آمریکا دو نهاد چینی را به اتهام مشارکت در هک زیرساخت و وزارت خزانهداری تحریم کرد
دولت بایدن روز جمعه از تحریمهایی برای دو نهاد چینی متهم به حمله سایبری خبر…
۲۹ دی ۱۴۰۳
۹ آبان ۱۴۰۱
زمان مطالعه : ۵ دقیقه
شرکتهای بزرگ تکنولوژی در دوران همهگیری کووید-۱۹ در مرکز توجه جهان قرار گرفتند و سرمایه عظیمی به سمت این شرکتها سرازیر شد اما پایان پاندمی و سال ۲۰۲۲ سقوط آزادی بود که تا به امروز بیش از سه هزار میلیارد دلار زیان برای غولهای تکنولوژی به بار آورده است.
به گزارش پیوست، با اینکه شرکتهای بزرگی همچون گوگل و فیسبوک همچنان بخش مهمی از جهان امروزی ما را تشکیل میدهند و نمیتوان نقش این شرکتها را در آینده بشریت انکار کرد اما هواپیمایی که با تمام سرعت ارتفاع میگرفت دچار نقص فنی شده و سرمایهگذاران والاستریت با چتر نجات به بیرون میپرند.
گزارشی از CNBC نشان میدهد ارزش شرکتهای اپل، آمازون، آلفابت (شرکت مادر گوگل)، متا، مایکروسافت، نتفلیکس و تسلا در یک سال گذشته از ۱۰.۷ هزار میلیارد دلار به ۷.۶۹ هزار میلیارد دلار کاهش یافته است.
خبری از افق روشن نیست و در یک هفته گذشته شرایط وخیمتر شده است. ارزش آلفابت، متا و آمازون تنها ظرف یک هفته گذشته بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار سقوط کرده است و متا به عنوان بزرگترین بازنده سال حدود ۷۰ درصد از ارزش خود را در سال جاری از دست داده است.
تحلیلگران دلایل مختلفی را برای سقوط ارزش بیان میکنند: از حباب قیمتی که در نتیجه سرازیر شدن مردم به بورس در سال ۲۰۲۱ تشکیل شد تا کاهش ارزش تبلیغات که شرکتهایی مثل متا و گوگل بیشتر درآمد خود را از آن تامین میکنند. از سویی قمار متاورسی متا هم نقش مهمی در نتایج وخیم این شرکت دارد.
اما تمام این دلایل ریشه مشترکی دارند. این شرکتهای عظیم دیگر نمیتوانند با رشد فوقالعاده کسبوکارشان والاستریت را تحت تاثیر قرار دهند و هیچ ایده جدیدی هم نتوانسته به اندازه کافی توجه سرمایهگذاران را جذب کند. آمار در بیشتر غولهای تکنولوژی ناامیدکننده است. برای مثال شرکت آلفابت با افزایش درآمدی ۶ درصدی در سهماهه گذشته، ضعیفترین سهماهه خود در یک دهه گذشته را به ثبت رساند.
حتی اپل با ثبت بهترین عملکرد در بین غولهای تکنولوژی نیز از زیان میلیارد دلاری در امان نبوده و بیش از ۳۴ میلیارد دلار از ارزش خود را نسبت به سال گذشته از دست داده و وضعیت آلفابت و مایکروسافت بسیار وخیمتر است.
گفتنی است ارزش شرکتها در گزارش CNBC با ارزش آنها در تاریخ ۲۷ اکتبر سال ۲۰۲۱ مقایسه شده است و اگر رکورد ارزشی شرکتها را در نظر بگیریم شرایط بسیار وخیمتر است؛ برای مثال تنها شرکت اپل در دوران اوجش ارزش سه هزار میلیارد دلار را به ثبت رساند، این در حالی است که ارزش این شرکت در حال حاضر حدود دو هزار و ۴۰۰ میلیارد دلار است.
رویهمرفته میتوان گفت بخش تکنولوژی (یا حداقل غولهای امروزی آن) دوران بلوغ خود را پشت سر گذاشتهاند و اشباع بازار جلوی انفجار در آینده را میگیرد و سرنوشت نسل پیشین در انتظار شرکتهای جوان است؛ دیگر هیچ عقل سالمی انتظار گزارش باورنکردنی فروش را از کوکاکولا ندارد و مهم نیست محصول جدیدشان با قند یا بدون قند باشد.
البته بزرگان بازار همچنان برای متقاعد کردن سرمایهگذاران تلاش میکنند. نوآوریهایی مثل متاورس یا عینکهای VR/AR چنین نقشی را برای متا، اپل و مایکروسافت ایفا میکنند و آیندهای با انقلابی رایانشی را با محوریت این شرکتها به تصویر میکشند.
شاید چنین آیندهای تحقق یابد اما اینچنین طرحهایی بسیار پرهزینه و پرریسک هستند و در حال حاضر توجه شرکتها معطوف به کسب درآمد و سود بیشتر از کسبوکارهای فعلی است. آمازون و اپل میخواهند از داراییهای دیجیتالی به درآمد تبلیغاتی برسند و متا هم با شرکتهایی مثل تیکتاک رقابت میکند. ۶۰ درصد از درآمد آلفابت هم هنوز حاصل از تبلیغات در همان موتور جستوجویی است که ۲۲ سال پیش بنیانگذاری شد و حتی یوتیوب هم به ۲۰سالگی نزدیک میشود.
موضوع جدیدی در میان نیست. مردم هنوز در انتظار محصولی انقلابی همانند آیفون هستند و ۱۵ سال از چنین انتظاری میگذرد.
در سالهای گذشته به ویژه پس از رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸ و کاهش نرخ بهره دولت آمریکا به صفر یا نزدیک صفر، چنین مشکلاتی نادیده گرفته شد اما با اولین افزایش نرخ بهره، به طرز عجیبی سهام تکنولوژی نیز سقوط خود را آغاز کرد. در دورانی که دریافت وام اساساً هیچ هزینهای ندارد، سرمایهگذاران به سمت قمارهای پرخطر میروند و در نتیجه ارزش شرکتهایی که هدف این قمار هستند افزایش مییابد و این دومینو سرمایهگذاران بیشتری را به سرمایهگذاری مجاب میکند.
اما باید فکر دیگری در مورد سرمایهگذاری کرد؛ فناوریهایی مثل کریپتو به حاشیه رفتهاند و با اینکه شرکتهای بزرگ و پرسود تکنولوژی به فعالیت ادامه میدهند، اما ارزششان در حال سقوط است. یکی از معیارهای مناسب برای بررسی اشتیاق سرمایهگذاران از طریق مقایسه قیمت سهام با درآمد آن است. برای مثال، نسبت قیمت به درآمد سهام شرکت متا در سال ۲۰۲۰ عدد ۳۲.۷۵ بود و حالا این نرخ به ۹.۴۳۴ کاهش یافته است. نرخ قیمت به درآمد برای شرکت آلفابت نیز در همین دوره از ۳۴.۳۲ به ۱۹.۱۴ کاهش یافته است (گفتنی است این نسبت برای شرکت آمازون تغییری نکرده است).
نشانههای دیگری هم از به بنبست رسیدن این شرکتهای پویا به چشم میخورد؛ برای مثال تقریباً تمامی بنیانگذاران شرکتهای بزرگ تکنولوژی از مدیریت شرکت خود کنارهگیری کردهاند.
همچنین شرکتهایی که سال گذشته تعداد زیادی استخدامی داشتند حالا دیگر پذیرای نیرو نیستند. متا یا همان فیسبوک سابق که در سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۹ هزار نیروی جدید جذب کرد و حجم نیروی کار خود را ۲۸ درصد افزایش داد میگوید در ۱۵ ماه آینده تعداد کارکنان خود را ثابت نگه میدارد. در این فرایند افراد بسیار کمی ممکن است استخدام شوند و در عین حال کسانی که از شرکت خارج میشوند جایگزین نشده و شاید با تغییر شرایط بسیار، مجاب به استعفا شوند.
اما نیمه پر لیوان را ببینید، کارکنان بالقوه فیسبوک میتوانند به پروژههای جالبتری مشغول شوند. در سالهای گذشته شرکتهای تکنولوژی به حدی بزرگ شدهاند که هیچ ایدهای بدون عبور از فیلتر آنها اجرایی نمیشود. اما حالا با کاهش قابل توجه قدرت و ثروت این شرکتها شاید خلق چیزی کاملاً جدید و مستقل ایده دور از ذهنی نباشد.