در بیستمین رویداد فیناپ مطرح شد: از عصر فین‌تک‌‌ها در حال گذار به تک‌فین‌ها هستیم

به گزارش پیوست محمد مهدی مومنی مدیرعامل ازکی‌وام در بیستمین رویداد فیناپ با عنوان نئوبانک، بانک دیجیتال و سوپر اپلیکیشن در ارائه‌ای به تاریخچه فین‌تک‌ها در جهان و ایران پرداخت و از تفاوت فین‌تک‌ها و تک‌فین‌ها صحبت کرد. او در این باره توضیح داد: فین‌تک مخفف فناوری مالی است و به شرکت‌ها یا نوآوری‌هایی اشاره دارد که هدف آن‌ها استفاده از فناوری برای بهبود و تغییر فرآیندهای مالی است. شرکت‌های فین‌تک معمولاً از فناوری‌های نوین مانند بلاک‌چین، هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی استفاده می‌کنند تا خدمات مالی سنتی مثل بانکداری، پرداخت‌ها، سرمایه‌گذاری و وام‌دهی را کارآمدتر و سریع‌تر کنند. در مقابل، تک‌فین به شرکت‌های بزرگ فناوری اشاره دارد که در ابتدا تمرکز آنها بر فناوری است، اما به تدریج وارد حوزه خدمات مالی شده‌اند. در اینجا، تمرکز اصلی بر فناوری است و سپس خدمات مالی به‌عنوان یک محصول جانبی اضافه می‌شود.طبق گفته مومنی اپل و آمازون در جهان و در ایران اسنپ و دیجی‌کالا نمونه‌ای از تک‌فین‌ها هستند.

مدیرعامل ازکی‌وام درآمد کسب و کارهای فین‌تکی که بتوانند وارد حوزه‌های خدمت رسانی به تک‌فین‌ها در محصولات مرتبط با SME، enterprise و کاربران خرد شوند را تا سال ۲۰۳۰ مبلغ ۳۲۰ میلیارد دلار برآورد کرد و به نقل از دیوید بریچ اقتصاددان آمریکایی گفت: اقتصاد جهان در حال گذار از فین‌تک‌ها به سمت تک‌فین‌هاست.

دایرکت دبیت‌ها به توسعه سوپراپلیکیشن‌ها کمک می‌کنند

در ادامه رویداد هم مهدی معرفتی مدیرعامل پیمان در ارائه‌ای از تاریخچه انواع پرداخت‌ها در جهان و ایران صحبت کرد و موضوع پرداخت مستقیم را از لذت‌بخش‌ترین پرداخت‌ها برشمرد و گفت: سوپراپلیکیشن‌ها به رشد حجم بازار دایرکت‌دبیت کمک بسیاری می‌کنند و می‌توانند به رشد مسیر دایرکت‌دبیت سرعت ببخشند. او ادامه داد: بر اساس یک نظرسنجی در سال ۲۰۲۴، دایرکت دبیت راحت‌ترین روش پرداخت در کشورهای سوئیس و اسپانیا بوده است؛ همچنین این راهکار از رایج‌ترین روش‌های پرداختی در کشورهای اتحادیه اروپا به شمار می‌رود.پیاده‌سازی قابلیت دایرکت دبیت در سوپراپلیکیشن‌ها و نئوبانک‌ها تأثیر مثبتی بر رشد کاربران داشته است و در حال حاضر  بین ۳۰ تا ۵۰ درصد از کاربران آنها از دایرکت دبیت استفاده می‌کنند.

طبق گفته معرفتی درواقع این دایرکت دبیت هستند که به توسعه سوپراپلیکیشن‌ها کمک می‌کنند و یکی از دلایلش چسبندگی کاربر و افزایش وفاداری و تسهیل روند پرداختی سمت کاربر و کاهش نرخ نکول برای کسب‌وکار است.

معرفتی ضمن تاکید بر اینکه دایرکت دبیت از رایج‌ترین روش‌های پرداختی در بریتانیا شناخته می‌شود اعلام کرد: در سال ۲۰۲۳، حدود ۵  میلیارد تراکنش دایرکت دبیت انجام شده  و از هر ۱۰ قبض، ۷ قبض از طریق دایرکت دبیت پرداخت  شده است.

در ادامه بیستمین رویداد فیناپ هم شهرام شریف دبیر گروه تکنولوژی فردای اقتصاد در پنلی با عنوان بانکداری بدون مرز؛ تجربه مشتری در عصر نئوبانک‌ها با سوال جایگاه ایران در بانکداری دیجیتال، گفت‌وگوی خود را با حاضران در پنل آغاز کرد.

در میانه راه

صادق سپندارند مدرس دانشگاه و مدیرکل بانکداری خرد و کسب و کارهای کوچک بانک ملی، آمادگی دیجیتال ایران در حوزه بانکی را بینابین و در حد متوسط برشمرد و توضیح داد: نه مثل تاکسی‌های تلفنی آنقدر عقب هستیم که ناگهان با یک فناوری و حضور بازیگران تکنولوژیک نابود شویم نه مثل صنعت ارتباطات دائما به روزرسانی شده‌ایم. اگر بخواهیم با دیدی کامل به موضوع نگاه کنیم باید همه بازیگران را در نظر بگیریم و بانکداری را در کنار سایر بازیگران قضاوت کنیم. در حقیقت بانک‌‌های ما خیلی نه مدرن و نه خیلی عقب‌تر از سایر کشورها هستند.

پرهیز از نگاه تکنولوژی زده

هومن امینی مدیرعامل دیجی‌پی هم به نگاه متعادل و منطقی درباره مسائل اعتباری اشاره کرد و گفت: من چون از دل صنعت می‌آیم معتقد هستم که باید روی زمین صحبت کرد و نمی‌شود با ایده‌های رویایی و نگاهی تکنولوژی‌زده کاربران را از استفاده از فناوری‌ها دلزده کرد. او ادامه داد: ما در دیجی‌پی از کلان داده‌ها برای فراگیری مالی استفاده می‌کنیم و من معتقدم فراگیری مالی باید در کنار سرعت دسترسی به تسهیلات باشد. اگر نوع وثایق و همه ملزومات مانند بخش سنتی باشد و به همان میزان زمان هم احتیاج باشد هیچ گره‌ای از کاربر حل نمی‌شود. علاوه بر اینکه یکی از راه‌های کاهش هزینه‌های بانک‌ها در عصری که شعب فیزیکی بانک‌ها رو به کاهش است، همکاری با فین‌تک‌هاست. ما دائما در حال به‌روزرسانی الگوریتم‌های اعتباریمان هستیم تا بتوانیم رفتار مشتری را شناسایی و بنا به تحلیل آن تصمیم بگیریم. او همچنین مرز تعادل بین حریم خصوصی و رشد نوآوری را به کاربر مرتبط دانست و افزود: کاربران امروزی خودشان تعیین می‌کنند تا چه میزان داده را با پلتفرم‌ها به اشتراک بگذارند و اغلب به خاطر تسهیل امور روزمره داده‌هایشان را با پلتفرم‌ها به اشتراک می‌گذارند. او همچنین در ادامه بر اهمیت نگاه سندباکسی در مدیریت کلان تاکید کرد.

گوش به فرمان بانک مرکزی

نیما امیرشکاری صاحب‌نظر حوزه فناوری‌های مالی هم درباره جایگاه ایران در بانکداری دیجیتال گفت: ما نه خیلی از جهان عقب هستیم و نه مثل برخی کشورها روی لبه تکنولوژی قرار داریم. اما از آنجا که بانک‌های ما برای توسعه محصول گوش به فرمان بانک مرکزی هستند شکاف زیادی در این میان رخ داده است‌. در صورتی که در جهان محصولات بانکی از نیازهای بازار تولید می‌شوند. هر جایی هم که بانک‌ها و فین‌تک‌ها می‌خواستند که نوآوری کنند آنقدر با منع قانونی و بلاک مواجه شده‌اند که انگیزه‌ای برای نوآوری ندارند. او ادامه داد: وقتی از موبایل فرست برای تجربه مطلوب کاربران صحبت می‌کنیم نیاز به آمادگی زیرساخت‌ها نیز داریم، وقتی هنوز برای انجام کارهای بانکی به مهر خیس و امضا و اثرانگشت باشد، قطعا توسعه در این باب با مشکل مواجه می‌شود. طبق گفته امیرشکاری وقتی همان افراد با دیدگاه‌های محدود و سنتی وارد توسعه محصولات تکنولوژیک بانکی شوند، بدیهی است توسعه نیز سنتی و فاقد اثرگذاری کافی خواهد بود. او همچنین اقتباس از چین و روسیه را در مسائل بانکی ایران محدودکننده و نادرست برشمرد و روی طراحی بر اساس نیاز بازار و لزوم کاهش دخالت دولت‌ها در نوآوری تاکید کرد.

امیرحسین خالقی پژوهشگر اقتصاد سیاسی هم در نگاهی بدبینانه و سیاسی به دولت‌ها حرکت به سمت دیفای را یک ضرورت اخلاقی برشمرد و گفت نه در ایران که در تمام جهان ما مردم باید تمام تلاشمان را در جهت تمرکززدایی انجام بدهیم. خالقی ریال دیجیتال در ایران و به طور کل ابزارهای دیجیتال مالی را باعث سلطه بیشتر دولت‌ها در مسائل روزمره مردم دانست و آنها را در تضاد با آزادی‌های فردی افراد جامعه عنوان کرد.

تحریم‌ها مانع نوآوری است

حمیدرضا سعادتی مدیراجرایی سوپراپلیکیشن دیجی‌پی هم در ارائه‌ا‌ی به تعریف تجربه مالی دیجیتال و نقش تسهیلگری آن پرداخت و از آخرین به‌روزرسانی و ویژگی‌های نسخه آخر دیجی‌پی صحبت کرد و گفت تا کنون دیجی‌پی میزبان ۱۵ میلیون کاربر بوده و ۲۰ همت اعتبار از طریق این پلتفرم به کاربران پرداخت شده است.نیما شمساپور مدیرعامل بنیان نوآوری فرانیک هم از روندهای نوآوری در نئوبانک و سوپراپ‌ها گفت و تحریم‌ها را از موانع نوآوری در فضاهای کسب و کاری برشمرد.