نقش حکمران در بازی داده‌ها چیست؟

به گزارش پیوست، مجید نیلی احمد آبادی عضو هیات علمی دانشگاه تهران به مسئله حکمرانی داده در ایران پرداخت و گفت: به نظر می‌رسد در موضوع داده نوعی ابهام وجود دارد و برای تصمیم‌گیر نیز ابهام‌سازی می‌شود. مسئله داده محور تصمیم گرفتن چه در سطح بنگاه و چه در سطح حاکمیت باعث می‌شود کیفیت زندگی برای آحاد جامعه افزایش پیدا کند. دنیای ما در حال تغییر است و برای فهم این تغییر نیازمند داده هستیم. این الزامی برای نگاه کردن تا جلوی پای خودمان است.

او ادامه داد: در یک سیستم ملی حکمران برای حکمرانی باید به عرصه‌های مختلف نگاه کند چون سرگرمی، سلامت وغیره. حکمران نمی‌تواند در تمام عرصه‌ها به تولید و جمع‌آوری داده بپردازد و باید مسیری در این زمینه برای فعالیت اقتصادی ایجاد کند و اجازه ارزش‌آفرینی از این مسیر را بدهد.

نیلی احمدآبادی درباره ضرورت حکمرانی داده عنوان کرد: اما اینکه چگونه می‌توان داده‌ها استفاده کرد نیازمند کد اخلاق است. این کد اخلاق در جهان متداول است. باید اصول و چارچوب در این زمینه به زودی مشخص شود چراکه هر روز تاخیر باعث ایجاد زیان می‌شود. حاکمیت باید ریش را برای حکمرانی داده زوتر بپیچاند. صحبت این نیست که همه را آزاد کنیم بلکه باید از این مسیر ابهام‌زدایی کرد. مالکیت فیزیکی مشخص است اما ما مالکیت معنوی را اجرا نکرده‌ایم و مالکیت داده از جنس دیگری است.

ناصر حکیمی: ما در ایران چیزی به اسم حفاظت از داده  نداریم

ناصر حکیمی مشاور مدیرعامل بانک تجارت و معاون سابق فناوری‌های نوین بانک مرکزی معتقد است در ایران گوگل و متا نداریم چراکه از داده استفاده نکردیم. او عنوان کرد:  داده محصولی جدا از محصول اصلی است.معتقدم چهار عامل برای ارزش آفرینی از داده وجود دارد. در ساده‌ترین حالت برای تصمیم‌گیری از داده استفاده کنیم. در شکل دوم برای شناخت مشتری بالقوه و تبدیل آنها به مشتریان بالفعل است. در شکل سوم دنبال کردن رد پای مشتری است و این رد پا برای فهم مشتری به کار گرفته می‌شود. در این مرحله از داده‌های ساختاریافته استفاده نمی‌شود و از داده‌های پیرامونی به فهم علایق و سلایق مشتری خواهیم رسید. در این شکل محصول با توجه به نیاز مشتری طراحی می‌شود. در شکل چهارم رفیق شدن با مشتری است. یعنی اگر مشتری حالش بد است باید تلاش شود تا حالش خوب شود چراکه در اینجا با یک رابطه مشتری و فروشنده روبه‌رو نیستیم و یک ارتباط دو نفره برقرار است و اگر مشتری حالش خوب باشد حال کسب‌وکار نیز خوب خواهد بود.

او درباره نحوه برخورد و اخذ داده گفت: در مورد داده چهار نوع برخورد است و از چهار نقطه می‌توان داده‌ها را گرفت. در یک سیستم داده‌هایی تولید می‌شود و از آن یک سری اطلاعات را از مشتری می‌گیرد. قسمت دوم اثر انگشت است علاوه بر داده‌های ساختاریافته را تولید می‌کند که در ا‌پلیکیشن بیشتر یک سری داده پیرامونی تولید می‌کند. علاوه بر داده پیرامونی یک رد پای از مشتری در شبکه‌های اجتماعی جمع آوری می‌شود و این مرحله متعالی برای جمع‌آوری داده است.

او درباره حکمرانی داده در کشور افزود: ما چیزی به اسم حفاظت از داده در ایران نداریم و همه از داده‌ها استفاده می‌کنند که این خبر خوبی است اما این داده‌ها به شکل همگانی در دسترس نیست و هر کس برای خودش داده جمع می‌کند. این خبر بدی است. حاکمیت باید الزام کند تا داده‌ها به مشتری و ذی‌نفع  پس داده شود.

امیر ناظمی: هیچ امیدی برای شکل‌گیری حکمرانی داده در ایران نیست

امیر ناظمی صاحب‌نظر سیاستگذاری فناوری منشور حق تکه‌تکه شدنی برای داده‌ها مطرح کرد و گفت: واقعیت این است که وقتی داریم از مالکیت داده صحبت کنیم در دنیای فیزیکی گیر کرده است. حق دنیای فیزیکی دیگر در دنیای مجازی واقعیت ندارد. حقوق مالکیت فکری را نداریم. پس حق مالکیت با دیدگاه سنتی نداریم و از حقی به نام حق مالکیت گرفته شده است. وقتی از حقوق داده صحبت می کنیم: از حق استفاده، توسعه اجاره و فروش صحبت می‌کنیم و دیگر حق‌های جدید چون حق پردازش صحبت می‌کنیم. به وجود آمده است.

او ادامه داد: امروزه بیش ۸۰ لایسنس اپن‌ سورس‌ در دنیا داریم. امروزه گوگل و مایکروسافت درآمد یکسانی دارند. چراکه مایکروسافت آن را آنقدر توسعه داده است که درآمدش با مالک آن یکی است. لایسنس‌ آمده تا شرایط استفاده و حقوق را تعریف کند. لایسنس‌‌ها حقوق متفاوتی برای استفاده تعریف کرده‌اند و در برخی موارد تنها شرایط تعریف می‌کنند. یعنی مسئله مالک داده نیست چراکه داده مالک ندارد و در واقع با یک حقوق تکه تکه شده روبه‌رو هستیم.

ناظمی دو اتفاق را که از پی تکه تکه شدن به وجود آمده گفت: شکل‌گیری نظام‌های حکمرانی مختلف در پلتفرم‌ها و شکل‌گیری بازیگران جدید است.در سال‌های آینده کسب‌وکارهای بسیاری ایجاد خواهند شد که کاشان تحلیل داده‌ها است و این فرصت جدیدی برای رگولاتوری که به رگ تک بپردازیم.

او در آخر گفت: هیچ امیدی نیست که حکمرانی داده در ایران شکل بگیرد. اتحادیه اروپا و کشورهای توسعه یافته نیز به این سمت نرفته‌اند و تنها جی دی ار و حقوق را تعریف کرده‌اند.

مدیرعامل دلفین: حکمران هیچ کاری برای کسب‌‌وکارها نکند

روزبه ترابی مدیرعامل دلفین درباره خلق ارزش از داده گفت: رگولاتوری نباید هیچ کاری کند و باید یکی از نظام‌های موجود را بپذیرد. حکمران هیچ کاری نخواهد کرد. از طرفی، بسیاری از کسب‌وکارهای از مطلب شما عقب‌ترند و می‌گویند دیتا برای خودم است. داده‌ها از سرورها خروجی ندارد. داده‌ها برای بسیاری اهمیت حیاتی ندارد. ما مسئله اتصال دو سیستم عملیاتی باهم داریم و تجمیع داده انجام نشده است. همه نگاه‌ها به  هوش مصنوعی است اما دیتا در محور مسائل است.نباید یک نسخه کلی پیچید. حکمران هیچ کاری برای کسب‌‌وکارها نکند کسب‌وکارها خودشان می‌دانند منافع‌شان کجاست و اگر در این مسیر قرار نگیرند عقب می‌مانند.

او در آخر عنوان کرد همه نگاه‌ها به سمت کسب‌وکارها و حکمران است و هیج حرفی از حق مردم زده نمی‌شود. حق جامعه از حق فرد مهم‌تر است. باید توجه کرد که استفاده از کلان داده‌ها فرهنگ و رویه‌های را تغییر می‌دهد و باید جامعه یک سخنگو داشته باشد و امیدوارم دانشگاه سخنگوی مردم باشد.