رئیس قوه قضائیه: فضای مجازی در هیچ کشوری به صورت آزاد و رها نیست
رئیس قوه قضائیه، کاهش محدودیتهای برخی از شبکههای اجتماعی که برای ملت و کشور شامل…
۲۹ آبان ۱۴۰۳
۲۴ دی ۱۴۰۱
زمان مطالعه : ۵ دقیقه
به نظر میرسد اظهارنظرها درباره رفع محدودیت پلتفرمهای واتساپ و اینستاگرام وارد فاز جدیدی شده است. چراکه از یک طرف برخی نمایندگان مجلس از غیرقانونی بودن ادامه محدودیتهای اینترنتی و نیز فرارسیدن زمان رفع محدودیتها میگویند و از طرف دیگر، همچنان برخی از مقامهای مسئول و حاکمیتی از ادامه محدودیتها دفاع کرده و بر رفع محدودیت مشروط به پاسخ متا و نیز رد مسئولیت در تصمیمگیری درباره محدودیتهای اینترنتی تاکید میکنند.
به گزارش پیوست، با گذشت بیش از سه ماه از مسدودسازی دو پلتفرم واتساپ و اینستاگرام برخی نمایندگان مجلس در اظهارنظرهای خود موضع تازهای در برابر ادامه محدودیتهای اینترنتی گرفتهاند و از طرف دیگر برخی از تصمیمسازان و کارشناسان حاکمیتی از ادامه محدودیتها دفاع میکنند.
جلال رشیدی کوچی عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در گفتوگو با ایسنا با اشاره به تصمیم شورای عالی امنیت در مسدودسازی دو پلتفرم واتساپ و اینستاگرام عنوان کرده است: از نظر من اکنون زمان آن رسیده است که رفع مسدودیت شود چراکه فضای جامعه آرام است.
این عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها فیلترینگ به شیوه کنونی را باتون در فضای مجازی دانسته و تاکید کرده است: گذشته و عقبه فیلترینگ به این شیوه نشان داده که موفق نبوده است و جز نارضایتی چیزی به دنبال ندارد. ما باید مسیر خود را اصلاح کنیم.
او در آخر فضای کنونی را مناسب برای ساماندهی دانسته و گفته است: الان که شرایط آرام شده علیرغم اینکه عدهای فکر میکنند بهترین فرصت برای بستن شبکههای اجتماعی خارجی است بنده معتقدم بهترین فرصت برای سامان دادن درست و دقیق است. حتی بنده معتقدم که توییتر و یوتیوب نیز باید رفع فیلتر شود، وقتی این پلتفرمها رفع فیلتر شود جمعیتی که در اینستاگرام تجمیع شده است سرشکن میشود.
همچنین چندی پیش نیز مجتبی توانگر رئیس کمیته اقتصاد دیجیتالی مجلس در نامهای به رئیس جمهوری تصمیم شورای عالی امنیت در محدودیتهای اینترنتی را فراتر از دستور این شورا دانسته بود و ادامه محدودیتهای اینترنت بیش از ۳۰ روز و بدون کسب اجازه از مجلس را غیرقانونی عنوان کرده بود: بر اساس اصل ۷۹ قانون اساسی، محدودیت بر اینترنت میتواند حداکثر سی روز ادامه یابد و ادامه این محدودیتها باتوجه به «صلاحیت انحصاری مجلس شورای اسلامی در تصویب اعمال محدودیتهای ضروری و همچنین بدون کسب تکلیف از مجلس شورای اسلامی عمل و اقدامی غیرقانونی است.»
این در حالی است که محمدجواد لاریجانی رئیس پژوهشگاه دانشهای بنیادی به تازگی در گفتوگو با فارس نیز درباره فیلترینگ فضای مجازی عنوان کرده است: نظر و تحلیل ما درباره فیلترینگ فضای مجازی به نگاه و تصور ما از این فضا باز میگردد من با اینترنت مخالفتی ندارم و بر علیه آن نیستم اما نباید به شکل عوامانه با فضای مجازی مواجه شد.
او تاکید کرده فضای مجازی کشور نباید مثل گذشته بدون در و پیکر بگذاریم و گفته: من نگران این نیستم که فیلترینگ ادامه پیدا کند مگر عدم فیلترینگ چیست؟ مگر پیامرسانهای خارجی درهایی از معرفت را برای ما باز می کند؟ لذا چیز مهمی نیست. لاریجانی همچنین ادامه فعالیت پلتفرمهای محدودشده را منوط به پذیرش قوانین کشور دانسته و از ایجاد «سیستمی معقول» برای اخذ قرارداد با پلتفرمهای یادشده گفته است. البته او عنوان کرده است: آنها هرگز حاضر به بستن این قرارداد نخواهند شد.
در گذشته نیز ادامه فعالیت پلتفرمهای واتساپ و اینستاگرام از سوی مقامهای مسئول به پاسخ شرکت متا مشروط شده است. ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی عدم پاسخگویی متا به نامه مرکز ملی فضای مجازی را مقدمهای برای مجوز قانونی انسداد اینستاگرام دانسته بود. او در گفتوگو با یک روزنامه تاکید کرده بود: تا زمانی که مجوز شورای امنیت برای مسدودسازی اینستاگرام و واتساپ به پایان نرسیده یا مصوبه و ابلاغ قانونی برای انسداد این دو پلتفرم نیامده باشد، مسیر مذاکره در مورد فعالیت این دو پلتفرم باز است.
همچنین در آخرین اظهارنظر مقامهای حاکمیتی به عدم پاسخگویی متا به نامه مرکز ملی فضای مجازی مهدی باقری عضو کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه گفته بود: محدودیتها هر چه بوده ادامه خواهد یافت مگر اینکه اتفاق جدیدی بیفتد مردم محدودیتی برای استفاده از اینترنت ندارند اما محدودیتهایی که برای نرمافزارهای اینستاگرام و واتساپ که متعلق به آمریکا هستند، اعمال شده که طبیعی هم است.
در ادامه لاریجانی با دفاع از موضع وزیر ارتباطات درباره محدودیتهای اینترنتی عنوان کرده است: به نظر من موضع وزیر ارتباطات در ارتباط با این موضوع بسیار خوب است اما این پیامرسانهای خارجی نه تنها در مورد ایران بلکه در مورد دیگر کشورها نیز مسائل را رعایت نمیکنند. ما حتماً باید نگران این که میگویند چرا فیلتر کردهاید نباشیم و باید فضای مجازی داخلی کشورمان را برای ماشین های فعال داخلی خودمان فراهم کنیم.
اگر به آخرین اظهارنظرهای عیسی زارعپور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره محدودیتهای اینترنتی برگردیم. تنها تاکید او بر نداشتن دخل و تصرفی درباره بازگشت پلتفرم اینستاگرام را خواهیم دید. زارعپور بارها تاکید کرده است: شورای امنیت کشور باید تصمیم بگیرد که پلتفرم اینستاگرام بازگردد، من حتی عضو شورای امنیت کشور هم نیستم.
برخی از نمایندگان مجلس نیز به دلیل عدم موضع مشخص وزیر ارتباطات درباره رفع یا ادامه محدودیتهای اینترنتی به او انتقاد کرده بودند. برای نمونه جلیل رحیمی جهانآبادی نماینده مجلس در واکنش به گفتههای وزیر ارتباطات در توییتر خود از او با عنوان وزیر فیلترنت و قطع ارتباطات یاد کرده بود و به پاسخگویی وزیر ارتباطات در قبال «وصل اینترنت و فیلترینگ» تاکید کرده بود.
با این حال، همچنان تکلیف دوگانه ادامه یا اتمام محدودیتهای اینترنتی و به طور خاص رفع فیلترینگ واتساپ و اینستاگرام مشخص نیست و اظهارنظرها در این باره بر وجود چنین دوگانهای در میان مقامهای مسئول صحه میگذارد. از طرفی با گذشت بیش از سه ماه از محدودیتهای اینترنتی و سپری شدن زمان قانونی سی روزه محدودیت اینترنت باید دید مجلس باتوجه به صلاحیت قانونی خود چه واکنشی در برابر ادامه تصمیم شورای عالی امنیت خواهد داشت. همچنین اینکه نمایندگان مجلس وزیر ارتباطات را برای عملکرد وزارتخانهاش در قبال محدودیتهای اینترنتی برای سوال به صحن علنی بکشاند خود جای سوال است.