۹ آبان ۱۴۰۳
نگاهی به اشکال بازنمایی تهران در شبکههای اجتماعی
شهری که دوست میدارم
بخش گستردهای از تصورات ما از مجموع شهرهای جهان، نه با تجربه مستقیم ما که از خلال تصاویری به دست میآید که از کوچه و خیابان و خانه و بازار و میدان آن شهرها در اختیارمان قرار میگیرد. اینگونه است که تصور ما از شهرها بیش از هر چیز دیگر در مواجهه با تصویری پدید میآید که از آن شهرها شکل گرفتهاند. در این شکل از مواجهه تمام شهرهای جهان علاوه بر منظر جغرافیایی از منظری برخوردارند که نه فیزیکی بلکه ذهنی است. همچنانکه بسیاری از ما پیش از تجربه مستقیم شهرهایی چون برلین و نیویورک و پاریس آنها را با فیلمها، عکسها و روایتهایی میشناسیم که دیده و شنیدهایم. اتفاقاً همین روایتهای داستانی و تصویریاند که میتوانند شهرها را از واقعیت زیستهشان خیالانگیزتر و در مقابل ترسناکتر از آنچه هستند به نمایش درآورند. نکته اینجاست که نه تنها شهر با ساختار ذهنیای که میآفریند به خود موجودیت میبخشد، در عین حال با تصویری که ما آدمها درباره آن شکل میدهیم موجودیت خود را بازسازی میکند. بسیاری معتقدند شهر بیش از آنکه با فضاهای مادی تصور شود از خلال تصاویر و تخیل آدمی است که تجربه میشود، تجربهای که حتی ممکن است با ساختار فیزیکی شهر نیز تفاوت داشته باشد. هرچند رسانههایی چون سینما، رادیو و تلویزیون که تا همین 50 سال پیش در مقایسه با کتاب و روزنامه رسانههایی نوین به شمار میآمدند تا همین امروز هم در شکل دادن به مناظر ذهنی شهرها نقشی بسیار چشمگیر داشتهاند، اما غفلت نباید کرد از حضور همهجا حاضر رسانههای نوینتر از نوینی که امروزه در قالبهایی چون اینستاگرام و تلگرام و فیسبوک و توییتر خود مینمایانند. ایماژ تهران تهران نیز همچون بسیاری از کلانشهرهای زبانزد دنیا تصویری از خود در هنر و رسانههای تصویری بر جای گذاشته است که میتواند هویتی مستقل از تجربه زیسته شهروندان در بستر جغرافیایی آن در...