انتقاد مرکز پژوهش‌های مجلس درباره بی‌برنامگی در صنعت میکروالکتریک

به گزارش پیوست، مرکز پژوهش‌های مجلس گزارشی با عنوان «اعتبارات بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات» منتشر کرده و در آن اعلام کرده است که اعتبارات حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ نسبت به بودجه ۱۴۰۱ بیش از ۶۴ درصد رشد کرده است. در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، حدود ۲۲ درصد از اعتبارات برنامه‌ای حوزه فاوا مربوط به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است و حدود ۷۸ درصد در سایر دستگاه‌ها برای توسعه سامانه‌ها و زیرساخت‌های فاوا هزینه خواهد شد.

طبق این گزارش سهم بخش فاوا از کل بودجه عمومی دولت نسبت به امسال ۰.۴ درصد رشد کرده و از ۳ درصد به ۳.۴ درصد رسیده است. با وجود این رشد اما نگاهی به روند سهم اعتبارات این بخش از اعتبارات عمومی کشور نشان می‌دهد این سهم هنوز به ۳.۶ درصدی که در قانون بودجه سال ۹۵ وجود داشت نرسیده و از آن سال تا ۱۴۰۰ روند آن کاهشی بوده است.

البته نگاهی به نمای کلی اعتبارات طی سال‌های ۹۵ تا ۱۴۰۲ مشخص می‌کند میزان اعتبارات برنامه‌ای حوزه فاوا در بودجه امسال و سال آینده افزایش چشمگیری یافته است اما با وجود این و با توجه به متورم شدن کل بودجه عمومی دولت، همچنان سهم این بخش از بودجه عمومی ۰.۲ درصد با سال ۹۵ فاصله دارد.

بر اساس بررسی‌های پژوهشگران مرکز پژوهش‌های مجلس، در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، حدود ۸ درصد کل اعتبارات ردیف‌های برنامه‌ای حوزه فاوا مربوط به موضوع شبکه ملی اطلاعات است.

در گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس ارائه کرده است، از نداشتن برنامه‌ای مدون و مشخص برای صنعت میکروالکتریک انتقاد و پیشنهاد شده است که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت دفاع برنامه جامع ارتقای صنعت میکروالکتریک کشور را تهیه کنند تا در کارگروه اقتصاد دیجیتال دولت به تصویب برسد. نزدیک به ۸ درصد اعتبارات تملک دارایی سرمایه متفرقه و بیش از ۸ درصد مجموع اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای و هزینه‌ای متفرقه صرف توسعه زیرساخت‌های صنعت میکروالکتریک و زیرساخت‌های تجارت الکترونیک خواهد شد.

به باور تدوین‌کنندگان این گزارش هزینه‌هایی که بدون برنامه‌ریزی در هر حوزه‌ای حتی فناوری اطلاعات صورت بگیرند در آینده نه تنها کمکی به بهبود امور نخواهند کرد، بلکه با ایجاد سامانه‌های ناسازگار موجب سخت‌تر شدن مسیر بهبود توسعه کشور خواهند شد.

نویسندگان این گزارش همچنین اعلام کرده‌اند که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است نسبت به توسعه و تکمیل زیرساخت یکپارچه ابری دولت هوشمند با مشارکت بخش غیردولتی اقدام کند تا ایجاد یکپارچگی در تبادل اطلاعات، تامین خدمات ارتباطی و و اطلاعاتی امن موردنیاز جهت شکل‌گیری شبکه‌های اختصاصی دستگاه‌های اجرایی محقق شود.

طبق برنامه ارائه شده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات پیش‌بینی شده است در سال آینده پنج ماهواره جدید تهیه و یا ساخته خواهد شد و سهم اقتصاد دیجیتال از کل کشور از ۷.۹ درصد به ۸.۷۷ درصد ارتقا می‌یابد.

علاوه بر این، در این گزارش آمده است: در سال آینده بنا بر برنامه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، عملیات استقرار و بهره‌برداری از زنجیره ملی خدمات دولت هوشمند از ۴۰ درصد فعلی به ۹۸ درصد می‌رسد. همچنین پروژه بزرگ شبکه ملی اطلاعات نیز از شرایط استقرار ۶۰ درصد در پایان سال ۱۴۰۱ به ۷۵ درصد در پایان سال ۱۴۰۲ خواهد رسید.

مرکز پژوهش‌های مجلس در این گزارش اعلام کرده است: فناوری اطلاعات و ارتباطات و هزینه‌های آن در بخش‌بندی‌های بودجه‌ای لایحه بودجه سنواتی همواره در ردیف‌های متکثرتری پراکنده هستند. بسیاری از هزینه‌هایی که می‌تواند با توسعه سایر ابعاد شبکه ملی اطلاعات همچون خدمات و محتوا در ارتباط باشد، در سایر ردیف‌های بودجه‌ای پراکنده هستند.

این نهاد مدعی است که بسیاری از ردیف‌های هزینه‌ای فاوا نیازمند افزایش دقت هستند. مثلا اعتبارات مربوط به تملک تجهیزات رایانشی در دستگاه‌ها از اعتبارات تملک سایر تجهیزات تفکیک نشده است. این موضوع برنامه‌ریزی و هدایت هزینه‌ها را در آینده دشوار خواهد کرد. هزینه‌هایی که بدون برنامه‌ریزی در هر حوزه‌ای حتی فناوری اطلاعات صورت بگیرند در آینده نه تنها کمکی به بهبود امور نخواهند کرد بلکه با ایجاد سامانه‌‌های ناسازگار موجب سخت‌تر شدن مسیر بهبود توسعه کشور خواهند شد.

متن کامل گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس درباره اعتبارات فاوا