اعطای نماد اعتماد ملی به تولیدکنندگان محتوای باکیفیت فضای مجازی در راه است

به گزارش پیوست، اعطای نماد اعتماد ملی در بخش برنامه‌های ترویجی سند جامع ترویج و ارتقای سواد فضای مجازی پیش‌بینی شده است و این نماد و رتبه‌بندی به افراد موثر، موسسه‌های فعال، محتواهای مکتوب و ترویجی، برنامه‌های آموزشی و پژوهشی، سکوها، درگاه‌ها، محصولات و خدمات مرتبط دولتی و غیر دولتی تعلق می‌گیرد.

طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته در این سند متولیان این برنامه نیز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز ملی فضای مجازی و دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند.

سند «برنامه جامع ترویج و ارتقای سواد فضای مجازی» شامل ۳۴ ردیف برنامه در سه بخش زیرساختی، آموزشی و ترویجی است و در آن علاوه بر تشریح اقدامات هر بخش، دستگاه‌های متولی و اهداف مشخص شده‌اند.

از ۳۴ ردیف مشخص شده در این سند، ۱۴ ردیف به اقدامات زیرساختی و مقرراتی، ۹ ردیف به اقدامات آموزشی و ۱۱ ردیف به اقدامات ترویجی اختصاص دارد.

فعالیت‌های زیرساختی

از جمله ردیف‌های مربوط به اقدامات زیرساختی و مقرراتی این سند «پیشنهاد و پیگیری تصویب قوانین، مقررات و آیین نامه‌ها، سامانه‌ها، سیاست‌های منابع مالی و انسانی لازم برای بوم سواد و شایستگی‌های زیست فضای مجازی و نیز دستورالعمل‌های متناسب برای دوران بحران و جنگ» است. دستگاه‌های متولی این برنامه نیز شامل وزراتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی، ارتباطات و فناوری اطلاعات و کشور، مرکز ملی فضای مجازی، مجلس شورای اسلامی، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، سازمان‌های برنامه و بودجه و اداری و استخدامی و همچنین صداوسیما می‌شوند.

سیاست‌‌ اقدامات زیرساختی و مقرراتی این سند شامل تقویت زیرساخت‌های فنی حمایتی و محتوایی، شبکه‌سازی، حمایت و همکاری بین ذی‌نفعان بوم سواد فضای مجازی، تعیین متولی واحد و شفاف‌سازی مسئولیت‌ها، مقررات‌گذاری هوشمند برای سکوها و دیگر ذی‌نفعان، استقرار نظام پایش و ارزیابی، حاکمیت داده محور و اصلاح مستمر می‌شود.

از دیگر برنامه‌های زیرساختی و مقرراتی این سند مربوط به بازنگری آیین‌نامه‌های داخلی حمایتی لازم، از بوم سواد و شایستگی‌های زیست فضای مجازی است. این برنامه با طراحی سازوکارهای نظارت و ارزیابی فعالیت‌های آموزشی، مهارتی و ترویجی موسسات مردم‌نهاد، خصوصی، غیردولتی و عمومی انجام می‌شود. دستگاه‌های متولی این ردیف از برنامه‌های زیرساختی و مقرراتی نیز، وزراتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی، ارتباطات و فناوری اطلاعات و کشور و صداوسیما مشخص شده است.

ایجاد یا حمایت از سامانه‌های فراگیر آموزش مجازی (LMS) برای آموزش سواد و شایستگی‌های زیست فضای مجازی با مشارکت بخش خصوصی یکی دیگر از برنامه‌های زیرساختی در نظر گرفته شده در این سند است. هدف این برنامه افزایش دسترسی به آموزش‌های مجازی نام برده شده و دستگاه‌های متولیان آن وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی، ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان تبلیغات اسلامی نام برده شده‌اند.

یکی از برنامه‌های زیرساختی این سند با هدف بهبود فرهنگ استفاده از فضای مجازی؛ برنامه‌ریزی و طراحی سازوکارهای لازم برای همکاری متقاضیان خدمات اپراتورها و سکوهای مرتبط در خصوص رعایت پیوست‌های فرهنگی و الزامات اجرایی مرتبط با بوم سواد و شایستگی‌های زیست فضای مجازی بر اساس اسناد بالادستی است. دستگاه‌های متولی این برنامه زیرساختی و مقرراتی نیز وزارتخانه‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات، فرهنگ و ارشاد اسلامی و صداوسیما معرفی شده‌اند.

فعالیت‌های آموزشی

در بخش برنامه‌های آموزشی این سند، یکی از برنامه‌های تعریف شده تولید محتوای آموزشی_مهارتی، تخصصی، مخاطب‌محور و اثر بخش برای ترویج و ارتقای سواد و شایستگی‌های زیست فضای مجازی توسط بخش خصوصی و سازمان‌های مردم‌نهاد با حمایت بخش دولتی است. وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی و ورزش و جوانان، سپاه پاسداران و فرماندهی کل انتظامی کشور از متولیان این برنامه در نظر گرفته شده‌اند.

سیاست‌ اقدامات آموزشی در این سند شامل انسجام بخشی به محتوای آموزشی و مهارتی، تولید دانش بومی و خلاقیت محور، توانمندسازی مربیان، مدرسان و کنشگران اجتماعی، توسعه سکوهای آموزشی هوشمند، آموزش‌های موقعیت محور و رسانه‌ای می‌شود.

شناسایی طراحی و اجرای برنامه‌های ترویجی و آموزشی اثربخش مرتبط با سواد و شایستگی‌های زیست فضای مجازی در مناطق محروم، روستایی و کمتر توسعه یافته یکی دیگر از برنامه‌های آموزشی ذکر شده در این سند است. متولیان این برنامه نیز وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، کشور و آموزش‌وپرورش در نظر گرفته شده‌اند.

سه هدف اصلی این سند ایجاد نهضت ملی ترویج و ارتقای سواد فضای مجازی، بسترسازی و حمایت از بوم سواد فضای مجازی شامل ذی‌ربطان و ذی‌نفعان و همچنین تمرکز در سیاست‌گذاری و راهبری اثربخش در ترویج و ارتقای سواد فضای مجازی مطرح شده است.

به دنبال تحقق اهداف کلی و اثربخشی ۳۴ برنامه در نظر گرفته‌شده در سه بخش زیرساختی و مقرراتی، آموزشی و ترویجی؛ پنج شاخص در نظر گرفته شده است: ۱. ارتقای نگرش و رفتار مسئولانه در فضای مجازی ۲. توانمندی کنشگران (مربیان، تسهیلگران، سمن‌ها و مدیران محتوا) ۳. رشد سواد و آگاهی عمومی فضای مجازی ۴. اثرگذاری رسانه‌ای و گسترش روایت بومی ۵. کاهش جرائم و آسیب‌های سایبری اجتماعی

طبق این سند وزارت متولی ارزیابی دوره‌‌ای اقدامات برنامه با نظارت مرکز ملی فضای مجازی انجام می‌شود. این مرکز موظف است تا حداکثر یک ماه پس از ابلاغ برنامه جامع، زیر شاخص‌های تحقق، روش‌ها و بازه زمانی ارزیابی هر شاخص کلی را تعیین و جهت تصویب به کمیسیون عالی اعلام کند.

سند برنامه جامع ترویج و ارتقای سواد فضای مجازی