بیش از ۹۵ درصد شرکت‌هایی ایرانی در دسته SMEها قرار دارند

به گزارش پیوست،جعفر محمدی، مدیرعامل و عضو هیات‌مدیره سامانه نگار آتنا با بیان این مطلب در در همایش اقتصاد دیجیتال گفت: «برخلاف کسب‌وکار‌های بزرگ که ابزار‌هایی در بازار سرمایه برای تامین مالی در اختیار دارند؛ برای کسب‌وکار‌های کوچک و متوسط تا به حال ابزار‌های مناسبی به وجود نیامده است.»

به گفته محمدی، ارائه وام‌های بانکی یکی از گزینه‌های موجود است که علاوه بر فرآیند‌های زمان‌بر و پیچیده، نیازمند اعتبار و گردش حساب بالاست. شراکت هم یکی دیگر از گزینه‌های موجود فعلی است که بحث‌هایی مانند واگذاری مالکیت بحث‌های نامطلوبی برای صاحبان کسب‌وکار‌ها است.

او به توضیح کاربرد‌های تامین مالی هوشمند برای کسب‌وکار‌های کوچک و متوسط پرداخت و گفت: «تامین مواد اولیه، توسعه محصول جدید، عملیاتی‌سازی، سرمایه‌ در گردش، بازاریابی و توسعه مدل‌های فروش از جمله امکاناتی است که تامین مالی هوشمند برای کسب‌وکار‌های کوچک به ارمغان می‌آورد.»

آنطور که محمدی توضیح داد، وقتی از تامین مالی هوشمند صحبت می‌کنیم یعنی از ابزار‌های فناورانه در کنار نوآوری استفاده کنیم.

او در این مورد توضیح داد: «استفاده از ابزارهای فناورانه در کنار نوآوری چند اتفاق را رقم می‌زند. تامین مالی باید مطلوبیت داشته باشد. شرایط تامین و بازپرداختش برای کسب‌‌وکار مناسب باشد. شرایط و تضامین پیچیده‌ای نیاز نداشته باشد و راحت قابل دریافت باشد. ریسک کسب‌وکار را تا جای امکان کاهش دهد. تامین‌کننده مالی باید در سود و زیان شریک باشد. علاوه بر تامین مالی، ارزش‌هایی را هم در اختیار  کسب‌وکار‌ها قرار دهد. این ارزش در استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان با عنوان اسمارت‌مانی مطرح است.»

طبق گفته‌های محمدی، الزاماتی برای تامین مالی هوشمند نیاز است. برای مثال بستر تامین مالی هوشمند باید مبتنی بر اینترنت و شبکه‌های اجتماعی باشد. این امکان برای سرمایه‌پذیر وجود داشته باشد که خودش شرایط تامین مالی را اعلام کند. تضامین و وثایق در کمترین حالت ممکن، نوآورانه و متناسب با شرایط کسب‌وکار باشد. برای مثال از یک کسب‌وکار که تمام فعالیتش روی شبکه اینترنت است و حتی یک دفتر فیزیکی هم ندارد زمین و ملک به‌عنوان وثیقه تقاضا نشود. شرایطی فراهم باشد که سرمایه‌گذار علاوه بر تامین مالی، برای موفقیت سرمایه‌پذیر کمک و همراهی کند.

محمدی در توضیح فرآیند سرمایه‌گذاری‌های سنتی گفت: «در گذشته و در سرمایه‌گذاری‌های سنتی طرز فکری وجود داشت که می‌گفت پول از من، کار از تو، در سود و زیان شریک. این طرز فکر درحال حاضر قابل پیاده‌سازی نیست چرا که شناخت، اعتماد و بسیاری از المان‌هایی که در گذشته وجود داشت دیگر وجود ندارد. اما اگر همین طرز فکر در یک چارچوب مشخص قرار بگیرد می‌تواند کمک‌ساز باشد.»

او ادامه داد: «در همین زمینه ابزارهای مختلفی می‌توان طراحی کرد. تامین مالی جمعی یا کرادفاندینگ یکی از راهکار‌های متمرکز است که زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار و با عاملیت اجرایی فرابورس ایران این مسیر را باز می‌کند که کسب‌وکار‌های کوچک و متوسط هم از موضوع تامین مالی بهره ببرند.»

به گفته محمدی روش‌های غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک‌چین و توکنایز کردن دارایی‌ها هم به‌ندرت در حال ظهور هستند و در آینده می‌توانیم شاهد این روش‌ها برای تامین مالی کسب‌وکار‌های کوچک باشیم.

او در مورد روش‌های مختلف تامین مالی جمعی هم توضیحاتی ارائه کرد و گفت: «تامین مالی جمعی ۴ مدل مختلف دارد. مدل مبتنی بر اهدا که در آن کسب‌وکار با انجام فعالیت‌های اجتماعی، مبلغی را به‌عنوان هدیه دریافت می‌کند. مدل مبتنی بر پاداش به این صورت است که با پول سرمایه‌گذار یک محصولی تولید می‌شود و هروقت محصول به تولید رسید، بسته به میزان مشراکت سرمایه‌‌گذار بخشی از محصولات در اختیار او قرار می‌گیرد.»

او ادامه داد: «مدل مبتنی بر مشارکت به این صورت است که کسب‌وکار درصدی از سهماش را در ازای دریافت مبلغی پول به سرمایه‌گذار می‌دهد و سرمایه‌گذار در حکم سهام‌دار آن کسب‌وکار قرار خواهد گرفت و مدل آخر هم مدل مبتنی بر وام است که در آن کسب‌وکار در اضای دریافت مبلغ مشخصی پول، میزان مشخصی از سود کسب‌وکار‌ خود را که شامل مبلغ دریافتی اولیه هم می‌شود به وام‌دهنده پس می‌دهد.»

محمدی در پایان به ابزار رسمی که در بازار سرمایه کشور برای بحث تامین مالی جمعی به وجود آمده اشاره کرد و گفت: «این ابزار با دو روش مشارکت حقوقی (سهامداری) و مشارکت مضاربه‌ای (مشارکت در سود و زیان بدون سهم) برای کسب‌وکار‌های کوچک تامین مالی انجام می‌دهند.»

آنطور که محمدی توضیح داد وقتی یک سرمایه‌گذار از طریق این ابزار در یک کسب‌وکار سرمایه‌گذاری می‌کند، گواهی‌های مشارکتی دریافت می‌کند که در فرابورس کشور ثبت شده و قابلیت انکار یا جابجایی بدون اجازه سرمایه‌گذار وجود نخواهد داشت. از آنجایی که این اوراق، اوراق بهادار کشور هستند، سودی که سرمایه‌گذار دریافت می‌کند معاف از مالیات خواهد بود.

دونگی، کارن کراد، پارس فاندینگ، هم‌آفرین و ققنوس از جمله پلتفرم‌های تامین مالی جمعی هستند که محمدی در پایان صحبت‌هایش برای تامین مالی کسب‌وکار‌های کوچک معرفی کرد.