گفت‌وگو با لاکهانی سرمایه‌گذار پاکستانی درباره رونق اخیر تامین بودجه؛ شاهد جنون در دورهای جذب سرمایه بوده‌ام

کلثوم لاکهانی، سرمایه‌گذار خطرپذیر پاکستانی، درباره خوب، بد و زشت رونق اخیر تامین بودجه می‌گوید. او در سال ۲۰۱۹، به همراه مصباح نقوی شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر پاکستانی ۱۵ میلیون دلاری به نام i2i را راه‌اندازی کردند. آنها امیدوار بودند هر سال سه قرارداد ببندند. حالا هر فصل سه قرارداد می‌بندند. پاکستان در دوران رونق گسترده در بخش استارت‌آپ تک به سر می‌برد: استارت‌آپ‌های پاکستانی ۳۶۵.۸۷ میلیون دلار سرمایه خطرپذیر در سال ۲۰۲۱ جذب کردند. این رقم بیشتر از مجموع سال‌های قبل است. این بخش تا پایان فصل اول سال ۲۰۲۲، نسبت به فصل اول سال ۲۰۲۱ هفت برابر بیشتر جذب کرده است. پاکستان، به ‌عنوان پنجمین کشور پرجمعیت جهان، نظر برخی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذارهای خطرپذیر جهان را نیز جذب کرده است: تایگر گلوبال اولین سرمایه‌گذاری‌اش در پاکستان را در دسامبر ۲۰۲۱ انجام داد و بعد از آن حداقل از دو استارت‌آپ پشتیبانی کرده است. اما لاکهانی می‌گوید این سرمایه‌گذارهای بین‌المللی هنوز پاکستان را مقصد سرمایه‌گذاری «استراتژیک» تلقی نمی‌کنند و صرفاً «با نوک انگشت‌ پایشان آب‌های پاکستان را امتحان می‌کنند».   شما مدتی است صاحب منافع در فضای استارت‌آپ پاکستان هستید. درباره رونق اخیر بودجه چه نظری دارید؟ سرعت کارها حالا شاید ۲۰ برابر سرعت سابق در اکوسیستم است. قبلاً به ‌طور متوسط قرارداد می‌بستید و بستن آن یک تا دو ماه طول می‌کشید. بنابراین حدود ۶ هفته فرصت بررسی دقیق وجود دارد و تا پایان این دوره به احساس اطمینان می‌رسید. حالا گاهی مجبور می‌شوم بررسی دقیق را در یک هفته انجام دهم!‌ سرمایه‌گذارهای بین‌المللی‌ای دارید که واقعاً روی زمین نیستند. بنابراین بررسی‌شان را انجام می‌دهند اما نه با توجه به واقعیت‌های عینی. این موارد قراردادهای اولیه هستند و بنابراین تصمیم‌ها در عرض چند روز گرفته می‌شوند. نه‌تنها اولین دورهای جذب بودجه واقعاً سریع اتفاق می‌افتد بلکه فاصله زمانی بین دورهای متوالی تامین بودجه نیز کوتاه‌تر می‌شود. افرادی را دیده‌ام...