کسب‌وکارهای دیجیتال در گفت‌وگو با سازمان برنامه: مانع رقابت دولت با بخش خصوصی شوید

به گزارش پیوست، در این جلسه کسب و کارهای حوزه اقتصاد دیجیتال از رئیس سازمان برنامه و بودجه خواستند تا با شفاف شدن فضا مانع رقابت بخش دولتی با خصوصی شوند و امکان رشد فعالیت‌های حوزه اقتصاد دیجیتال را فراهم کند چرا که حوزه اقتصاد دیجیتال در زمانی که امکان توسعه بخش اقتصاد سنتی کشور وجود ندارد راحت‌تر می‌تواند رشد کند.

در این جلسه رضا باقری اصل رئیس مرکز تحول دیجیتال و فناوری اطلاعات سازمان برنامه وبودجه با ارائه گزارشی به وضعیت رشد اقتصاد دیجیتال در کشور و کشورهای منطقه اشاره کرد.

طبق گزارشی که او ارائه کرد اقتصاد دیجیتال در دنیا ۳ برابر سریع‌تر از اقتصاد سنتی رشد می‌کند به گونه‌ای که اگر رشد اقتصاد سنتی ۷ درصد اعلام می‌شود رشد اقتصاد دیجیتال به ۲۱ درصد می‌رسد. مطابق گزارش‌های منتشر شده بین‌المللی کشورهای منطقه طی سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری بسیار خوبی روی حوزه اقتصاد دیجیتالی انجام داده‌اند و همین امر موجب شده تا سهم اقتصاد دیجیتال از کل اقتصاد آنها به مرور زمان افزایش یابد. این در حالی است که ما هنوز آمار دقیقی از سهم اقتصاد دیجیتال در کشور نداریم و برآورد می‌شود سهم اقتصاد دیجیتال کمتر از ۵ درصد باشد.

او با اشاره به رشد مصرف برق در مراکز داده اعلام کرد در اوایل دهه ۲۰۲۰ مصرف برق مراکز داده در جهان یک تراوات ساعت پیش‌بینی می‌شد. اکنون این رقم به حدود۱.۷ تراوات ساعت افزایش یافته است.

از نظر او بخش بزرگی از رشد مصرف برق اقتصاد دیجیتال مربوط به همین افزایش شدید مصرف مراکز داده به خصوص گسترش خدمات پردازش سریع هوش مصنوعی است.

او با اشاره به سهم اقتصاد دیجیتال در کشورهای مختلف گفت: در سال ۲۰۲۲  سهم اقتصاد دیجیتال در امارات ۹.۷ درصد و در عربستان حدود ۱۳.۴ درصد بوده است و هر دو کشور برای ۲ برابر شدن این سهم در افق ۲۰۳۰ برنامه ریزی کرده‌اند.

باقری اصل با اشاره به ‌آمارهای بانک مرکزی گفت: آمارهای بانک مرکزی از میزان رشد بخش‌های مختلف اقتصادی نشان می‌دهد که در سال گذشته میزان رشد حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات رقمی در حدود ۱۳.۵ درصد بوده است این در حالی است که سایر بخش‌های اقتصادی کشور رقمی بسیار کمتر از این میزان را به خود اختصاص داده‌اند.

او با مقایسه رقم رشد حوزه فناوری اطلاعات در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۳ گفت: رشد حوزه فناوری اطلاعات در سال ۱۴۰۱ حدود ۳.۲ درصد بود.

او همچنین به میزان سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته از سوی اپراتورهای بزرگ کشور در بخش فناوری اطلاعات و زیرساخت اشاره کرد. طبق گفته او هر کدام از اپراتورهای بزرگ در سال ۹۶ تقریبا یک میلیارد دلار در حوزه زیرساخت سرمایه گذاری کردند و این رقم هم‌اکنون به حدود ۱۰۰ میلیون دلار رسیده است.

طبق گفته باقری اصل هر چند سرمایه گذاری ریالی در بخش‌های مختلف حوزه اقتصاد دیجیتال رشد کرده است اما واقعیت آن است که حقیقت این بازار پشت افزایش میزان سرمایه‌گذاری های ریالی پنهان شده است.

او به آمار تراکنش‌های تجارت الکترونیکی نیز اشاره کرد و گفت: هر چند تعداد آمار تراکنش‌های تجارت الکترونیکی و ارزش ریالی آنها افزایش یافته است اما با تعدیل  بر اساس شاخص نرخ کالا و خدمات بانک مرکز ی از سال ۱۴۰۰ به بعد تقریبا رشدی در این حوزه مشاهده نمی‌شود و با موانع پیش روی سکوها و کسب و کارها سهم دیجیتالی هر بخش از خدمات به طور متوسط کمتر از ۵ درصد آن بخش است

او گفت: یکی از مشکلاتی جدی حوزه اقتصاد دیجیتال رگولاتوری است. در اصل هیچ کس در این حوزه مسئول هیچ‌کاری نیست و همه مسئول همه چیز هستند.

رگولاتوری چالش اصلی

علی مسعودی رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات اتاق ایران نیز در جلسه پلتفرم‌ها با رئیس سازمان برنامه و وزیر ارتباطات اعلام کرد: بسیاری از کسب و کارها نمی‌دانند برای مشکلات خود به کدام بخش مراجعه کنند.  او تاکید کرد که تمامی کسب و کارها باید به اینترنت پرسرعت و پایدار دسترسی داشته باشند.

او گفت: باید یک راهبرد ملی امنیت دیجیتال سرزمینی برای حوزه اقتصاد دیجیتال در نظر گرفته شود تا از مشکلاتی که طی جنگ ۱۲ روزه پیش آمد جلوگیری شود.

سعید محمدی هم‌بنیان‌گذار دیجی‌کالا نیز در مورد مشکلات پلتفرم‌ها گفت: ۷ سال است که آماده ورود به بورس هستند اما به بهانه‌های مختلف مانع ورود به بورس هستند.

او با اشاره به سرمایه گذاری صورت گرفته روی دیجی‌کالا در سال گذشته گفت: سال گذشته ۱۲۰ میلیون دلار جذب سرمایه انجام داده‌ایم و تمام این میزان را در بخش نوآوری هزینه کرده‌ایم اما الان با توجه به فشار تورمی که بر کسب و کارها وارد می‌شود تصور می‌کنیم که ضرر کرده‌ایم و اگر این پول را در بخش‌های دیگر سرمایه گذاری کرده بودیم بهتر بود.

او به مشکل سرمایه گذاری خارجی در بخش اقتصاد دیجیتال اشاره کرد. از نظر او سرمایه‌گذاری خارجی در بخش اقتصاد دیجیتال آنقدر تنبیه شد که به نظر نمی‌رسد تا سال‌ها هیچ سرمایه گذاری خارجی حداقل در این بخش سرمایه‌گذاری کند. او همچنین به چالش‌های مهاجرت و عدم توانایی پلتفرها برای نگهداری نیروی انسانی اشاره کرد.

مازیار نوربخش ، رئیس اتاق نوآوری ایران به جنگ ۱۲ روزه اشاره کرد و گفت مردم در دوره ۱۲ روز حمایت خود را از دولت نشان دادند اما جوابشان را نگرفتند و به نظر می‌رسد دولت در حالت رخوت فرو رفته است.

او به وعده دولت برای رفع فیلترینگ اشاره کرد و محقق نشدن این وعده را موجب ناامیدی شرکت‌ها و مردم دانست.

او از رئیس سازمان برنامه خواست تا برنامه تحول دیجیتال و اجرای آن را به بخش خصوصی واقعی واگذار کنند. او نسبت به فعالیت نهادهای موازی تصمیم‌گیر در حوزه اقتصاد دیجیتال نیز انتقاد کرد.

حامد قنادپور مدیرعامل تارا نیز از رقابت بخش دولتی و خصوصی انتقاد و گفت: دولت در مقایسه با دهه ۸۰ خیلی بیشتر با بخش خصوصی رقابت می‌کند و تقریبا تمام نهادهای دولتی و عمومی سعی در رقابت با بخش خصوصی دارند از بانک‌ها و وزارتخانه‌ها گرفته تا شهرداری‌ها.

او از رئیس سازمان برنامه درخواست کرد تا با تعریف سازوکاری مانع رقابت بخش خصوصی با دولتی شود. او افزود: کارگروه رفع موانع کسب و کارها با وجود تلاشی که انجام داده تا حالا در این بخش موفق نبوده شاید باید این جایگاه به سازمان برنامه منتقل شود.  او سیستم‌های یکپارچه را پاشنه آشیل دولت دانست و درخواست کرد تا سیستم‌ها از سیستم‌های یکپارچه به سمت توزیع شده برود.

حامد ولی‌پوری مدیرعامل ازکی‌وام نیز در این جلسه تاکید کرد که دولت دیدگاه مشخصی نسبت به بازار بخش خصوصی ندارد همین امر موجب می‌شود تا بخش خصوصی نیز نتواند برنامه‌ریزی بلند مدتی در این خصوص انجام دهد.

مصطفی اکرمی مدیرعامل میلی‌ از طرف تمامی پلتفرم‌های طلا نسبت به اقدام‌های غیرقانونی بانک مرکزی اعتراض کرد. او گفت:در  ما خواستار اجرایی شدن قانون نظام صنفی هستیم.

مدیرعامل اسنپ محمد خلج گفت: شرکت‌های اقتصاد دیجیتال شاید اندازه‌اشان به اندازه یک برج در الهیه یا نصف یک شرکت نفتی نیست اما واقعیت آن است که تنها بخشی است که مردم به صورت کامل در آن مشارکت می‌کنند. او گفت چرا دولت‌ نمی‌تواند مانع حضور شرکتهای دولتی در بخش‌های اقتصادی شود.

اشکان آرمندهی ، مدیرعامل دیوار در این جلسه با اشاره به مشکل ورود به بورسی که برای این شرکت پیش آمده گفت: این مشکل را فقط منوط به دیوار ندانیم بلکه مشکل را به صورت کلی رفع کنیم و در نگاه امنیتی به اکوسیستم اقتصاد دیجیتال بازنگری کنیم. نباید فکر کنیم که فقط باید مشکل دیوار برای ورود به بورس رفع شود این مشکل فقط مختص دیوار نیست و سایر پلتفرم‌ها نیز در این بازار با آن مواجه هستند.

رضا باقری اصلی در این جلسه به نقل از حسین افشین معاون علمی رئیس جمهور اعلام کرد که مشکل دیوار برای پیوستن به بورس در حال رفع شدن است و وزیر ارتباطات نیز با اشاره به جلسه‌ای که با افشین برگزار شده بود اظهار امیدواری کرد که تا چند هفته دیگر این مشکل برطرف شود.

داشت مشکلات برطرف می‌شد اما…

وزیر ارتباطات نیز در این جلسه با اشاره به اینکه اقدام‌های خوبی برای باز کردن فضا صورت گرفته بود اما جنگ ۱۲ روزه فضای را تغییر داد به گونه‌ای که الان باید در مورد حکم استفاده از گوشی هوشمند صحبت کنیم.

او گفت: یکی از مشکلات اصلی بخش خصوصی تصدی گری دولتی است که سازمان برنامه می‌تواند در این زمینه نقش خوبی بازی کند.

او همچنین نسبت به سرمایه گذاری ارزی در حوزه زیرساخت‌ها احساس نگرانی کرد گفت در بسیاری از مواقع می‌توانیم منابع ریالی را تامین کنیم اما برای تامین ارز باید وزارت صمت و بانک مرکزی حمایت کنند.

وزیر ارتباطات توضیح داد: بعد از سال‌ها، مزایده باندهای فرکانسی 5G برگزار شد، اما اکنون معطل خرید تجهیزات هستیم که نگاه ویژه مسئولان را می‌طلبد.

او همچنین تاکید کرد: اجرای برنامه اصلی تحول دیجیتال به بخش خصوصی واگذار شده است و روی حمایت بخش خصوصی در این زمینه حساب شده است.

پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه؛ نیز چالش‌های بیان‌شده در این جلسه را در پنج مجموعه قابل دسته‌بندی دانست و خواستار تشکیل کارگروه‌هایی برای پیگیری مسائل مربوط به هر دسته شد.

او با اشاره به چالش‌های زمان گذر به بانکداری الکترونیکی، گفت: همواره در برابر پدیده‌های نوظهور در ابتدا شاهد مقاومت و عدم پذیرش هستیم، اما به محض پذیرش، جهش بزرگی رخ می‌دهد.

سید حمید پور محمدی رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز در این جلسه از حاضران خواست تا با تقسیم بندی موضوعات به پنج دسته و تشکیل کارگروه‌هایی برای پیگیری این موضوعات، در جلسه ای که به زودی با رئیس جمهور محترم خواهد بودآنها را به رئیس جمهور ارائه دهند تا بتوان مشکلات را در سطحی دیگر برطرف کرد همچنین با ارائه این مشکلات به سران قوا زمینه ساز رفع چالش‌ها و موانع فراهم شود.