فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال: ساختار آموزشی با نوآوری هماهنگ نیست

به گزارش پیوست، شهاب جوانمردی، نایب رئیس اتاق بازرگانی تهران، در خصوص چالش‌های پیاده‌سازی روش‌های نوین آموزش گفت: یکی از ابرچالش‌هایی که جامعه و نظام حکمرانی با آن مواجه است مساله سرمایه اجتماعی است. طبق گفته او: به دلیل فقدان برخورداری از سرمایه اجتماعی لازم، بسیاری از تغییرات و تحولاتی که امروز باید کم و بیش شاهد آن باشیم به کندی رخ می‌دهد و نتوانسته‌‌ایم تغییرات موردنیاز را در جامعه رقم بزنیم.

نایب‌رئیس اتاق بازرگانی تهران به دو راه مدنظر در موضوع فراگیری اشاره کرد و ادامه داد: یا باید مانند گذشته به دنبال تقسیم منابع در سطح جامعه باشیم و به‌طور مداوم، منابع محدود و کاهنده‌مان را در آحاد جامعه توزیع کنیم که این یک گام صفر و عدالت توزیعی است و یا اینکه یک جریان ماندگار در کشور ایجاد کنیم و آن زمانی محقق می‌شود که ما آحاد جامعه را به‌حدی توانمند کنیم که جامعه بتواند استمرار فراگیری را در خود مشاهده کند. این امر تحقق نمی‌یابد مگر اینکه بحث عدالت آموزشی و توانمندسازی آموزشی رخ دهد.

او گفت: یکی از جدی‌ترین رویکردها برای تحقق فراگیری در جامعه، استفاده از فناوری و ابزارهای فناورانه برای دسترس‌پذیری به آموزش باکیفیت است اما در این راه چالش‌هایی پیش روی ما قرار دارد. اولین چالش این است که ما مثل بسیاری از مقولات دیگر، وقتی می‌خواهیم از جادوی فناوری استفاده کنیم به همان شیوه گذشته اما به صورت فناورانه مسائل را حل می‌کنیم. به بیان دیگر می‌خواهیم به همان شکل گذشته، مسائل را به صورت فناورانه حل کنیم. در حالی که مساله در وهله اول به صورت‌بندی جدیدی نیاز دارد. ما ابتدا باید مساله خود را در فراگیری آموزشی بازتعریف کنیم و آن را با سیاستگذار به اشتراک بگذاریم و بعد ببینیم که فناوری در سطح سیاستگذاری، راهبری، محتواهای متناسب و ارزیابی، چه نقشی را می‌خواهد ایفا کند و بعد از آن  فعالان صنعت متناسب با آن خدمات و محصولات را عرضه کنند.

آموزش‌ها باید مهارت‌محور باشد

علی حکیم جوادی،‌ رئیس هیئت مدیره سازمان نصر کشور، گفت؛ مهارت‌محور بودن آموزش‌ها بیش از هر زمانی اهمیت دارد چون در آینده شغل‌هایی مورد نیاز خواهد بود که اکنون با سطح علمی امروز نه تنها آشنایی نداریم بلکه نمی‌توانیم خیلی دقیق نقشه راه آنها را تعیین کنیم. همانطور که در شرایط کووید، تحول دیجیتال در آموزش رخ داد و برگزاری کلاس‌های مجازی برای دانش‌آموزان و دانشجویان تاحدی سطح آموزش مناسب را فراهم کرد.

حکیم جوادی اضافه کرد: با وجود اینکه امکانات مورد نیاز در آن بازه زمانی فراهم شده بود، در این بازه هیچ استفاده نمی‌شود و دوباره به روش‌های سنتی بازگشتیم. در اصل قدم بعدی را برنداشتیم، الان زمانی است که از چت‌بات‌ها و گیمیفیکیشن برای هوشمندسازی آموزش استفاده کنیم. در این میان دانشگاه‌ها به عنوان واسطه در انتقال نسل متخصص با سواد و مهارت فناوری باید عملکرد خود را تعییر دهد.

او تاکید کرد: نظام صنفی و اتاق بازرگانی به عنوان نهادهایی که می‌توانند با مجلس، دولت و شورای عالی انقلاب فرهنگی تعامل کنند و مساله ترکیب فناوری و آموزش در این بازه زمانی را روشن کنند. رئیس هیات مدیره سازمان نصر کشور، به ترویج و رسمیت بخشیدن بحث فریلنسینگ اشاره کرد. او از فعالیت رسمی فریلنسرها گفت که در این موضوع می‌توان از تجربیات آنها استفاده کرد و این بخش هم گسترش پیدا کند.

اسناد با هم هماهنگ نیستند

نصراله جهانگرد، عضو هیئت علمی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: سند آموزش‌وپرورش با سند توسعه کشور همخوانی ندارد. برای اینکه کشور بتواند برنامه راهبردی خود را در راستای توسعه پیش ببرد و به نظام پیش‌بینی شده خود دست یابد، آموزش سرمایه انسانی مسلط به تکنولوژی باید در اولویت قرار گیرد. او گفت: اگر خاورمیانه را درنظر نگیرم، کشورهای ثروتمند دنیا، کشورهای های‌تک هستند که به خوبی یاد گرفتند از فناوری در جهت پیشرفت شرایط اقتصادی‌شان چگونه استفاده کنند.

جهانگرد ادامه داد: حتی اگر بخواهیم به عدالت توزیعی برسیم، چندان نمی‌توانیم روی افزایش منابع حساب کنیم. باید برای ایجاد تغییرات عمده از تجربیات کشورهای پیشرفته به شکل بومی‌سازی استفاده کنیم.

او گفت: یکی دیگر از مواردی که نیاز به تغییر بنیادی در ساختار آموزش‌وپرورش دارد، اقتصاد آموزشی است. با حذف هزینه‌های نه چندان مفید، این سطح از آموزش همچنان نصیب قشر سطح بالا جامعه می‌شود در حالی که می‌توان با برنامه‌ریزی بهینه از بودجه‌ آموزش‌وپرورش از روش‌های فناورانه و نوآورانه در آموزش استفاده کرد و به عدالت توزیعی نظام آموزشی نزیک شود.

عمران عباس کالی، رئیس کمسیون آموزش مجلس، در مورد تمامی چالش‌هایی که در فناوری و آموزش کشور و تلفیق آنها با یکدیگر وجود دارد، گفت: چندان به مجلس برای قانون‌گذاری و تسریع فرآیند این موضوع نمی‌توان امید داشت. ما همچنان درگیر مشکلاتی چون کمبود ۱۷۵ هزار نفری نیروی انسانی در ساختار آموزش هستیم و برای حل ابتدایی‌ترین مسائل، مجلس دچار مشکل است.
رئیس کمسیون آموزش مجلس ادامه داد؛ عموما جلساتی که در فضاهایی چون مجلس، کمیسیون و غیره برگزار می‌شود، پیرامون محتویات آموزشی هدف‌گیری می‌کند. آورده نهایی این فرصت ۱۲ ساله که در اختیار جامعه قرار می‌گیرد و سرمایه‌ای که صرف می‌شود، مهم نیست که چطور خواهد شد. من به عنوان عضوی از این نهاد تمایل دارم نشست‌هایی به همراه تمام دینفعان این حوزه داشته باشیم.