۹ مهر ۱۴۰۳
معاون پژوهش کسب و کار شرکت مبین ایران:
مخالف حضور خارجیها در پروژههای بزرگ هستم
«رشد اقتصادی هشت درصدی» رقمی است که برنامه ششم توسعه، آن را به عنوان مهمترین هدف اقتصاد کشور در نظر گرفته. طبق برآوردها برای رسیدن به این هدف، سالانه به 723 هزار میلیارد تومان منبع مالی نیاز داریم که از این میزان، حدود 45 میلیارد دلار باید از محل جذب سرمایههای خارجی تامین شود. هرچند به نظر میرسد با بهبود شرايط اقتصادي، ثبات سياسي و كاهش درجه ريسك در دوران پسابرجام، امكان حضور سرمايهگذاران خارجي و جذب سرمايههاي آنان تا حدودی تسهیل یافته اما هنوز موضوعی به نام «سرمایه خارجی»، محل مناقشه برخی افراد است آن هم در شرایطی که به دلیل باقی بودن آثار تحریمهای چندین ساله و عقب ماندن از دنیا، کشور نیاز به زنده کردن بازار و بهرهگیری از فناوریهای جدید دارد. از همین رو به سراغ حسین طالبی معاون پژوهش کسب و کار شرکت مبین ایران و یکی از موافقان مشروط سرمایه خارجی رفتیم تا با او درباره پتانسیلها و شیوه صحیح جذب سرمایهگذاران خارجی به ویژه در حوزه آیسیتی کشور به عنوان حوزه پیشران توسعه گفتوگو کنیم. او را بسیاری از کارشناسان این حوزه به سبب مدیریتش طی دو دهه بر فناوری اطلاعات نفت ایران میشناسند.
آیا در حوزه آیسیتی کشور نیاز به سرمایهگذار خارجی داریم؟ اگر هدف از جذب سرمایه خارجی، صرفاً تامین منابع مالی باشد و هیچ گونه دستاوردی از نظر دانش، فناوری و اشتغالزایی به ویژه برای تحصیلکردگان حوزه فاوا نداشته باشد، به نظر من توجیهی ندارد که زیر بار استقراض خیلی بالایی برویم و آینده کشور را با خطر مواجه کنیم. در حال حاضر هزار میلیارد تومان نقدینگی در دست مردم، بانکها و سایر بخشها سرگردان است. بنابراین مشکل مالی و پولی برای اجرای طرحها و پروژهها به ویژه در حوزه آیسیتی نداریم. ما در کشور از نبود دانش فنی، توان کارآفرینی در حوزه آیسیتی و دسترسی به بازارهای خارجی و منطقهای برای صادرات محصولات فاوا به ویژه در حوزه نرمافزار رنج میبریم. به نظر شما آنچه در پروژه اپراتور دوم اتفاق افتاد میتواند الگوی مطلوبی در جذب سرمایه خارجی باشد؟ بله، از نظر انتقال دانش فنی و مدیریتی و دسترسی به امکانات بازار مدل قابل توجیهی است. برخی پلتفرمها، ایدهها و تجربیات خارجی در رابطه با ارائه سرویسهای اپراتوری توسط شریک خارجی آن به کشور وارد شد. باید همواره این را در نظر گرفت که درها را باز کردن و اجازه ورود دادن به شرکتها و سرمایهگذاران خارجی در پروژههای سودآور، آن هم بدون انتقال دانش فنی، بدون اشتغالزایی بالا برای نیروهای ما و بدون فعال کردن شرکتهای داخلی توجیهی ندارد. طبق آماری که وزیر ارتباطات اعلام کردهاند سالانه ۱۵۰ هزار فارغالتحصیل حوزه آیتی و نیز نزدیک به دو هزار شرکت کوچک و متوسط در کشور داریم که درصد بالایی از ظرفیت آنها در حال حاضر بدون استفادهاند. به جز مورد اپراتور دوم، سرمایهگذاری خارجی برجستهای در حوزه فاوای کشور نداشتهایم. به نظر شما در خصوص موارد کوچکتری که خارجیها در آن سرمایهگذاری کردهاند آیا انتقال تکنولوژی رخ نداده است؟ دلیلش شاید این بوده که ما نتوانستهایم خوب مدیریت کنیم. کشور...