنون بسیاری از صنایع در جهان در حال استفاده از محصولات خاص‌منظوره هستند و دیگر برای پاسخگویی به نیازهای خاص به سمت سرویس و محصولات عام نمی‌روند.

وضعیت ایران در قیاس با سطح جهانی نشانگر فاصله معناداری است که سازمان‌ها و شرکت‌ها به ناچار باید طرز تفکر و رویکرد خود را برای عقب نماندن از دور پیشرفت تغییر داده و به سمت استفاده از این تجهیزات روی بیاورند. ناچاری استفاده زمانی شدت می‌گیرد که در کشور دیگر جایی برای نگهداری دیتا نداریم و فعالان این حوزه از کمبود جا برای نگهداری دیتا گله‌مندند .

معماری مبتنی بر توسعه‌پذیری این ابزار و بهره‌وری آن موجب شده تا گسترش کاربرد و کاهش قابل توجه انرژی و هزینه‌ها شده است. ایستادگی در مقابل توسعه ابزار و تجهیزات هیچ نتیجه‌ای جز تحمل بهای سنگین در پیش نخواهد داشت.