بیت‌کوین چگونه نحوه تفکر ما را درباره پول تغییر داد

به گزارش پیوست، بیش از ۱۰ سال از ظهور پدیده‌ای به نام بیت‌کوین می‌گذرد، اما همچنان تلاش برای یافتن پاسخ ادامه دارد. بیت‌کوین نحوه تفکر ما را در مورد پول، نحوه کنترل آن و اینکه چه کسانی می‌توانند از آن استفاده کنند، تغییر می‌دهد. قدرت پشت این تفکر انقلابی، از محاسبات غیرمتمرکز می‌آید، محاسباتی که بعداً بیت‌کوین بخشی از آن شد. بیت‌کوین اکنون خود بخش مهمی از یک اقتصاد غیرمتمرکز در حال ظهور است. اتریوم نیز با قراردادهای هوشمند، به خوبی توانست از قدرت محاسباتی که ایده آن از بیت‌کوین آمده بود استفاده و پتانسیل واقعی بلاک‌چین را آزاد کند. تکنولوژی قرارداد ‌هوشمند اتریوم مصرف بلاک‌چین را فراتر از پرداخت به هر برنامه کاربردی قابل تصور رساند.

همه ما به صورت اجمالی تاثیر این تکنولوژی را دیده‌ایم؛ در درجه نخست این فناوری در حوزه مالی با رشد سریع استیبل‌کوین‌ها، صرافی‌های غیرمتمرکز و پلتفرم‌های وام‌دهی، در درجه دوم در حوزه فرهنگی با گسترش پذیرش و افزایش مصرف توکن‌های غیرمثلی (NFT). چه کسی می‌داند در سال‌های آینده چه برنامه‌ها و نوآوری‌های جدیدی عرضه می‌شود؟

داستان به اتریوم ختم نمی‌شود

اتریوم برای پاسخگویی به حجم بالای تراکنش‌ها به اندازه کافی مقیاس‌پذیر نیست. فرهنگ فکری که اتریوم با قرارداد هوشمند به وجود آورد تجسم رویای کسانی بود که کنترل کاملی روی تمام جنبه‌های زندگی خود می‌خواستند. اما اتریوم برای تحقق این رویا به صورت بنیادی آماده نبود.

در حال حاضر ده‌ها پلفترم با امکان پشتیبانی قرارداد‌های هوشمند راه‌اندازی شده است. افزایش استفاده از اتریوم و مشکلاتی که در مقابل این حجم از ترافیک پیدا می‌کند، عده‌ای را به فکر ارائه یک جایگزین و به چالش کشیدن اتریوم انداخته است.

دیگر پلتفرم‌ها برای ارائه برنامه‌های غیرمتمرکز رویکرد متفاوتی اتخاذ می‌کنند. آنها تمرکزشان را روی انعطاف‌پذیری در بالاترین سطح ممکن برای توسعه‌دهندگان گذاشته‌اند. این سطح از انعطاف‌پذیری به توسعه‌دهندگان امکان ساخت بلاک‌چین‌های شخصی‌سازی‌شده‌ و تسهیل ارتباطات بین بلاک‌چینی در راستای نیازشان را می‌دهد.

چرا این گزارش را نوشتیم؟

اقتصاد نوظهوری که بیت‌کوین پایه‌گذاری کرد به صورت تصاعدی در حال رشد است. در حالی که این اقتصاد رشد ناهمواری را در سال‌های اخیر تجربه کرده اما قرارداد‌های هوشمند به این رشد سرعت بخشیده‌اند. در سال‌های اخیر شاهد شکل‌گیری پلتفرم‌هایی بودیم که توسعه و گسترش این اقتصاد را با تکامل هرچه بیشتر موارد استفاده برنامه‌های غیرمتمرکز، ملموس‌تر می‌کنند. توسعه و رشد رمزارز‌های با ارزش سرمایه‌گذاری در حدی بوده است که احتمال آینده‌ای با حاکمیت بلاک‌چین دیگر دور از ذهن نیست.

تجزیه و تحلیل این پلتفرم‌ها در حال حاضر یک کار چالش‌برانگیز است. در صورت فرض آینده‌ای با حاکمیت بلاک‌چین، نبود استاندارد‌ها برای بحث و تحلیل این پلتفرم‌ها باعث سردرگمی می‌شود؛ به‌ طوری که داشتن چارچوبی برای مقایسه در سال‌های آینده مهم خواهد بود.

تجزیه و تحلیل پلتفرم‌های قرارداد هوشمند بدون در نظر گرفتن اتریوم و حتی تجزیه و تحلیل اتریوم خارج از چارچوب بیت‌کوین دشوار است. بنابراین ابتدا با مقدمه‌ای از بیت‌کوین شروع می‌کنیم.

ریشه بیت‌کوین

ناشناخته‌های زیادی در مورد خالق یا خالقان بیت‌کوین با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو وجود دارد اما در این بین چند حقیقت قابل برداشت است. ساتوشی در سیاره دیگری زندگی نمی‌کرد و بیت‌کوین نیز خودبه‌خود به وجود نیامد.

پول دیجیتالی ناشناس در دهه ۸۰ به وجود آمد. گواهی اثبات کار، یکی از ویژگی‌های اصلی طراحی بیت‌کوین به عنوان یک معیار ضد هرزنامه در دهه ۹۰ معرفی شد. ساتوشی برای ایجاد بیت‌کوین این دو مورد را در کنار یکدیگر قرار داد و در سال ۲۰۰۸ بیت‌کوین را معرفی کرد. شبکه بیت‌کوین را می‌توان به بهترین شکل با چند کلمه توصیف کرد. بیت‌کوین شبکه‌ای مقاوم در برابر سانسور و غیرمتمرکز است. در حالی که دولت‌ها قوانین منع وضع می‌کنند، شبکه بیت‌کوین این امکان را فراهم می‌کرد که هر‌کس استخراج یا معاملات خود را بدون هیچ محدودیتی انجام دهد. هیچ کلید خاموش جهانی‌ای برای بیت‌کوین وجود ندارد.

بیت‌کوین یک پایگاه داده جهانی توزیع شده است که توسط شبکه‌ای از رایانه‌ها اداره می‌شود. در این شبکه برای انجام معاملات محدودیتی وجود ندارد و هرکس می‌تواند ۲۴ساعته و از هر کجا بیت‌کوین ارسال، دریافت و نگهداری کند. همچنین هر کسی می‌تواند با سرمایه‌گذاری در سخت‌افزار کامپیوتر از طریق ماینینگ به ایمن‌سازی شبکه کمک کند.

در این شبکه نام مستعار جایگاه ویژه‌ای دارد. در شبکه بیت‌کوین هویت افراد با رشته‌ای از کاراکتر‌ها نشان داده می‌شود. پشت این رشته کاراکترها اشخاص یا شرکت‌ها می‌توانند با حفظ حریم خصوصی به معاملات خود بپردازند.

بیت‌کوین شبکه‌ای امن است، چراکه امنیت شبکه بیت‌کوین به وسیله ماینرها تامین می‌شود. ماینرهای بیت‌کوین برای ایمن‌سازی شبکه انگیزه اقتصادی دارند و در ازای انجام این کار بیت‌کوین کسب می‌کنند. بیت‌کوین برای جلوگیری از تورم مدل جدیدی را معرفی کرد به این صورت که یک برنامه زمان‌بندی انتشار برای بیت‌کوین‌ها در نظر گرفته شده است.

فراتر از بیت‌کوین: Omni Layer و USDT

برجسته‌ترین مورد استفاده بیت‌کوین تا به امروز رفع مشکل ذخیره ارزش است، اما بیت‌‌کوین امکان انجام تراکنش‌های پیچیده‌تری را هم فراهم می‌کند. تراکنش‌های چندامضایی را می‌توان برای محدود کردن دسترسی به وجوه تا زمان مشخصی که مثلاً دو امضا از سه امضای مورد نیاز برای انجام تراکنش گرفته شود، استفاده کرد. عملکرد ذخیره‌سازی داده‌ها در بیت‌کوین به کاربران اجازه می‌دهد تا ۸۰ بایت داده روی بلاک‌چین بیت‌کوین بنویسند و از آن به عنوان یک دفتر کل تغییرناپذیر استفاده کنند.

بر این اساس، معاملات غیرمتمرکز اوراق بهادار، حقوق مالکیت و هویت خودمختار مفاهیمی بودند که در اوایل سال ۲۰۱۱ جامعه بیت‌کوین آنها را مورد بررسی قرار داد.

پروتکل Omni (که بعداً به Mastercoin تغییر نام داد) که در سال ۲۰۱۲ تاسیس شد یکی از برجسته‌ترین کارایی‌های بیت‌کوین برای استفاده از آن به عنوان یک دفتر کل غیرقابل تغییر بود است. امنی (Omni) پروتکلی برای صدور دارایی با استفاده از قابلیت ذخیره‌سازی داده بیت‌کوین ایجاد کرده‌ است که امکان ایجاد صدها نوع دارایی به صورت مستقیم روی دفتر بیت‌کوین را تسهیل می‌کند.

استیبل کوین تتر یا همان USDT، برجسته‌ترین دارایی صادر شده با استفاده از این پروتکل است. USDT توسط سبدی از دارایی‌ها پشتیبانی می‌شود که به این ارز کمک می‌کند تا ارزشش همواره با دلار آمریکا برابر باشد.

همچنین تریدرها از USDT به عنوان یک دارایی باثبات (از نظر قیمتی) در صرافی‌هایی که ارزهای سنتی را پشتیبانی نمی‌کنند استفاده می‌کنند.

در حالی که USDT به مدت سه سال به طور انحصاری در Omni منتشر می‌شد، در سال ۲۰۱۸ راه خود را به اتریوم و به ترون همچنین بعد‌تر به چندین پلتفرم دیگر از جمله Algorand، Avalanche، Solana و EOS در سال ۲۰۲۰ باز کرد. امروزه تقریباً تنها دو درصد از حدود ۶۳ میلیارد دلار USDT روی بلاک‌چین بیت‌کوین در گردش است.

همه USDTها یکسان به وجود نمی‌آیند

USDT فارغ از جایی که صادر شده، توسط همان سبد دارایی پشتیبانی می‌شود. با وجود این، عملکرد و ویژگی‌های امنیتی هر بلاک‌چینی را که USDT روی آن صادر شده است به ارث می‌برد و تجربه کاربر می‌تواند به‌ طور گسترده‌ای نسبت به هر زنجیره متفاوت باشد. بنابراین، دلایل متعددی وجود دارد که چرا USDT در Omni محبوبیت کمتری دارد:

۱. هزینه تراکنش در USDT در Omni نسبت به سایر زنجیره‌ها بالاست، زیرا انجام تراکنش‌های ذخیره‌سازی داده در بلاک‌چین بیت‌کوین را ضروری می‌کند.

۲. زمان‌های تایید یا مدت‌زمان قبل از نهایی شدن تراکنش‌های USDT، به دلیل زمان بلوک ۱۰ دقیقه‌ای بیت‌کوین و نهایی‌ شدن احتمالی، در Omni زیاد است.

۳. رشد اکوسیستم در زنجیره‌های دیگر باعث افزایش تقاضا برای USDT در زنجیره‌های مربوطه می‌شود.

بنابراین، بله، USDT را می‌توان در بلاک‌چین بیت‌کوین صادر و با آن معامله کرد. اما سوال مناسب‌تر برای پرسیدن این است: آیا این امر ضروری است؟ خیر. پلتفرم‌های قرارداد هوشمند با هزینه‌های کمتر و زمان‌های تایید سریع‌تر، البته با پروفایل‌های امنیتی متفاوت، به مکان محبوب‌تری برای USDT تبدیل می‌شوند.

فراتر از پرداخت‌ها: زنجیره‌های جانبی و قراردادهای هوشمند

به طور کلی‌تر، تغییرات در نرم‌افزار بیت‌کوین، همان‌طور که تاریخ نیز آن را تایید می‌کند، احتمالاً همچنان بسیار محافظه‌کارانه انجام شود. بیت‌کوین به سرعت با تقاضاهای جدید بازار سازگار نمی‌شود.

به عنوان مثال، ارتقای Taproot که در نوامبر ۲۰۲۱ اعمال شد، اولین ارتقای نرم‌افزار بیت‌کوین در بیش از چهار سال گذشته است.

با توجه به این محافظه‌کاری و مجموعه نسبتاً محدودی از قابلیت برنامه‌ریزی در نرم‌افزار بیت‌کوین، مفهوم ایجاد بلاک‌چین‌های کمکی که به آنها زنجیره‌های جانبی گفته می‌شود، در اوایل سال ۲۰۱۴ به طور عمیق مورد بررسی قرار گرفت. هدف این زنجیره‌های جداگانه معمولاً افزایش عملکرد و ارائه سطح بالاتری از قابلیت سفارشی‌سازی نسبت به پلتفرم اصلی، در این مورد، بیت‌کوین است. زنجیره‌های جانبی همچنین از نمایه امنیتی تثبیت‌شده پلتفرم اصلی به درجات مختلف استفاده می‌کنند. Rootstock (“RSK”) یکی از نمونه‌های این زنجیره‌های جانبی است.