وزیر ارتباطات: تشخیص دائمی بودن فیلترینگ بر عهده ما نیست/ دومینوی فیلترینگ به پیش می‌رود

به گزارش پیوست، ۱۰ روز از شروع اعمال محدودیت اینترنت و مسدود شدن سایت‌ها و پلتفرم‌های مختلف می‌گذرد و همان‌طور که وزیر کشور گفته، این وضعیت تا زمانی که نهادهای امنیتی تشخیص دهند اوضاع آرام شده، ادامه پیدا خواهد کرد. در همین حال اخبار مختلفی از احتمال ادامه‌دار شدن فیلترینگ اینستاگرام و واتس‌اپ به گوش می‌رسد و وزیر ارتباطات نیز در جدیدترین مصاحبه خود این اخبار را تکذیب نکرده و تصمیم‌گیری درباره این موضوع را خارج از اختیار وزارت ارتباطات دانسته است. او در عوض به مردم توصیه کرد: «کسب‌وکار خودشان را بر محیطی که پایبند قانون جمهوری اسلامی نیست برنامه‌ریزی نکنند‌‌.»

فیلترینگ بی‌امان

فیلتر شدن شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها از روز اول اعتراضات و با مسدود شدن اینستاگرام و واتس‌اپ شروع شد اما در این مدت تقریباً روزی نبوده که دکمه فیلترینگ برای یک پلتفرم جدید فشرده نشود. در آخرین مورد، وایبر فیلتر شد؛ پیام‌رسان محبوب ایرانی‌ها در ابتدای دهه ۹۰ که از زمان کوچ مردم از آن به تلگرام در سال ۹۳، تقریباً به دست فراموشی سپرده شد اما با وجود این از تیررس فیلتریگ دور نماند.

روز یکشنبه نیز برخی از کاربران از فیلتر شدن جیمیل و موتور جست‌وجوی گوگل خبر داده بودند که پس از مدتی رفع شد. فروشگاه مرورگر گوگل کروم که امکان دریافت فیلترشکن به شکل افزونه از آن فراهم است اما فیلتر شد و فیلتر ماند.

در این مدت سایت‌ها و پلتفرم‌هایی فیلتر شدند که حتی مشخص نیست علت بستن‌شان از دید مسدودکنندگان آنها چه بوده است. اسکایپ، سایت مایکروسافت و ایکس‌باکس یکی از این موارد بودند. موتور جست‌وجوی بینگ، متعلق به مایکروسافت، نیز مصون نماند و فیلتر شد.

کاربران ایرانی نگران ادامه پیدا کردن فیلترینگ پلتفرم‌ها هستند؛ به ویژه واتس‌اپ و اینستاگرام که محبوب‌ترین پلتفرم‌های اجتماعی در کشور به شمار می‌روند. سرویس «فارس من» خبرگزاری فارس نیز این روزها با کمپین‌هایی مانند «شکست محاصره مجازی دشمن و قانونمند سکوهای خارجی» با جدیت برای استمرار محدودیت‌های چند روز اخیر در آینده تلاش می‌کنند. فارس من کمپینی با عنوان «با سایت‌های مشوش اذهان عمومی برخورد جدی شود» نیز راه انداخته که امضاکنندگانش از قوه قضائیه خواسته‌اند با پلتفرم‌هایی مانند دیوار، اسنپ و دیجی‌کالا که فوت مرحوم مهسا امینی را تسلیت گفته‌ بودند برخورد شود.

پیشتر نیز مایکت و کافه‌بازار دو اپلیکیشن محبوب اینستاگرام و واتس‌اپ را از فروشگاه خود برداشتند و از کاربران برای اینکه محدودیت‌های آنها را درک می‌کنند تشکر کردند. امروز (چهارشنبه ۶ مهر) عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در حاشیه جلسه هیات دولت گفته است: «تشخیص اینکه این فیلترینگ دائمی است یا موقت، بر عهده مراجع ذی‌صلاح است. این مساله نیز بر نگرانی‌های فیلتر ماندن این دو می‌افزاید.»

اقتصادِ گروگان

نت‌بلاکس ضرر اقتصادی قطعی هر ساعت اینترنت در ایران را ۱.۵ میلیون دلار اعلام کرده است. دقت تخمین نت‌بلاکس را نمی‌تواند تایید یا تکذیب کرد اما به فرض صحت آن، قطعی اینترنت در این ۱۰ روز حدود ۳۶۰ میلیون دلار به اقتصاد کشور ضرر وارد کرده است.

قطعاً تمامی کسب‌وکارهای اینترنتی از این وضعیت متضرر شده‌اند اما فروشگاه‌های اینستاگرامی کوچک قربانیان اصلی خواهند بود. طبق اعلام پادرو، فروش فروشگاه‌های اینستاگرامی در دو ماه تیر و مرداد به دلیل اختلال در اینترنت کشور نصف شده بود. در مورد کاهش فروش این فروشگاه‌ها فعلاً آمار دقیقی منتشر نشده اما بدیهی است حجم ضرر بسیار بیشتر از اینهاست.

زارع‌پور در این باره نیز گفته است: «ما تلاش خود را خواهیم کرد که کسب‌و‌کارها آسیب نبینند، از این رو ظرفیت‌های لازم را در پلتفرم‌های داخلی فراهم می‌کنیم تا مردم برای برقراری ارتباطات خود به مشکل برخورد نکنند.» او همچنین گفته: «هزینه این خسارت‌ها بر عهده کسانی است که این اغتشاشات و آشوب‌ها را به وجود آوردند.»

شیفتگان توجه

گروه هکری انانیموس در این روزها هر کاری کرد تا در صدر اخبار قرار بگیرد. از همان ابتدا و قبل از شروع حمله‌هایش به سایت‌های دولتی ایرانی بازارگرمی را شروع کرد، سپس با حمله DDoS به سایت دولت، بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و خبرگزاری فارس و چند سایت دولتی دیگر برای مدتی آنها را از دسترس خارج کرد.

در ادامه انانیموس ادعاهایی کرد که به وضوح دروغ بودند. از جمله هک دیتابیس یک بانک و دسترسی به اطلاعات حساب بانکی یکی از ائمه جمعه که در آن چند برابر تولید ناخالص داخلی کل جهان پول بود. سپس این گروه هکری ادعا کرد سایت مجلس را هک کرده و اطلاعات نمایندگان را در قالب یک فایل پی‌دی‌اف منتشر کرد. حساس‌ترین داده منتشرشده در این پی‌دی‌اف، شماره تلفن نمایندگان بود که به راحتی قابل دستیابی است. علاوه بر این، پی‌دی‌اف افشاشده (!) از سوی انانیموس دقیقاً همان فایلی است که دیوان محاسبات کشور در ابتدای شروع مجلس یازدهم به صورت عمومی منتشر کرد، با این تفاوت که لوگوی انانیموس در همه صفحات آن درج شده است.

این گروه عصر روز دوشنبه ۴ مهر نیز اعلام کرد بانک ملی ایران را هک کرده‌ است. انانیموس اسکرین‌شاتی از صفحه دسترسی به administrator بانک ملی در توییتر منتشر کرد.