رئیس قوه قضائیه: فضای مجازی در هیچ کشوری به صورت آزاد و رها نیست
رئیس قوه قضائیه، کاهش محدودیتهای برخی از شبکههای اجتماعی که برای ملت و کشور شامل…
۲۹ آبان ۱۴۰۳
۷ مرداد ۱۴۰۲
زمان مطالعه : ۸ دقیقه
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت آمارهای اعلامی انجمن تجارت الکترونیک در مورد اختلال در اینترنت کشور را قبول ندارد و میگوید چیزی به نام لیست سفید و سیاه و خاکستری نداریم. در مقابل اما رئیس کمیته اینترنت انجمن میگوید اختلاف نظر اصلی مربوط به بودن لیست سفید است و این انجمن حاضر است در جلسات خصوصی، تستهای انجامشده را تکرار کند.
به گزارش پیوست، انجمن تجارت الکترونیک حدود دو هفته پیش در گزارشی در مورد وضعیت اینترنت در ایران گفته بود: «کیفیت اینترنت در ایران در وضعیت بحرانی قرار دارد. در بین ۱۰۰ کشور جهان با بیشترین تولید ناخالص ملی، ایران پس از میانمار دومین اینترنت پراختلال، پس از چین دومین اینترنت محدود جهان و جزو پنج اینترنت کند جهان است.»
حال وزارت ارتباطات در واکنش به این گزارش جلسهای با حضور رئیس سازمان تنظیم مقررات و مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت برگزار کرده است. مسئولان وزارت ارتباطات ضمن استقبال از انتشار چنین گزارشی، بخشهایی از آن را قبول نداشتند.
محمد جعفرپور، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت، در رد packet loss پنجاه درصدی که در گزارش انجمن تجارت الکترونیک به آن اشاره شده بود به رضایت گیمرها استناد کرد و گفت: طبق اعلام بنیاد ملی بازیهای رایانهای در ایران ۲۲ میلیون گیمر آنلاین داریم. حساسترین سرویس نسبت به تاخیر و jitter و packet loss گیم است. اگر packet loss بیشتر از نیم درصد باشد گیمر احساس خوبی ندارد. تصور کنید این ۲۲ میلیون نفر با ۵۰ درصد پکتلاس مواجه باشند اما امروز میزان رضایت گیمرها نسبت به ۱۴۰۰ بسیار بالاتر است. در دولت قبل تمام کامنتهای زیر پستهای مسئولان مربوط به گیم بوده. آیا ما این ۲۲ میلیون نفر را تطمیع کردهایم که راضی هستند؟
او ادامه داد: سرویس VoIP نیز یک درصد به packet loss حساس است. در همین مراسم حج اخیر در جمع دو پیامرسانی که آمارش را گرفتم ۶ میلیون تماس داشتیم. این اتفاق چطور با ۵۰ درصد پکتلاس ممکن است؟ ۵۰ درصد packet loss که میگویید یعنی برقرار نبودن ارتباط. کسی که فنی است میداند یعنی حتی نمیتوانید فایل دانلود کنید. بروید از گیمرها در این باره بپرسید.
جعفرپور همچنین گفت: وقتی ۱۰۰ کشور برتر را ارزیابی میکنید باید یکسری نکات را در نظر بگیرید. بیشتر از ۳۵ درصد سایتهای اعلامی تحریمی هستند. تعداد قابل توجهی نیز سایتهایی هستند که دستور فیلترینگ در موردشان صادر شده که در اختیار وزارت ارتباطات نیست. در کمیته فیلترینگ یک رای از ۱۳ رای هستند. در میان این صد سایت بسیاری به دلیل تحریم یا فیلترینگ در دسترس نیستند، این یک واقعیت است که نمیتوان آن را نادیده گرفت.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت اضافه کرد: این گزارش کل صنعت ICT را زیر سوال برده است و به عنوان یک کارشناس عرض میکنم درست نیست. من واقعاً ناراحت هستم، چرا شبکه ایران را با میانمار مقایسه کردید؟ وضعیت شبکه ما از بسیاری از کشورهای منطقه نیز بهتر است.
او سه عامل را در نارضایتی کاربران موثر دانست و گفت: یکی جو روانی است که برای مردم به وجود آمده، بعد از سالیان سال که با واتساپ و اینستاگرام کار کردهاند برایشان سخت است فیلتر شدن آنها را بپذیرند. بحث دوم استفاده قابل توجه از VPN است که باعث اختلال در شبکه داخلی شده است. مساله بعدی نیز مربوط به شبکه دسترسی است. باید توجه کرد تغییر میزان آنتندهی باعث تغییر packet loss میشود.
رئیس هیات مدیره شرکت زیرساخت همچنین وجود لیست سفید و سیاه و خاکستری را رد کرد و گفت: من نمیخواهم کل موضوع را رد کنم و بگویم اختلال وجود ندارد اما در رابطه با لیست سفید و سیاه و خاکستری چنین چیزی وجود ندارد. شما به علت اینکه دسترسی به اطلاعات نداشتهاید یا بار شدیدی هم به لحاظ سیاسی هم به لحاظ نتورکی رویتان بوده است به این تعریف رسیدهاید که درست نیست.
او ادامه داد: یکسری سایتها تحریم هستند که با سازوکارهایی سعی میکنیم دسترسی به آنها را تسهیل کنیم. در مورد بقیه شبکه هیچ سیاستی وجود ندارد. این امکان به لحاظ فنی وجود ندارد که در یک جامعه ۸۰ میلیونی روی تمام شبکه چنین سیاستی را اعمال کنیم و روی یک لیست خاکستری اختلال ایجاد کنیم.
جعفرپور افزود: شما میگویید توانایی مسدودسازی ویپیانها را ندارید و کل شبکه را با اختلال مواجه کردهاید. به لحاظ فنی این در تخیل نمیگنجد. همچنین حدود ۵۵ درصد ترافیک ایران، داخلی است. شما در محاسبه ۱۰۰ سایت برتر این ۵۵ درصد را در نظر نگرفتید. اگر این ۵۵ درصد را در نظر بگیرید کل منطق این گزارش عوض خواهد شد.
به گفته جعفرپور، وزارت ارتباطات نمیتواند سازمانها را وادار کند سایتهایشان را از ایراناکسس خارج کنند.
او در مورد از دسترس خارج شدن تهران IXP نیز توضیح داد: از مهرماه گذشته تاکنون حملات DDoS بیست برابر شده است. روی یک تکسایت ۱۷۰ گیگابیت بر ثانیه حمله دیداس انجام شده است. در مورد تهران IXP باید بگویم سال گذشته روی ارتباطات داخلی حملات زیادی اتفاق میافتاد. من شبانهروز در ساختمان زیرساخت به همراه نفرات فنی ارشد اپراتورها مستقر شدم که در انتها قرار شد دستورالعملی طی دو هفته اجرا شود که نهایتاً دوشبه اجرا شد. ما متوجه شدیم یکی از نقاط ضعف ما تهران IXP است. کسی که حملات DDoS میکرد مجموع گرافها را از تهران IXP برمیداشت.
رضا باقری اصل، معاون امور مجلس و استانهای وزیر ارتباطات، نیز گفت: در ساختار سیاستگذاری و تصمیمگیری اتفاقات خوبی افتاده است. در حکم دبیر شورای عالی فضای مجازی، دکتر آقامیری، بازنگری در سیاستهای فیلترینگ ذکر شده است، این یعنی این مساله دغدغه است. قبلاً کسانی میگفتند سرعت ۱۲۸ کافی است. دیگر چنین دغدغههایی وجود ندارد. اکنون این مسائل رفع شده است. اما راحت نبوده و در سمت تصمیمگیری خیلی از مراحل آن طی شده است.
باقری اصل ادامه داد: یا مثلاً آقای زارعپور پیگیر رفع فیلتر گوگلپلی است، هرچند باز کردن همیشه از بستن سختتر است. همه این مسائل نشان میدهد نگاه سیاستگذار و تصمیمگیر تغییر کرده است.
حسن بلوردی، معاون فنی ایرانسل، دیگر نمایندهای بود که از سمت اپراتورها در جلسه حاضر بود. او در مورد ادعای گزارش انجمن که گفته بود فیلترینگ برای اپراتورها منفعت مالی دارد، این مساله را تایید کرد و توضیح داد: این حرف غلط نیست و ما از محل اعمال سیاستهای حاکمیتی از زیرساخت تا سقف ۱۰ درصد تخفیف میگیریم. مصرف ترافیک ما از زیرساخت ماهانه ۴۰ میلیارد تومان است که ۱۰ درصد آن چهار میلیارد تومان میشود اما افت درآمدی اپراتورها از محل محدودیتها چند هزار میلیارد تومان است.
بلوردی گفت: اختلال وجود دارد. منطق اصلی گزارش نیز درست است و آن هم اینکه برای اعمال سیاست روی برخی پلتفرمها، دیگر پلتفرمها نیز تحت تاثیر قرار میگیرند. الان نارضایتی مردم از سرعت اینترنت نیست و عمده آن از اختلال است.
او البته ذکر کرد که آمارهای انجمن از اختلال دقیق نبوده و بیش از میزان واقعی آن است.
در گزارش انجمن تجارت الکترونیک آمده بود میانگین سرعت کاربران ایرانی چهار مگابیت بر ثانیه است. رضا خلیلی، معاون فنی شرکت مخابرات، در رد این عدد گفت: ۱.۲ درصد کاربران مخابرات زیر یک مگابیت، ۱۹.۲ درصد یک تا هشت مگ و ۸۰ درصد بالای هشت مگابیت بر ثانیه سرعت دریافت میکنند. میانگین آنها نیز ۱۷ مگ است. این وضعیت واقعی شرکت مخابرات ایران است.
خلیلی ادامه داد: البته ذکر این نکته ضروری است که ما به مشتریان فیبر خود ۳۰۰ مگ سرعت میدهیم و وقتی مشترک VPN خود را فعال میکند این سرعت به یک مگ میرسد.
پویا پیرحسینلو، رئیس کمیته اینترنت و زیرساخت انجمن تجارت الکترونیک و مدیرعامل ابرآروان، علت اصلی تفاوت در آمارها را این مساله دانست که در تستهای انجمن، به طور آگاهانه لیست سفید کنار گذاشته شده است.
او گفت: نقطه اصلی اختلاف نظرم با آقای جعفرپور موضوع وایتلیست است. بررسیهای ما نشان میدهد آیپیهای ایران، وایتلیست هستند. به خاطر همین مثلاً بلد و روبیکا خوب کار میکردند. آمادهایم در جلسات خصوصی تستها را انجام دهیم.
پیرحسینلو همچنین توضیح داد: این گزارش میگوید ادراک کاربر از کیفیت اینترنت این است. این مساله به بخشهایی مانند شرکت ارتباطات زیرساخت، مخابرات، دادستانی، کمیته تعیین مصادیق مجرمانه و جاهای دیگری ارتباط دارد. پیشنهاد میکنیم کمیسیونی تشکیل شود که با همراهی بخش خصوصی، شاخصها در آن دقیق شود.
محمد آقازاده لاجوردی، رئیس سازمان تنظیم مقررات، نیز درباره گزارش انجمن تجارت الکترونیک گفت: میزان استفاده از فیلترشکن برای ما نیز جالب است و باید آمارهای این مساله شفاف شود. ارزیابی از طریق چند سکوی فیلترشده، ارزیابی درست و دقیقی نیست. حتماً باید به سناریو آن فکر کرد.
او اضافه کرد: مثلاً شما در بخشی از گزارش از آمار similar web استفاده کردید ولی ارزیابی کنید متناسب با جامعه ایران، مردم از چه سایتهای داخلی و خارجیای بیشتر استفاده میکنند.
معاون وزیر ارتباطات ادامه داد: در گزارش واژه اختلال زیاد بیان شده است. این واژه باید باز شود و بررسی شود چه میزان از این اختلالها به دلیل تحریم است. اکثر کشورهای آخر لیست اختلال، کشورهای تحریمشده هستند. حدود ۳۰۰ هزار سایت تحریمی داریم که باید برای آن مطالبه بینالمللی کنیم. در مورد اختلال ۵۰ درصدی که با بررسی چند نمونه ادعا شده نیز باید تعداد نمونهها افزایش پیدا کند.
لاجوردی در پایان گفت: در مورد سنجش سرعت اینترنت باید دید نیاز مردم چیست. این عدد بر اساس کلادفلر است، زیر ۱۰ درصد مردم از سرویس کلادفلر استفاده میکنند.