اولویت بودجه ۱۴۰۴ فناوری اطلاعات نیست؛ احتمال یکسری تغییرات تا تصویب نهایی
کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ روز سهشنبه تصویب شد و به نظر میآید که در…
۹ آبان ۱۴۰۳
۳۱ مرداد ۱۴۰۲
زمان مطالعه : ۱۰ دقیقه
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با دفاع از عملکرد خود اعلام کرد سرعت اینترنت در دوره وزارت او افزایش یافته است. زارعپور عنوان کرد که برخی با استفاده از «کلیدواژه اختلال»، میخواهند «جنگ روانی» ایجاد کنند. این سخنان در حالی عنوان شد که نمایندگان مجلس از وضعیت اینترنت، فیلترینگ گسترده و مهاجرت کسبوکارها به دلیل وضعیت اینترنت گلایه کردند.
به گزارش پیوست، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات امروز (۳۱ مرداد) برای توضیح درباره گزارش کمیسیون صنایع مجلس درخصوص اینترنت به صحن علنی رفت و از عملکرد خود در دو سال وازرت دفاع کرد. زارعپور عنوان کرد که در دو سال گذشته ورودیهای اینترنت متنوع شده و بیش از دو برابر نیاز کشور، ظرفیت تامین شده است. به گفته او: در لایه زیرساخت نیز با بهرهگیری از تجهیزات صدرصد ایرانی بیش از ۵۰ درصد رشد داشتیم که تا پایان سال به دو برابر میرسد و میزان قطعیها و لینکهای اشباع کاهش یافته و ترافیک داخلی تقویت شد، همچنین برای ترافیک داخلی بیش از سه برابر نقاط تبادل ترافیک افزایش یافته است.
عیسی زارعپور در خصوص توسعه پروژه فیبر نوری در کشور نیز، گفت: پروژه فیبر نوری منازل و کسبوکارها آغاز شده و در بیش از هزار و صد شهر اپراتور دوم مشخص شده و در بیش از ۲۰ شهر بهرهبرداری مردم آغاز شده است و تا پایان دولت قول میدهیم با یک هزینه معقول امکان استفاده برای همه فراهم شود.
او افزود: شاخصهای کیفی روبه بهبود است و سرعت افزایش یافته و نوسان تاخیر کاهشی است و این آمارها در مراجع بینالمللی قابل دسترسی است و شاخص PQI هم در بیشتر موارد بهبود یافته است اما با وجود رشد اکثر شاخصها این که چرا رضایتمندی از سوی مردم تامین نشده است باید در بخش دیگری به آن پرداخت.
وزیر ارتباطات، «تعدد مراکز تصمیمگیر» در زمینه اینترنت را «باعث بار در شبکه» دانست.
او در واکنش به سخنان نمایندگان درباره فیلتر شدن سایتها و پلتفرمهای پرکاربرد گفت: ما مجری تصمیمات این کارگروه [کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه] هستیم، اما پاسخگویی و تبعات تصمیمات این کارگروه با ماست و ما معتقدیم تا جایی که ممکن است باید از ابزارهای غیرفنی برای مدیریت شبکه استفاده کرد. موضوع ساماندهی فیلترشکنها و مواجه به سوداگری فیلترینگ نیز از جمله همین موضوعات است که معتقدیم راهکار جمعآوری آن صرفاً فنی نیست.
وزیر ارتباطات افزود: مدیریت این موضوع نیازمند یک قانون مشخص است که من آن را به هیات رئیسه مجلس تقدیم خواهم کرد و معتقدم میتوانیم بساط فیلترشکن فروشی را جمع کنیم. البته آرزو میکنم هیچ ایرانی برای هیچ نیازی سراغ فیلترشکن نرود و برنامه خود را برای این موضوع عرض خواهم کرد. همچنین دفاع از حقوق ایران در مقابل تحریمها موضوع دیگری است که باید به آن بپردازیم. ما در مدت اخیر با تحریم بیش از ۳۰۰ هزار دامنه پرکاربرد توسط کسانی که مدعی دفاع از حقوق مردم هستند، مواجهیم و حل این موضوع نیازمند رایزنی در سطح مراجع بینالمللی است.
زارعپور در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به گسترش حملات سایبری در سالهای اخیر گفت: حملات هدفمند به زیرساختها بیش از ۲۰ برابر شده، البته همکاران مجاهد من بخش زیادی از این حملات را دفع کردهاند، اما حتی بخش کوچکی از این موضوعات مشکلات زیادی برای ما ایجاد میکند و ما بخش توسعه ابزارهای مقابله با آن را در دستور کار قرار دادهایم. همچنین مسئله بعدی که ما با آن روبرو هستیم که با کلیدواژه اختلال و جنگ روانی مطرح میشود، جلوه دادن قطعیهای فراگیر است.
این عضو کابینه دولت سیزدهم افزود: هفته گذشته تیتر یک روزنامه بود که ایران در صدر قطعیهای اینترنت قرار دارد، در حالی که فقط اشاره کرده به قطعی اینترنت در یکی از شهرهای جنوب شرقی کشور در چند روز محدود که با تصمیمات مراجع امنیتی بوده و این را به کل کشور بسط داده بود و اینگونه القا کرده بود که ما بدترین اینترنت را در کل جهان داریم. موضوع پیشرفت شبکه ملی اطلاعات نیز موضوع مهم ما است و در این دولت بیش از ۶۲ درصد پیشرفت داشته است و در همین دولت انشالله کار به سرانجام میرسد که یکی از زیرساختهای اصلی آن توسعه فیبر نوری است.
او درباره استفاره گسترده کاربران از فیلترشکن گفت: چند اقدام برای این موضوع باید انجام دهیم، اولین کار این است که ما باید در لیست مصادیق فیلترینگ یک بازنگری جدی انجام دهیم که در گذشته به دلایل غیرامنیتی انجام شده است. ما در سال گذشته پس از دستوری که ریاست جمهوری دادند، لیستی متشکل از چند هزار دامنه را در ۱۵ سال گذشته که کارگروه تعیین مصادیق راه افتاده است، مورد بازنگری قرار دادیم و معتقدیم هنوز جای تجدیدنظر وجود دارد و آمادگی داریم با مرکز ملی فضای مجازی همکاری کنیم و لیستی را از سرویسهایی که حاکمیت ملی را دچار خدشه نمیکنند، تهیه کنیم.
وزیر ارتباطات اضافه کرد: افزایش کیفیت خدمات عمومی نیز یکی از راهبردهاست که امروزه بحمدالله سکوهای بومی پذیرای میلیونها کاربر است، اما نیازمند توسعه خدمات و ظرفیتها هستند که ما این موضوع را نیز دنبال خواهیم کرد.
زارعپور گفت: یکی از بحثهای جدی ما که مورد تاکید نمایندگان نیز بود، بحث عدم سرمایهگذاری در حوزه فناوری اطلاعات است که با شرایط فعلی تعرفهگذاریها امکانپذیر نیست و حتما ما باید کاری کنیم که سرمایهگذاری در این حوزه توجیه داشته باشد، در حالی که به قیمت اینترنت اشکال وارد میشود، شاهدیم در عراق اینترنت ۱۰۰ هزار تومان است و در ایران ۳ هزار و ۵۰۰ تومان در هر گیگ قیمتگذاری میشود، در حالی که میانگین درآمد سرانه در عراق از ما پایینتر است و در نهایت من تمام قد حامی کسبوکارهای دیجیتال بومی هستم و اعلام میکنم دولت در کنار اینهاست.
روحالله عباسپور، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس گزارش این کمیسیون در خصوص بررسی کیفیت اینترنت و شاخصهای مرتبط با آن را قرائت کرد. او گفت: از جمله کاستیهای مشهودی که میتوان به آن اشاره نمود، کیفیت دسترسی شهروندان به اینترنت در برخی از شاخصهای آن به عنوان بستر اصلی توسعه دولت الکترونیک و بالطبع اقتصاد دیجیتال است، که بعضا موجب نارضایتی مردم و خساراتهای اقتصادی در حوزه کسبوکارها شده است.
عباسپور در جمعبندی گزارش کمیسیون صنایع گفت: یکی از مهمترین پارامترهای موثر در ایجاد مشکلات فنی در تسهیل دسترسی کاربران به اینترنت افزایش ترافیک شبکه از طریق استفاده از روشها و نرمافزارهای موسوم به فیلترشکن است که اغلب در قالب باجافزار با ایجاد آسیبهای امنیتی در شبکه به جمعآوری اطلاعات مشترکین اقدام میکنند. باوجود آنکه برخی از گزارشها از افزایش آمار استفادهکنندگان از فیلترشکن در طی چندماه اخیر حکایت دارد، اما تاکنون گزارش دقیقی برای شفافسازی آمار موجود، ارقام قابل ملاحظه هزینههای فیلترشکن و تحمیل آن بر سبد هزینههای خانوارها و در نهایت ارائه راهبردهای موثر برای کاهش استفاده از فیلترشکنها توسط مشترکین، از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، ارائه نشده است.
در ادامه این جلسه برخی نمایندگان در انتقاد از عملکرد وزارت ارتباطات و وضعیت اینترنت کشور، بخش مختلف گزارش کمیسیون صنایع را مورد توجه قرار دادند.
رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با انتقاد از اینکه در حوزه فضای مجازی با تعدد مراجع مواجه هستیم، گفت: دغدغه شخصی رئیس مجلس بود که این گزارش ارائه شود و در حوزه سهم کسبوکارهای اینترنتی که مربوط به مردم و فعالان است در مرز ۸ درصد هستیم و نرم معقول آن ۱۵ درصد است که بسیاری از کشورها از مرز ۱۵ درصد عبور کردهاند و باید به گونهای اقدام کرد که هدفگذاری را برای برنامه هفتم توسعه به بیش از ۵۰ درصد برسانیم.
عزتالله اکبری تالارپشتی در مورد گزارش کمیسیون صنایع و معادن درباره بررسی کیفیت اینترنت و شاخصهای مرتبط با آن با رویکرد چالشهای ایجاد شده برای شهروندان و کسبوکارهای اینترنتی، گفت: وزیر برای پاسخگویی در مجلس حضور مییابد و هفت مرجع دیگر نیز داریم که کار مسدودسازی و بازگشایی را انجام میدهند و این موضوع باعث آشفتگی در تصمیمگیری میشود در حالی که در این حوزه دشمن تمرکز کرده و از رئیس جمهور انتظار داریم این حوزه را مدیریت کند.
علی بابایی کارنامی، نماینده ساری در مجلس خواستار توجه به آمایش سرزمین در توسعه زیرساختهای اینترنتی کشور شد.
بابایی گفت: تکمیل شبکه ملی ارتباطات یکی از برنامههای راهبردی وزیر ارتباطات بود که تاکنون در این راستا اقدام قابل تأملی انجام نشده است. همچنین باید توجه داشت نظام حکمرانی در این عرصه نیز دارای تشتت است و طی دو سال گذشته کشورمان بر اساس شاخصهای جهانی دو رتبه تنزل داشته و در میان ۴۷ کشور منطقه در رتبه ۲۷ قرار داریم، این در حالی است که مطابق برنامهریزی انجام شده در ۱۴۰۴ باید در جایگاه نخست بایستیم.
غلامرضا نوری قزلجه، نماینده بستانآباد در مجلس گفت: صرف نظر از فیلترینگ شبکههای مجازی دامنه فیلترینگ به برخی از کسبوکارها و سایتهای خبری رسیده است و این موضوع به گردش آزاد اطلاعات لطمه میزند و گسترش استفاده از فیلترشکنها موجب ایجاد خطر برای امنیت شبکه داخلی کشور و امنیت کاربران است.
محمدحسین فرهنگی، نماینده مردم تبریز در مجلس گفت: عدم کیفیت و سرعت مناسب اینترنت موجب شده برخی از فعالان این عرصه مهاجرت کرده و به دلیل دسترسی مناسبی که در کشورهای همسایه به این موضوع وجود دارد زندگی در آن کشورها را برای ادامه فعالیتهای خود انتخاب کنند.
مصطفی طاهری، نماینده زنجان به موضوع پالایش در اینترنت اشاره کرد گفت: تصمیمگیران متعددی در این بخش وجود دارند، بر اساس گزارش ارائه شده حداقل ۸ جای مختلف در این بخش هستند و این عدم مدیریت یکپارچه موجب آسیب شده است که باید فکری جدی برای این موضوع شود.
او با اشاره به رشد حملات سایبری در ماههای اخیر اضافه کرد: استفاده از فیلترشکنها موجب کاهش نظارت و تنظیمگری و حکمرانی بر شبکههای مجازی شده است که نیاز به بهینهسازی شبکه داریم.
رضا تقیپور، نماینده تهران گفت: مهمترین دلیل مشکلات موجود در دسترسی به شبکه اینترنت، استخراج زیرساختهای موجود و عدم سرمایهگذاری کافی طی ۱۰ سال گذشته در این حوزه است و براساس آمارها نیاز به پهنای باند برای کسبوکارهای و استفاده کاربران در حال افزایش است، اما ظرفیت شبکهها به اندازه کافی افزایش نیافته و همان مشکلی که در حوزه برق داریم در اینجا هم داریم.
او ادامه داد: میزان سرمایهگذاری در این حوزه از سال ۹۲ تا ۹۵ به یک سوم و بعضاً یک پنجم کاهش یافته، بنابراین نیاز است تدابیری در این حوزه اتخاذ شده و اصلاح تعرفه، ارائه مشوقهای برای بخش غیردولتی و ارتقای ظرفیت برای رفع مشکلات امری ضروری است.
لطف الله سیاهکلی، نماینده قزوین با اشاره به اینکه برخی از سایتها مسدود شده در حالی که باید اصلاح شوند، افزود: به عنوان مثال گوگلپلی، یوتیوب و توییتر مسدود شدهاند در حالی که سایتی مانند یوتیوب مهارتمحور بوده و به نسبت بسیاری از سایتهای دیگر شرایط بهتری دارد.
سیاهکلی اضافه کرد: امروزه استفاده از VPNها نیز افزایش یافته و این موضوع پهنای باند زیادی را اشغال میکند که نیازمند ساماندهی است. همچنین باید به مولفه رضایتمندی مردم نیز توجه داشت زیرا امروزه مردم پول هزینه میکنند اما کسبوکارهایشان رونق ندارد و نسبت به توسعه زیرساختها و شرایط اینترنت ناراضی هستند.