پیشرفت ۲۱ درصدی پروژه فیبر نوری؛ ۱۶ میلیون پوشش طی ۱۵ ماه ایجاد می‌شود؟

به گزارش پیوست‌، طبق آمارهای اعلامی وزارت ارتباطات در سایت iranfttx،‌ تعداد پوشش فیبر نوری در کشور به ۴ میلیون و ۱۲۶ هزار و ۵۳۰ خانوار تحت پوشش رسیده است. بر این اساس این پروژه تا به امروز ۲۱ درصد پیشرفت کرده است. در مقابل اما همچنان خبری از افزایش قابل توجه تعداد کاربران متصل نیست. تعداد کل کاربران فیبر نوری در کشور ۲۶۳ هزار عدد است و کاربران VDSL نیز به نزدیک ۱۹۰ هزار مشترک رسیده است.

با سرعت فعلی، رسیدن به هدف ۲۰ میلیون پوشش تا پایان سال آینده با تردید مواجه می‌شود؛ اما به تازگی شرکت مخابرات ایران هم به پروژه فیبر محلق شده و اعلام کرده امسال ۵ میلیون پوشش ایجاد خواهد کرد. اگر این هدف‌گذاری، عملی شود تا پایان امسال نیمی از اهداف پروژه محقق خواهد شد.

ممکن است اشتراک برخی کاربران در تمام طول مسیر با استفاده از کابل فیبر نوری برقرار شود که به آن FTTH (Fiber To The Home) می‌گویند اما حالت دیگر این است که کابل فیبر نوری تا ساختمان (FTTB (Fiber To The Building)) یا نزدیک‌ترین کافو به کاربر FTTC (Fiber To The Cabinet) می‌رود و مابقی اتصال با کابل مسی VDSL برقرار می‌شود.

کی نوبت اتصال می‌رسد؟

وزارت ارتباطات چند ماهی است دیگر آمار پوشش و اتصال فیبر نوری را بر مبنای ماه اعلام نمی‌کند و تنها می‌توان نمودارهای سالیانه را در سایت iranfttx مشاهده کرد. طبق این داده‌ها، تعداد پوشش فیبر نوری در پایان سال ۱۴۰۱ به ۲ میلیون و ۴۶۵ هزار خانوار رسیده بود و حالا طی ۸ ماهه نخست سال، حدود ۲ میلیون و ۶۶۰ هزار عدد بر این پوشش‌ها افزوده شده که نشان می‌دهد سرعت پیشرفت پروژه بیشتر شده است. اما در مورد کاربران متصل چنین چیزی صدق نمی‌کند.

سرویس‌گیرنده‌های فیبر تا پایان سال گذشته ۴۲۱ هزار کاربر بودند و اکنون حدود ۴۵۳ هزار کاربر هستند.

اپراتورهای حاضر در این پروژه غالبا می‌گویند برای جذب کاربران عجله‌ای ندارند و زمانی که تعداد پوشش‌های‌ فیبر نوری‌شان به میزان قابل ملاحظه‌ای بیشتر شود، زمان بازاریابی و جذب مشتری نیز فرا می‌رسد.

مسعود بمانی‌پور، مدیرعامل پیشگامان در همین رابطه به پیوست گفته بود: تعداد پوشش‌هایی که تبدیل به اشتراک شده کم بوده است. ترجیح می‌دهیم برای فیبر تبلیغات وسیع انجام ندهیم زیرا پوشش کامل شهرها تمام نشده است. مثلاً تا آخر امسال پوشش استان یزد کامل می‌شود و آن‌وقت شروع به تبلیغات خواهیم کرد. در هر شهری که پوشش‌مان به ۸۰ درصد برسد برای آن تبلیغات وسیع انجام می‌دهیم.

صادق عباسی شاهکوه، مشاور وزیر ارتباطات و مجری پروژه فیبر نوری در این وزارتخانه نیز گفته بود در بهترین حالت، ۲۵ درصد پوشش‌های فیبر نوری به اتصال تبدیل می‌شوند.

عباسی شاهکوه ادامه داده بود: همین الآن هم در جاهایی که پوشش تکمیل شده اتصال‌ها خیلی کم است چون اولویت ما ایجاد پوشش است.

همه مسئولان وزارت ارتباطات اما مانند عباسی شاهکوه نیستند. مهدی روحانی‌نژاد، معاون راهبردی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی یکی از افرادی است که نگران رشد نکردن تعداد اتصال‌های فیبر نوری است.

او نهم آبان ماه در جمع تعدادی از اپراتورها گفته بود: سعی می‌کنیم حداقل دخالت در بیزینس اپراتورها را انجام دهیم و هر جا لازم بود وارد شویم ولی وقتی می‌بینیم اپراتورها خیلی روی اتصال تاکید نمی‌کنند برایمان علامت سوال پیش می‌آید که نکند مشوق‌هایمان برای پوشش کافی بوده که به فکر بازگشت پولشان نیستند. هدف اصلی اتصال است ولی در همه جای دنیا رگولاتور، پوشش را الزام می‌کند.

مدیرعامل پیشگامان در پاسخ به وی در همان نشست گفته بود: رگولاتور نباید برای ایجاد اتصال روی اپراتور فشار بگذارد. اکنون برخی اداره‌های ICT استان‌ها به ما می‌گویند باید اتصال ایجاد کنید که درست نیست.

فیبر برای چه محتوایی؟

روح‌الله رضایی، معاون حقوقی و رگولاتوری ایرانسل با تایید دیدگاه بمانی‌پور گفته بود: باید هدف‌گذاری را در دو سه سال آینده روی ایجاد پوشش بگذاریم و هدف فرعی‌، اتصال مردم به فیبر باشد.

نماینده ایرانسل اما عامل دیگری را در این میان موثر دانسته و در انتقاد از سیاست‌های فیلترینگ گفته بود: اگر بخواهیم حجم تقاضا اینترنت را بالا ببریم باید به محتوا توجه کنیم. برای توسعه اقتصاد فیبر لازم است با قاطعیت و جدیت سیاست‌هایی با محدودیت کمتر را لحاظ کنند.

حتی دقیقا یک روز پیش از آن (۹ آبان ۱۴۰۲) علی‌اصغر انصاری، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی وزارت ارتباطات در رویداد IRAN 5G گفته بود: با تعرفه و محتواهای فعلی، 5G توجیه ندارد.

انصاری مانند نماینده ایرانسل، عقب کشیدن از سیاست‌های فیلترینگ را موثر بر رشد محتوا معرفی نکرده بود اما به هر حال صدایی از وزارت ارتباطات نیز به تاثیر محتوا بر تقاضای اینترنت تاکید کرده است.

علیرضا اسفندی، قائم مقام رایتل، دیگر اپراتور این پروژه نیز پیش از آن به پیوست از اهمیت بهبود محتوا برای افزایش میل مردم به فیبر گفته بود.

علاوه بر همه اینها طبق گفته مجری این پروژه دولت از محل حق‌السهم اپراتورهای ثابت و همراه، ۲۵ هزار میلیارد تومان در پروژه هزینه می‌کند؛ اما اجرای کل این طرح با قیمت‌های امروزی به ۷۵ هزار میلیارد تومان پول نیاز دارد.

تامین این مبلغ از سوی اپراتورها برای فیبرکشی نیز خالی از چالش نبوده و قابل انتظار است ۷۵ همت هزینه پروژه بیشتر از این نیز شود.

با همه اینها، پروژه فیبر که وزارتخانه به دنبال نام برایش است، هنوز نفس می‌کشد و اپراتورها امیدوارند پرجان‌تر نیز ظاهر شود.