همه راه‌ها به پاساژ ختم می‌شود

روند رو به رشد بهای پاساژهای فناوری در ایران نشان می‌دهد نه‌تنها تجارت سنتی این عرصه در حال نزول نیست بلکه یکی از نقاط اوج خود را طی می‌کند. تقریبا هیچ عدد و قیمت تاییدشده‌ای از بهای اجاره یا واگذاری پاساژهای فروشنده کالاهای سخت‌افزاری یا دیجیتالی در ایران وجود ندارد ولی دست‌کم همان اطلاعات پراکنده‌ای که می‌توان از رشد ارزش این املاک طی سال‌های سخت اقتصاد ایران به دست آورد، تمامی فرضیه بین‌المللی موجود درباره غلبه فروشگاه‌های اینترنتی یا تجارت الکترونیکی بر نظام خرده‌فروشی سنتی را به شدت رد می‌کند. صاحبان بسیاری از این مجموعه‌های اقتصادی تثبیت‌شده یا به هیچ وجه مالکیت خود را واگذار نمی‌کنند یا اگر هم با ارقامی نجومی کاربری آن را کرایه دهند، در نهایت تمامی حقوق خریدار یا اجاره‌کننده را کم و بیش به صورت یک‌طرفه به نفع خود ضبط می‌کنند. حتی در طیف مدرن‌تر این پاساژها هم به‌رغم اندکی شفافیت بیشتر مشخص است تقریبا هیچ یک از کسبه دورنمایی از خرید ملک بر حسب درآمد کسب‌شده از خود آن ندارند. بحران‌های اقتصادی مستولی بر بازار ایران از تورم و کاهش قدرت خرید گرفته تا طرح‌های ضربتی مبارزه با قاچاق، احصای مالیات یا همه‌گیر شدن شبنم هم نتوانسته است این روند بی‌وقفه افزایش قیمت را بشکند و همان صحبت‌های غیررسمی فروشگاه‌داران که به نوعی پاروزنان این کشتی در دریایی مواج هستند هم این حقیقت را تایید می‌کند. بگذار اعداد سخن بگویند رویکرد صنف فناوری اطلاعات را با بخش ارتباطات این بازار نمی‌توان جمع بست. به بیانی دیگر بازارهای مبتنی بر بازار موبایل هرچند سود کلان‌تری در اختیار دارند ولی در عین حال شرایط مالکیت در آنها نسبت به پاساژهای سخت‌افزاری بسیاری بسته‌تر است. در صدر بازار موبایل همچنان بازار موبایل علاءالدین زمامدار مطلق است و حتی حضور نسبی بازار موبایل ایران هم از اقتدار آن چندان نکاسته است. گفته‌های همه فروشندگان این بازار تایید می‌کند...