الکام‌استارز؛ ستاره‌هایی که سوختند

الکامپ امسال پس از چهار دوره وقفه در شرایطی برگزار شد که همزمان میان تضادهای سه‌گانه حاکمیت، مردم و اینترنت به صلیب کشیده شده بود.

زمام‌داران فعلی کشور مصمم هستند در شرایط ملتهب امروزی از هر ابزار و جمعی برای عادی‌سازی امور بهره ببرند. با چنین دست‌فرمانی، بزرگترین رویداد نمایشگاهی فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور، الکامپ بدون شک سر مسیر سیاست‌مداران قرار می‌گرفت. برگزار‌شدن نمایشگاه در میانه روزهای داغ پایتخت، محدود شدن ساعات کاری آن تا بعد از ظهر و نبودن حتی یک روز تعطیل در میان روزهایش نشان می‌داد قرار بوده به هر ترتیبی این رویداد به تقویم نمایشگاهی کشور اضافه شود که شد. تضاد در این نگاه وقتی خودش را نشان داد که در مراسم افتتاحیه برق رفت و حتی به خود وزیر یا رییس سازمان نصر هم سخنرانی نرسید.

از سوی مردم هم نمایشگاه استقبال نیم‌گرمی شد. بخش‌هایی از بازار فناوری اطلاعات ایران در این چهار سال که نمایشگاه نبوده رشد کرده‌اند و به ثمر نشسته‌اند پس حالا می‌خواستند در نمایشگاه ویترین عمومی و حتی قانونی پیدا کنند. بسیاری از کسب‌وکارهای حوزه رمز ارز و فین‌تک‌ها و بازاریابی دیجیتال از این شاخه‌ها بودند ولی حتی این بخش هم خالی از تضاد نبود. هنوز یک هفته به برگزاری رویداد مانده بود که بسیاری از فعالان قدیمی و جدید اکوسیستم استارت‌آپی کشور در شبکه‌های اجتماعی لب به اعتراض گشودند که در دوره اوج‌گیری فیلترینگ، لغو مجوزها و برخورد امنیتی با کسب‌وکارهای جدید دیگر مجالی برای همدلی در یک نمایشگاه نیست و حتی برخی حرف از بایکوت نمایشگاه هم زدند. در نهایت نمایشگاه هرگز عملا تحریم نشد ولی بسیاری از چهره‌های تاثیرگذار حاضر از آن در توییتر فارسی به انتقاد گرفته شدند.

اینترنت هم خود به تنهایی شاید مهم‌ترین سنگ برای پای لنگ نمایشگاه امسال بود. درست در میانه همین رویداد بود که یکی از پراختلال‌ترین روزهای اینترنت کشور در سالی سراسر پر از قطعی و فیلترینگ اتفاق افتاد. هم‌دستی و سکوت نهادهای صنفی درگیر در نمایشگاه در برابر این حجم از قطعی در زیرساخت حیاتی کشور ضربه‌ای جبران ناپذیر به این رویداد زد و در حقیقت غایبین نمایشگاه در مواردی بیشتر از حاضران آن به لحاظ رسانه‌ای سود بردند.

طبیعتا در چنین میانه‌ای دیگر فرصت و رمقی برای آنکه بخش ویژه استارت‌آپ‌های نمایشگاه الکامپ موسوم به الکام‌استارز دوباره بر پا شود نبود. از ساز و کار پیچیده و در عین حال ساده  استارز که ۶ دوره، حتی در میانه کرونا به صورت آنلاین در موزه ارتباطات، برگزار شده بود امسال فقط یک پوسته خالی و غم‌بر در سالن‌های ۸ و ۹ بر جای مانده بود. نمایشگاهی که روزی دیجی‌کالا، اسنپ، تپسی، کافه‌بازار و ده‌ها غول استارت‌آپی نسل اول مهمانش بودند امسال عرصه تاخت و تاز صرافی‌های رمز ارز شده بود که درگاه پرداخت نزدیک به ۵۰ کسب‌وکارشان همان وسط نمایشگاه فله‌ای بسته شده.

پذیرفتن پایان اکوسیستم و به تبع آن پایان استارز سخت نیست. در زمانه‌ای زیست می‌کنیم که به سوختن ستاره‌های واقعی خو گرفته‌ایم ولی بی‌تفاوتی و سکوت در مقابل این مرگ هم روا نیست. به زودی در مجموعه جدیدی از روایت‌های تصویری پیوست نگاهی به سفر این ستاره‌ها خواهیم انداخت. با ما در فضای آنلاین هم همراه باشید.