صف‌آرایی در برابر قدرت بازار غول‌های تکنولوژی

به گزارش پیوست به نقل از تک‌کرانچ، این جلسه با حضور رهبران بزرگ رگلاتوری اروپا و آمریکا برگزار شد، تصویری از آینده نظارت بر بازار‌های دیجیتال را در اختیار ما قرار داد و با خون تازه‌ای که به رگ‌های مدیریت کمیسیون بازرگانی فدرال (FTC) تزریق شده،‌ بانگ تغییر حداقل در زمینه انحصارزدایی تکنولوژی به گوش می‌رسد.

از نگاه CEPR یا مرکز تحقیقات سیاست‌های اقتصادی فرض بر این است که برای کنترل پلتفرم‌های بزرگی که در بسیاری موارد مشتریان را به پرداخت‌ هزینه‌های غیرضروری مجبور می‌کنند، تنها تقاطع قوانین رقابت و محافظت از حریم‌خصوصی یا داده کافی نیست و این دو باید باهم ادغام شوند.

این هزینه اضافی در عین نقض حریم خصوصی مشتریان به غول‌های تکنولوژی کمک می‌کند تا رقابت را نابود کرده و تسلط خود بر بازار را حفظ کنند، چرا که رقبا نمی‌توانند به این حجم از داده مشتریان دسترسی داشته باشند و درنتیجه در جایگاه نابرابری قرار دارند.

در اروپا، از زمان تغییر مقررات عمومی حفاظت از داده اتحادیه اروپا (GDPR) در سال 2018، چندین سال است که موضوع حقوق حریم خصوصی «روی کاغذ» در حال اجرا است  یعنی، در برخی بازار‌ها، مسئولان رقابت داخلی در حال بررسی موضوع «سو استفاده از داده» هستند تا دریابند این موضوع کجا و چگونه در چارچوب‌ قوانین ضد انحصار داخلی جای می‌گیرد.

مسئولان حاضر در جلسه CEPR عبارتند از آندریا کاسکلی،‌ مدیرعامل سازمان رقابت و بازار‌ها (CMA)، الیزابت دنهام ،کمیسر اطلاعات، از انگلستان؛ آندریاس ماندت، از اداره کارتل فدرال (FCO) در آلمان؛ هنری پیفات، نماینده اداره رقابت فرانسه؛ و وویچک ویویوروسکی، ناظر محافظت از داده اتحادیه اروپا که نهاد اجرایی اتحادیه اروپا در زمینه قوانین محافظت از داده و نهاد نظارت بر استفاده از داده موسسات اتحادیه اروپا محسوب می‌شود.

سازمان رقابت و بازار‌های انگلستان حالا خارج از اتحادیه اروپا قرار دارد که باعث شده این سازمان نسبت به پیش از برگزیت نقش مهمتری در تصمیمات ادغام و اکتساب جهانی داشته باشد و با پرونده‌های و فرایند‌هایی که در پیش می‌گیرد می‌تواند در شکل دادن به استاندارد‌های فضای دیجیتال در صحنه جهانی نقش بازی کند.

سازمان رقابت و بازار‌های انگلستان در حال حاضر چندین پرونده فعال درمورد غول‌های تکنولوژی را در دستور کار دارد، از جمله بررسی شکایت‌های مربوط به فروشگاه اپلیکیشن اپل و شکایت‌های دیگری که به کم کاری گوگل در پشتیبانی از کوکی‌های ردیابی شخص ثالث مربوط می‌شود، این سازمان دائما از نهاد نظارت بر حریم خصوصی انگلستان (ICO) کمک می‌گیرد.

هفته گذشته این سازمان اعلام کرد که در حال بررسی یک سری تعهدات قانونی مربوط به گوگل است. این تعهدات به همکاری بین سازمان رقابت و بازارها، ICO و گوگل برای ایجاد یک زیرساخت دیجیتال مربوط می‌شود که در نهایت جایگزین ردیابی کوکی‌ها خواهد شد. این مسئله پیشرفت مهمی در پرونده گوگل محسوب می‌شود.

در آلمان نیز اداره کارتل فدرال (FCO) اقدامات زیادی در راستای برخورد با غول‌های تکنولوژی انجام داده است، به‌روز رسانی قانون رقابت آلمان به این سازمان اجازه می‌دهد تا نقش فعالی در زمینه پلتفرم‌های بزرگ دیجیتال و وضعیت رقابتی آنها برعهده بگیرد و چندین پرونده باز علیه آمازون، فیسبوک و گوگل را در دستور کار دارد.

اداره کارتل فدرال (Bundeskartellamt در آلمانی) پیش از این هم در زمینه تقویت رقابت در بازار‌های دیجیتال فعال بود که نمونه آن را در پرونده فیسبوک مشاهده می‌کنیم. این پرونده طولانی و پرهزینه حالا در دادگاه ارشد اروپا در جریان است و احتمالا چند سال دیگر نیز ادامه دارد.

اما ماندت در این جلسه تایید کرد که تجربه FCO در این دعوا به انجام یک سری اصلاحات مهم در قانون ملی انجامید که قدرت بیشتری برای مبارزه با غول‌های تکنولوژی در اختیار او می‌گذارد. او معتقد است که با استفاده از این قدرت‌های جدید ملی، قانون‌گذاری غول‌های تکنولوژی در آینده ساده تر خواهد بود.

او می‌گوید: «وقتی ما خودمان را به عنوان شرکتی با قدرت قابل توجه معرفی کنیم، خیلی ساده‌تر از گذشته می‌توانیم از یک سری رفتارها جلوگیری کنیم. اگر شرکتی بخواهد با پردازش داده‌های مربوط به رقابت بردیگری غلبه می‌کند ، ما می‌توانیم مانع این کار شویم. می‌توانیم شرایط استفاده از خدماتی که جمع‌آوری داده را اجبار کرده و گزینه دیگری برای استفاده از خدمات ارائه نمی‌دهد را ممنوع کنیم مثل چیزی که در پرونده فیس‌بوک شاهد بودیم…زمانی که این قانون در پارلمان مطرح شد، پارلمان به پرونده فیس‌بوک اشاره کرد و در واقع این همبستگی قانون رقابت و قانون محافظت از داده در قانون رقابت آلمان براساس یک نظریه آسیب نوشته شده است.»

طبق گفته او «این موضوع خیلی منطقی بنظر می‌رسد. وقتی درمورد سلطه صحبت می کنیم و برآورد ما این است که این سلطه درواقع از جمع‌آوری داده و مالکیت و پردازش داده منشا می‌گیرد باید پارامتری داشته باشید که مشخص کند یک شرکت تا چه سرحدی اجازه جمع‌آوری و پردازش داده‌ها را دارد.»

او می‌گوید: «از آنجایی که پرونده فیسبوک پرونده بزرگی بود… در آینده هم شاهد این شرایط خواهیم بود. و حالا دادگاه عدالت اروپا باید درمورد آن صحبت کند. اگرتا جایی که به ECN (شبکه رقابت اروپا) مربوط می‌شود همه چیز به خوبی پیش برود،  احتمالا حکم واضحی صادر شود که مشخص می‌کند… تا چه اندازه می‌توانیم از GDPR (مقررات عمومی حفاظت از داده اتحادیه اروپا) در ارزیابی موضوعات رقابتی استفاده کنیم.»

از نظر او «پس پرونده فیس‌بوک همیشه پرونده بزرگی بوده است ودر یک سری شرایط شاید حتی اهمیت بیشتری پیدا کند.»

اداره رقابت فرانسه و رگلاتوری حریم خصوصی ملی (CNIL)، نیز در سال‌های اخیر با یکدیگر همکاری کرده‌اند.

این دو از جمله در شکایت مربوط به قابلیت جدید اپل با یکدیگر همکاری داشتند. این شکایت مربوط به یک قابلیت جدید در گوشی‌های اپل است که به کاربر اجازه می‌دهد دسترسی اپلیکیشن‌ها به اطلاعات خود را مشاهده و درصورت نیاز این اجازه را از اپلیکیشن‌هایی مثل فیس‌بوک بگیرد که ماه گذشته سازمان مسئول موضوعات ضد انحصار از ممنوعیت آن خودداری کرد، پس شواهد نشان می‌دهد که نهادهای نظارتی برای مسئله قانون‌گذاری غول‌های تکنولوژی به دنبال ادغام سیلو‌های قانونی خود هستند. میزبان این جلسه معتقد است که ناتوانی در اجرای قوانین حوزه رقابت باعث شده تا پلتفرم‌های تکنولوژی بتوانند رقبا را خریداری و به داده‌های کاربران دسترسی پیدا کنند و این موضوع باعث نقض حریم خصوصی، از بین رفتن رقابت و افزایش قدرت این پلتفرم‌ها شده است.

انحصار دسترسی به داده باعث سو استفاده این پلتفرم‌ها از مشتریان شده و غول‌های تبلیغاتی مثل فیس‌بوک و گوگل در ازای ارائه دسترسی به خدماتی که در جهان دیجیتال به یک ضرورت بدل شده‌اند، درآمد بالایی کسب می‌کنندکه هزینه آن را حریم خصوصی کاربران پرداخت می‌کند، درنتیجه شرایطی شکل می‌گیرد که در آن برنده بازار‌های دیجیتال همه چیز را از آن خود می‌کند که به وضوح برای رقابت مضر است.

با این حال مسئولان رقابتی و رگلاتوری‌های محافظت از داده اروپا حداقل در گذشته روی این موضوعات تمرکزی نداشتند.

تقریبا تمام اعضای CEPR معتقدند که این شرایط در حال تغییر است و این تغییر برای کنترل جامعه مدنی روی بازار‌های دیجیتال و پس گرفتن قدرت از غول‌های تکنولوژی ضروری است.

دنهام می‌گوید که طرح ساخت یک رگلاتوری عظیم «اینترنتی» باعث شد تا برای همکار با دیگر رگلاتوری‌های دیجیتال انگیزه پیدا کند. او می‌گوید: «آنچه خیلی من را ترساند، ایده یک رگلاتوری واحد برای اینترنت در بین سیاست‌گذاران بود. این کار چه معنایی دارد؟ پس بنظرم ما رگلاتوری‌ها باید دست به کار می‌شدیم، سرمان را شلوغ کردیم، خلاقیت بخرج دادیم و از سیلوهای خودمان خارج شدیم تا با این شرکت‌ها که مثالشان پیش از این وجود نداشته،برخورد کنیم.»

در هیئت دیگری، سیمون تورنتون، یکی از مدیران CMA، به موضوع «سند‌باکس حریم خصوصی» گوگل و همکاری با ICO و بررسی‌های خود در این زمینه اشارات جالبی داشت و مدعی شد که «محافظت از داده و احترام به حقوق حریم خصوصی کاربران در قلب تعهداتی است که ما در حال تنظیم آن هستیم.»

او افزود: «اگر بپذیریم که تعهدات گوگل از جمله تعهدات مربوط به نگرانی‌های رقابتی باید براساس یک سری ملاک‌ها از جمله حریم خصوصی و اجرای اصول محافظت از داده، تجربه کاربر و کنترل کاربر روی داده‌های شخصی تنظیم شود. پس ما باید برای درک مفهوم این پیشنهادات از نزدیک با ICO همکاری می‌کردیم و اگر این تعهدات پذیرفته شود، بازهم برای بررسی روند توسعه این پیشنهادات در آینده، به همکاری نزدیک با ICO ادامه می‌دهیم.»

ربکا اسلاتر، کمیسر FTC (کمیسیون بازرگانی فدرال) یکی از منتقدان جریمه ۵ میلیارد دلاری فیسبوک در سال 2019 به دلیل نقض حریم خصوصی و کریس دی انجلو، معاون ارشد دادستانی نیویورک، که یک پرونده مهم ضد انحصار علیه فیس‌بوک را در نیویورک رهبری می‌کند، از جمله کسان دیگری بودند که در این جلسه صحبت کردند.

به گفته اسلاتر، FTC در حال حاضر در عین تمرکز روی کاربران به موضوع رقابت نیز توجه دارد اما در گذشته این پرونده‌ها و بخش‌ها از یکدیگر مجزا بودنداو با نیاز به همکاری در این زمینه موافق بود.

او از رگلاتورها آمریکا خواسته تا الگوی اجرای منفعلانه قانون در موضوعاتی مثل حریم خصوصی و رقابت در بازار‌های دیجیتال را کنار بگذارند، در بهترین حالت مقداری جریمه برای برای شرکت‌ها در نظر گرفته می‌شود و ریشه‌های سو استفاده در بازار شناسایی نمی‌شوند و درنتیجه سو استفاده از کاربران و مشکلات بازار ادامه دارند. به عقیده او رگلاتورها باید برای دعوای بیشتر آماده باشند.

رگلاتورها در عین فشار بیشتر باید برای واکنش غول‌های تکنولوژی آمده باشند و به جای پذیرش یک توافق به دنبال تشکیل پرونده باشند.

او می‌گوید: «آنچه مرا آزار می‌دهد این است که حتی وقتی وارد عمل می شویم، اقدام ما خدمت گذاران مردم در بهترین حالت هر بار به سوالاتی یکسان منتهی می‌شود. یعنی  اقدامات ما کارایی لازم را ندارند. برای اینکه هر بار همان مکالمه را تکرار نکنیم باید متفاوت عمل کنیم.»

اسلاتر می‌گوید که رگلاتور‌ها نباید بار جلوگیری از سو استفاده از داده‌ها را روی دوش کاربران بگذارند.

او می‌گوید: « می‌خواهم به دیدگاه‌هایی که کنترل کاربر را محور قرار داده‌اند بگویم احتیاط کنید. به نظر من شفافیت و قدرت کنترل اهمیت دارد. به عقیده من اگر بار بررسی بازار‌ها و استفاده از داده، شناخت کسانی که داده را در اختیار دارند، نحوه استفاده و تصمیم گیری را بر دوش کاربران بگذاریم دچار مشکل می‌شویم. پس بسیار نگران چارچوبی هستم که حول ایده کنترل یا روش حل مسئله ساخته می‌شود. من دوباره به این موضوع برمی‌گردم که ما باید توجه خود را به قرار دادن بار روی دوش شرکت‌ها معطوف کنیم تا آنها جمع‌آوری داده را محدود کنند، اشتراک گذاری و استفاده نادرست از داده را ممنوع کنیم و من فکر می‌کنم که از جنبه سیاست‌گذاری باید روی این موضوع تمرکز کنیم.»

میزبان یکی دیگر از جلسات CEPR، دینا سرینیواسان، از دانشگاه ییل، گفت زمانی که با تضاد منافع روبه‌رو هستیم، اگر همانند دیگر بازارها (مثل خدمات مالی) یک جدایی ساختاری را تحمیل نکنیم، مشکلات جدی بر سر راه قانون‌گذاری روی رفتار شرکت‌ها قرار می‌گیرد.

او در توضیح بیشتر برای تاثیر قدرت گوگل بر تعادل بازار دیجیتال گفت: «در تبلیغات ما شاهد یک بازار الکترونیکی هستیم که در هردو طرف آن دلال‌هایی حضور دارند. در یک بازار رقابتی زمانی که رقابت کارآمد باشد دلال‌ها براساس منافع فروشندگان و خریداران عمل می‌کنند و برای انجام این وظیفه از داده‌هایی که به خریدار و فروشنده این بازار تعلق دارد محافظت می‌کنند و به هیچ عنوان با این داده‌ها بازی نمی‌کنند، آنرا معامله نمی‌کنند یا چیزی مثل معاملات داخلی را مشاهده نمی‌کنیم.»

طبق گفته او «گوگل شرکت DoubleClick (یک شرکت تبلیغات اینترنتی) را خریداری کرد و وعده داد که به همان روال قبلی به فعالیت خود ادامه می‌دهد، گوگل در برابر این وعده‌ها مسئولیت قانونی نداشته و این وعده جایی ثبت نشد؛ آژانس‌های قانونی یا آژانس‌هایی که راه را برای خرید این شرکت باز کردند، الزامی نداشتند که از گوگل تعهدی بگیرند و در ادامه مسیر به این تعهد پایبند باشد. درنتیجه گوگل قدرت این بازار را به دست گرفت. در بازاری که هیچ الزام قانونی برای فعالیت براساس منافع مشتریان وجود ندارد، حالا موضوع قدرت بازار به یک مسئله تبدیل شده و وقتی آنها قدرت کافی داشته باشند می‌توانند مالکیت داده را تغییر دهند و بگویند، خب می‌دانید قبلا این داده متعلق به شما بود و ما اجازه نداشتیم هیچ کاری با آن انجام بدهیم اما حالا از این داده مثلا برای فروش یا تبلیغات خودمان استفاده می‌کنیم.»

او افزود: «اما تجربه ما در دیگر بازار‌ها و بازار‌های امور مالی نشان می‌دهد که وقتی مالکیت داده عوض شود و شما چنین فعالیتی داشته باشید، شرکت مورد نظر می‌تواند در بازار دیگری هم صاحب قدرت شود.»

سرپرست حفاظت از داده‌های اروپا (EDPS) نیز در این جلسه هشدار داد که رگلاتور‌های محافظت از داده و رقابت اروپا از لحاظ همکاری فاصله زیادی با شرایط ایده‌آل دارند.

مطمئنا کمیسیون اروپا نیز درمورد قدرت بازار غول‌های تکنولوژی دست روی دست نگذاشته است.

انتهای سال گذشته این کمیسیون براساس قانون بازار‌های دیجیتال، مقرراتی از جنس پیش مداخله را برای پلتفرم‌های به اصطلاح «دروازه بان‌» (دروازه بان یا Gatekeeper به شرکت‌هایی مثل گوگل و فیسبوک گفته می‌شود که دروازه دسترسی اکثر مردم به اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی هستند) پیشنهاد کرد. اما اجرای درست این قوانین اروپایی، مسئله را پیچیده می‌کند زیرا آژانس‌های مختلف نظارتی معمولا در کشور‌های عضو پراکنده هستند.

مشخصا همکاری دقیق و هماهنگی آژانس‌های متعدد با صلاحیت‌های قانونی مختلف چالشی برای رگولاتور بازار‌های دیجیتال اروپا به حساب می‌آید. سلطه غول‌های تکنولوژی بر بازار‌های دیجیتال یک شبه حل نمی‌شود. اما در هردو سوی اقیانوس اطلس نظریه‌های زیادی برای رسیدن به این هدف وجود دارد و قانون‌گذاران اشتهای ورود به این موضوع را پیدا کرده‌اند.

منبع: TechCrunch