خالق شبکه جهانی وب از وب ۳.۰ انتقاد کرد

به گزارش پیوست،‌ حضور برنرز لی تنها با هدف تخریب وب۳ نبود.  وب۳ تکنولوژی‌های نوپایی را تعریف می‌کند که هدف‌شان عرضه زیرساختی نامتمرکز و بلاک‌چین‌محور برای مدیریت مالکیت داده‌ها در فضای آنلاین است.

برنرزلی به روی صحنه رفت تا در مورد نوآوری متن‌باز سالید (Solid) صحبت کند که وب از طریق ابزارهای نامتمرکز و مبتنی بر حریم خصوصی بازسازی می‌کند. سالید در واقع و در اصل پروژه MIT بوده است و منجر به این شد که برنز لی  استارت‌آپی به نام اینراپت (Inrupt) را نیز هم‌بنیان‌گذاری کند.

او که مقام مدیر ارشد تکنولوژی (CTO) این استارت‌آپ را دارد به همراه جان بروس، مدیرعامل، در مقابل حاضران صحبت کرد.

برنرز لی که خود را «خوره داده‌ها» (Data nerd) می‌نامد، سال‌های زندگی‌اش را به ابداع راهکارهای جدید برای ارزش‌آفرینی بیشتر از اطلاعات اختصاص داده است. برای مثال، پیش از اینکه تصاویر به صورت عادی با داده‌های مکانی (GPS) همراه شوند، او نرم‌افزاری نوشت که موقعیت مکانی عکس‌های سفرش را روی نقشه مشخص می‌کرد.

برنرز لی که دوست داشت کارهای مفید بیشتری با داده‌های خودش انجام دهد می‌گوید: «من فکر کردم به قدرت بیشتری در این فضا نیاز دارم، اما در عین حال می‌خواهم همه از [این قدرت] برخوردار باشند.»

این خواسته نهایتاً به پروژه سالید منتهی شد. ایده اصلی این است که به جای پخش شدن داده‌های شخصی در سراسر وب، این داده‌ها در یک جا و تحت کنترل شخص قرار بگیرد. این مکان پاد (Pod) نام دارد که مخفف عبارت «انبار داده شخصی آنلاین» است. شما می‌توانید به هر وب‌سایتی اجازه دسترسی به پاد را بدهید یا دسترسی آنها را قطع کنید. سالید یک گزینه ثبت‌نام منحصربه‌فرد در اختیار شما قرار می‌دهد و با استفاده از آن می‌توانید به تمام سایت‌هایی که از این امکان پشتیبانی می‌کنند وارد شوید؛ درست شبیه به مفهوم ابزارهای ورود به حسابی که متا، گوگل و اپل ارائه می‌دهند اما در این روش داده‌های شما در اختیار یک غول تکنولوژی قرار نمی‌گیرد.

یک پاد جدید شبیه یک قفسه خالی است اما به گفته برنرز لی، «با گذشت زمان، هویت دیجیتالی یا وضعیت دیجیتالی شما رشد می‌کند. اپلیکیشن‌ها اطلاعاتی را وارد می‌کنند و [پاد] غنی‌تر و جالب‌تر می‌شود.»

به‌علاوه از آنجا که این فضا خصوصی است، اساساً با وب۳ و استفاده از تکنولوژی بلاک‌چین عمومی تفاوت دارد.

از آنجا که سالید هر نوع داده‌ای را در بر می‌گیرد، امکان استفاده از آن برای اپلیکیشن‌های مختلف وجود دارد. برای مثال در بلژیک، از پاد به عنوان پایه و اساس اقتصاد دیجیتالی منطقه استفاده می‌کند. بی‌بی‌سی نیز در ماه اکتبر استفاده از پاد را برای قابلیت «واچ پارتی» آغاز کرد. مخاطبان از طریق واچ‌پارتی اطلاعاتی بیشتر از عادت‌های تماشای خود را در اختیار این شبکه قرار می‌دهند و در نتیجه محتوای مناسب خود را دریافت می‌کنند.

بی‌بی‌سی می‌گوید در صورتی که شرکت‌هایی مثل نت‌فلیکس و اسپاتیفای نیز الگوریتم‌ خود را به سالید متصل کنند، کاربران می‌تواند اطلاعات مربوط به علایق خود در چندین پلتفرم‌ را ذخیره کنند.

بروس، مدیرعامل اینراپت، در کنفرانس وب گفت، «بزرگ‌ترین خرده‌فروش داخلی ایالات متحده» نیز استفاده از پاد را آغاز کرده و کاربران می‌توانند از طریق آن داده‌های مختلفی مثل دفترچه راهنمای محصولات یا مصرف انرژی را ثبت کنند.

به گفته او، شرکت بیمه‌ دیگری با استفاده از پاد به کاربران اجازه می‌دهد تا با ارائه داده‌های نحوه رانندگی، تخفیف بگیرند. با اینکه بروس در مصاحبه با فست‌کمپانی، از بیان نام این شرکت‌ها خودداری کرد اما تاکید داشت اینراپت تنها در آغاز راهش قرار دارد و افزایش نگرانی‌‌ها در مورد حریم خصوصی و قدرت متمرکز غول‌های تکنولوژی، به رشد این استارت‌آپ ۶۰نفره کمک می‌کند.

او می‌گوید: «بادهای تغییر با ما هم‌مسیر هستند و  واکنش بسیار مثبتی تا به اینجا دریافت کرده‌ایم.»

برنرز لی هم سالید را پس از صفحات ثابت وب در دهه ۱۹۹۰ و تجربیات اپلیکیشنی، «سومین لایه وب» می‌داند. او می‌گوید: «کمی تکنولوژی بیشتر و کمی استاندارد بیشتر و انقلابی در نحوه استفاده ما.»

او در پاسخ به این سوال که آیا توسعه سالید مسیری شبیه به شبکه جهانی وب در دهه ۱۹۹۰ (یعنی چند سال رشد آهسته و سپس انفجاری مهیب) را طی می‌کند می‌گوید: «موفقیت وب ناگهانی نبود. مساله اینجاست که وب با یک سرور و تنها ۱۰ ملاقات روزانه آغاز شد و به همین دلیل زمان می‌برد تا افراد زیادی در آن شرکت کنند. اما اگر به مسیر آن نگاه کنیم رشدی مداوم، مطمئن و تصاعدی را می‌بینیم.»

صحبت با برنرز لی به سادگی شما را مجذوب ایده جدیدش می‌کند که از یک سو اعتبار سازنده وب را یدک می‌کشد و از سوی دیگر هم ایده خوبی به نظر می‌رسد. با این حال تضمینی نیست که شرکت‌های بزرگ حال حاضر با داده‌های عظیمی که از ما در اختیار دارند سالید را به عنوان یک راهکار مناسب بپذیرند. اما اگر تکنولوژی کاربران زیادی را جذب خود کند، ممانعت آنها منطقی نیست مگر اینکه قید آینده را بزنند.

حداقل از نگاه برنرز‌لی این‌چنین است. او می‌گوید: «به نقطه‌ای می‌رسیم که مردم می‌گویند، ببخشید من این اطلاعات را داخل پاد دارم و از هیچ طریق دیگری آن را ارائه نمی‌کنم. زندگی خیلی کوتاه است.»

منبع: Fastcompany