ارز برای واردات سخت‌افزار از ابتدای دی ماه تخصیص داده نشده است

مسعود شکرانی، در گفت‌وگو با پیوست درباره تاثیر تلاطم نرخ ارز بر قیمت تجهیزات حوزه فناوری اطلاعات گفت: هر سازمانی چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی پیش از آن که بخواهد تجهیزاتی را خریداری کند، باید بتواند برنامه‌ریزی کند. حساب‌های دفاتر شرکت‌های ایرانی به صورت ریالی تنظیم می‌شود. زمانی که قیمت ارز در نوسان است، هیچکس نمی‌تواند برنامه‌ریزی کند که کالای وارداتی آن نهایتا با چه نرخی وارد بازار ‌شود. این مهم‌ترین مشکل تامین‌کنندگان تجهیزات فاوا است.

او ادامه داد: بسیاری از همکاران ما حتی نمی‌توانند اجناس موجود در انبارشان را عرضه کنند. در همه حوزه‌ها این مشکل وجود دارد اما به طور مشخص واردکننده‌های کالا‌های تندمصرف (FMCG) مانند نوت‌بوک، موبایل، پرینتر و کارت گرافیکی که اجناسشان در گمرک است، نمی‌دانند ارزی که قرار است به آن‌ها تخصیص داده شود، چه معیاری دارد. مشخص نیست ارز نیمایی تالار یک دریافت می‌کنند یا ارز نیمایی تالار دو که امروز مبلغ آن به ۳۷ هزار و چهارصد تومان رسید.

طبق گفته او حوزه آی‌تی با هر حوزه دیگری متفاوت است. می‌توان برای عید نوروز کفش و لباس نخرید اما اگر گوشی خراب شود، حتما باید یک موبایل دیگر خرید. این تقاضا قابل چانه‌زنی نیست. بانکی که تراکنش‌های ۷۰ میلیاردی‌ در طول سال آن در نزدیکی عید به تراکنش‌های  ۱۲۰ میلیاردی بدل می‌شود حتما باید سرور و ذخیره ساز تهیه کند و اگر اجناس مورد نیاز در بازار موجود نباشد، قیمت مجددا افزایش می‌یابد.

رئیس کمیسیون تامین تجهیزات کالای فاوا نصر تهران با بیان این که وارد‌کنندگان تجهیزات آی‌تی فقط می‌توانند با استفاده از ارز بانک مرکزی واردات انجام دهند گفت: در واقع اجازه واردات با ارز آزاد را نداریم. ما دو بار پیشنهاد کردیم که در بخش‌هایی اجازه دهند ما از ارز خودمان برای واردات استفاده کنیم اما بانک مرکزی مخالفت کرد.

شکرانی افزود: استدلال بانک مرکزی این است که شما قرار است از بازار آزاد ارز تهیه کنید و این موضوع تقاضای ارز را افزایش می‌دهد.

به گفته عضو سازمان نصر تهران به طور کلی وضعیت IT با وضعیت هر کالای دیگری در کشور متفاوت است و نباید نسخه‌ای یکسان با کالاها و خدمات دیگر برای آن نوشته شود. او معتقد است تخصیص ارز به واردات تجهیزات های‌تک باید با کالاهای دیگر متفاوت باشد اما دولت این موضوع را در هیچ دوره‌ای نپذیرفته است.

شکرانی بیان کرد: بهترین کار به نظر من این است که دولت و بانک مرکزی، نظام صنفی رایانه‌ای را به عنوان بازوی اجرایی خود بپذیرند و قبول کنند که آی‌تی از نان شب، از برق درون سیم‌ها و آب جاری در لوله‌ها واجب‌تر است. بانک مرکزی به صورت شفاف میزان سهمیه واردات را اعلام کند و بعد تنظیم‌گری را به ما بسپارد. در این حالت، هم ارز نیمایی به طور مناسب تخصیص داده می‌شود و هم این تخصیص به صورت یکنواخت صورت می‌گیرد. و نیازهای واقعی بازار به خوبی پوشش داده می شود.

رئیس کمیسیون تامین تجهیزات کالای فاوا نصر تهران درباره خواسته واردکنندگان تجهیزات آی‌تی گفت: خواسته ما این است که اگر قرار است ارز نیمایی تالار یک داده شود به همه و سر وقت داده شود. اگر قرار است این ارز از تالار دو باشد، تغییر نکند. این که بخشی از واردات با ارز تالار یک و بخشی با تالار دو انجام شود، موجب سردرگمی است. ما این آمادگی را داریم که سازمان‌دهی کنیم تا درخواست‌های واردکنندگان بیش از ۴۸ ساعت نزد ما معطل نشود. می‌توانیم پس از بررسی سازمان درخواست‌دهنده، ارز موردنیاز را توزیع کنیم.

شکرانی با بیان این که توزیع ارز در وضعیت فعلی یکنواخت نیست گفت: در سال ۱۳۹۹ و در حوزه موبایل، سه میلیارد دلار و در سال ۱۴۰۰ چهار میلیارد دلار واردات داشته‌ایم. سال گذشته حدود یک میلیارد دلار over supply در بازار داشته‌ایم. در شهریور، مهر و آبان سال گذشته قیمت لپ‌تاپ در ایران از امارات ارزانتر بود چون خرید زیادی در سال قبل انجام شده بود و تقاضا کم بود و با تغییر مدل‌ها و امکانات، کالاهای موجود در بازار قدیمی می‌شد.

شکرانی در پاسخ به پرسشی درباره پیش‌بینی او از سال آینده بازار تجهیزات فناوری اطلاعات گفت: پیش‌بینی‌ به شدت دشوار است چرا که عوامل بسیار زیادی بر اقتصاد ایران موثر است. حوزه آی‌تی توانست دو سال تعطیلی مدارس را پوشش دهد. از سوی دیگر، بحث پیام‌رسان‌های داخلی مطرح است. تراکنش‌ها افزایش یافته است و این باعث می‌شود تقاضا به صورت مستمر رشد داشته باشد. با این حال، محدودیت‌های اینترنت درآمد دو اپراتور اول موبایل را کاهش داده و همین باعث شده است که فشار تقاضای این دو اپراتور بر بازار کاهش یابد. در کل فکر می‌کنم سال آینده با افزایش تقاضای حدود ۱۰ درصدی برای تجهیزات آی‌تی روبرو باشیم.