نظرسنجی جهانی مک‌کینزی درباره سرمایه‌‌گذاری در تکنولوژی و آینده؛ درس‌هایی از شرکت‌های موفق

با گسترش روزافزون مجموعه ابزارهای تکنولوژی که در دسترس شرکت‌ها قرار دارد، تقاضا برای استفاده از فناوری در کسب‌وکار هم به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. تحولات فناورانه رویدادهایی برای حل نیازهای مقطعی نیستند، بلکه به واقعیتی همیشگی در زندگی سازمانی تبدیل شده‌اند. در این مطلب نتایج جدیدترین نظرسنجی جهانی مک‌کینزی (McKinsey Global Survey) که در میان رهبران تکنولوژی و کسب‌وکار انجام شده است، را بررسی می‌کنیم. نتایج نشان می‌دهد بیشتر شرکت‌ها با تمرکز بر رشد آینده، در حال سرمایه‌ گذاری در تکنولوژی هستند. همچنین آن‌ها از تحولاتی که تاکنون اجرا کرده‌اند، نتایج مثبتی به دست آورده‌اند.

روش‌های شرکت‌های دارای عملکرد برتر برای سرمایه‌ گذاری در تکنولوژی

در عین حال، نتایج نشان می‌دهد که هنوز شکاف قابل‌توجهی میان موفق‌ترین تحولات فناورانه و شرکت‌ها وجود دارد. در این مطلب به‌طور دقیق به پاسخ‌های سازمان‌هایی نگاه کرده‌ایم که از نظر مالی موفق هستند و به اجرای «عملکردهای برتر» معروف شده‌اند. بر اساس گفته‌های پاسخ‌دهندگان، این شرکت‌ها در مقایسه با دیگران در بهینه‌سازی بخش‌های فناوری خود پیشرفته‌تر عمل کرده‌اند. روش‌های مورد استفاده توسط این شرکت‌ها را در ادامه ذکر می‌کنیم. همه این روش‌ها می‌توانند احتمال موفقیت یک تحول فناورانه را افزایش دهند:

• نوسازی معماری و پلتفرم‌ها
• ایجاد مجموعه‌ای از استعدادهای آماده برای آینده در زمینه تکنولوژی
• حذف سیلوهای مدل عملیاتی (operating-model)
• نشان دادن ارزش کسب‌وکار حاصل از سرمایه‌ گذاری در تکنولوژی به صورت دقیق

نوسازی معماری و پلتفرم‌ها

شرکت‌های دارای عملکرد برتر بیش از سایرین به سرمایه‌ گذاری در تکنولوژی‌های نوین (cutting-edge technology)، از جمله رایانش ابری یا کلاد (cloud)، اقدام می‌کنند. چون با این کار می‌توانند مشکل ارائه کند راه‌حل‌های فناوری در معماری و پلتفرم‌های قدیمی را حل کنند.

تکنولوژی رایانش ابری هنوز تا حد زیادی مورد بهره‌برداری قرار نگرفته است. ولی نتایج نظرسنجی نشان می‌دهد که فرصت استفاده از آن برای کسب‌وکارها بسیار گسترده است. به علاوه ارائه خدمات از طریق فضای ابری ارتباطی مستقیم و قوی با حاشیه سود بالا دارد. بر اساس نظرسنجی، شرکت‌های دارای عملکرد برتر هم از این موضوع آگاه‌ هستند. در واقع، سه‌چهارم آن‌ها می‌گویند شرکت‌شان در حال اجرای تحول ابری در مقیاس وسیع است. یعنی یک تحول کامل یا بزرگ که در آن همه وظایف کاری واجد شرایط، منتقل یا بازسازی می‌شوند. این آمار را مقایسه کنید با فقط یک‌سوم از پاسخ‌دهندگان مربوط به سایر شرکت‌ها (به جز شرکت‌های دارای عملکرد برتر) که چنین کاری را انجام می‌دهند.

این نتایج یافته‌های نظرسنجی قبلی مک‌کینزی را هم تایید می‌کند. در آن نظرسنجی ۶۱ درصد از شرکت‌های دارای عملکرد برتر اعلام کردند که در حال سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها  از جمله رایانش ابری هستند. و پاسخ‌دهندگان مربوط به سایر شرکت‌ها بجز شرکت‌های برتر، حدود نیمی از افراد را تشکیل می‌دادند.

انواع متداول سرمایه گذاری در تکنولوژی

نتایج نشان می‌دهد که رایانش ابری رایج‌ترین تکنولوژی پیشرفته‌ای است که کسب‌وکارها از آن استفاده می‌کنند. اگرچه شرکت‌های دارای عملکرد برتر بیشتر احتمال دارد که در مقایسه با سایر شرکت‌ها، در اجرای ابتکارات فناورانه خود طیف گسترده‌تری از فناوری‌ها مانند هوش مصنوعی و هوش مصنوعی مولد، اینترنت اشیا (IoT)، محاسبات لبه‌ای یا رایانش لبه‌ای (Edge Computing)، تفکر طراحی (Design thinking)، خودکارسازی فرایندهای روبوتیک (Robotic process automation) و بلاکچین را هم به کار گرفته باشند.

مزایای سرمایه گذاری در تکنولوژی

شرکت‌ها صرف‌نظر از عملکرد مالی‌شان تمایل دارند که رویکرد چندابری (multicloud) را اجرا کنند. و به نظر می‌رسد که این نوع سرمایه‌ گذاری‌ در تکنولوژی‌ در کل نتیجه‌بخش بوده است. تنها ۸ درصد از تمام پاسخ‌دهندگان می‌گویند که شرکت‌هایشان از انتقال به فضای ابری هیچ ارزش کسب‌وکاری به دست نیاورده‌اند. سایر پاسخ‌دهندگان طیف گسترده‌ای از مزایا را از انتقال به فضای ابری ذکر کرده‌اند. مزایا به ترتیب شامل افزایش سرعت و چابکی (Increased speed and agility)، رشد در کسب و کار شامل قابلیت‌های جدید (Growth in business, including new capabilities)، بهبود مقاومت و انعطاف‌پذیری در کسب‌وکار (improved business resilience) و کاهش هزینه‌های فناوری اطلاعات (Reduced IT costs) بود که شرکت‌های دارای عملکرد برتر تقریباً همه این مزایا را ذکر کرده‌اند. این نکته را هم در نظر بگیرید که شرکت‌های دارای عملکرد برتر تقریباً دو برابر بیشتر از سایر شرکت‌ها به عامل «رشد در کسب‌وکار، شامل قابلیت‌های جدید» اشاره کرده‌اند.

به طور مرتبط، شرکت‌های دارای عمکرد برتر تمایل دارند که در زمینه عملیات‌های مالی  (FinOps) یا financial operations قابلیت‌های قوی داشته باشند. یعنی قابلیت‌های مدیریت مالی که به تصمیم‌گیری در مورد مصرف ابری (cloud consumption) و اقتصاد ابری (cloud economics) کمک می‌کنند. منظور از مصرف ابری میزان استفاده از یک اپلیکیشن ابری یا مصرف زیرساخت ابری توسط کاربر نهایی است. چون مصرف در این محیط اهمیت دارد و هر ناکارآمدی کوچکی می‌تواند در زمان افزایش مقیاس، تاثیر منفی بیشتری اعمال کند. منظور از اقتصاد ابری هم بررسی هزینه‌ها و مزایای رایانش ابری و اصول اقتصادی حاکم بر آن است. به عنوان مثال می‌توانیم به محاسبه میزان بازگشت سرمایه (ROI) برای انتقال به فضای ابر یا نرخ بازگشت سرمایه مربوط به تعویض ارائه‌دهندگان فعلی فضای ابری اشاره کنیم.

قابلیت‌های FinOps

۵۲ درصد از پاسخ‌دهندگان شرکت‌های برتر قابلیت‌های قوی FinOps، مانند «کارمندان تمام وقت اختصاصی برای FinOps»، «برچسب‌گذاری منابع (resource tagging)»، «دیدگاه متوسط ​​در هزینه‌های ابری (moderate visibility into cloud spending)» و «قابلیت‌های پیش‌بینی» را گزارش کرده‌اند. ۲۷ درصد از پاسخ‌دهندگان سایر شرکت‌ها به جز شرکت‌های برتر هم همین موارد را ذکر کرده‌اند. بنابراین هنوز جایی برای بهبود وجود دارد. تنها ۱۸ درصد از شرکت‌های دارای عملکرد برتر گزارش می‌دهند که قابلیت‌های FinOps خبره‌ای مانند «دیدگاه بالا به هزینه‌های ابری (high visibility into cloud spending)» و «قابلیت پیش‌بینی پویا» را دارند.

ایجاد مجموعه‌ای از استعدادهای آماده برای آینده سرمایه‌ گذاری در تکنولوژی

توسعه مجموعه‌ای از استعدادهای دارای مهارت‌های مناسب برای پشتیبانی از استراتژی کلی فناوری، همچنان چالشی بزرگ برای بسیاری از شرکت‌ها به شمار می‌رود. شرکت‌های دارای عملکرد برتر این مسئله را به‌طور مستقیم مورد توجه قرار داده‌اند. آن‌ها این هدف را با سرمایه‌گذاری بیشتر از سایر شرکت‌ها در نیروی انسانی خود محقق می‌کنند. بنابراین می‌توانند مطمئن شوند که استراتژی‌های فناوری و فرهنگ سازمانی‌شان به‌صورت هماهنگ و متناسب پیش می‌رود.

بر اساس نظرسنجی، شرکت‌های دارای عملکرد برتر در مقایسه با سایر شرکت‌ها، استراتژی‌های جذب استعداد بیشتری را اجرا می‌کنند، و «بیشتر بر سرمایه‌گذاری برای مهارت‌آموزی مجدد»، «آموزش و توسعه در مقیاس بزرگ» (Investing in large-scale reskilling, training or developed programs) تمرکز دارند.

در نظرسنجی‌ قبلی، تنها ۲۸ درصد از شرکت‌های برتر (و ۱۷ درصد از سایر شرکت‌ها) اعلام کردند که سازمان‌هایشان در زمینه آموزش و توسعه عملکرد موثری داشته‌اند. علاوه بر این، احتمال بیشتری وجود دارد که شرکت‌های برتر در مقایسه با سایر شرکت‌ها اعلام کنند استعدادها، شراکت‌ها و قابلیت‌های خود را در دو سال گذشته تغییر داده‌اند. همچنین احتمال بیشتری دارند (۵۰ درصد در مقایسه با ۳۷ درصد) که بگویند در سال‌های آینده به تحول در مدیریت استعداد خود ادامه خواهند داد.

از نظر نیازهای استخدامی، پاسخ‌دهندگان در هر دو گروه شرکت‌های برتر و سایر شرکت‌ها، بیشتر بر روی سمت‌های شغلی امنیت سایبری تمرکز دارند. مقام بعدی به سمت‌های شغلی مدیریت پروژه یا مدیریت برنامه اختصاص پیدا می‌کند. پاسخ‌دهندگان شرکت‌های برتر گزارش می‌دهند که تمرکز بیشتری بر استخدام برای سمت‌های مرتبط با فضای ابری دارند. در واقع این عدد برای شرکت‌های برتر ۲۸ درصد و برای سایر شرکت‎ها ۱۹ درصد است. تخصص در زمینه ابری در زمان اجرای نظرسنجی قبلی به اولویت استخدامی شرکت‌های برتر تبدیل شده بود.

حذف سیلوهای مدل عملیاتی (operating-model)

در مقایسه با نظرسنجی قبلی، شرکت‌های برتر در «تعهد به تکنولوژی (commitment to technology) و شیوه‌های کاری برای ارائه بهترین پشتیبانی از آن» هم تا حد زیادی به جلو حرکت کرده‌اند. پاسخ‌دهندگان شرکت‌های برتر بیش از دو برابر بیشتر از پاسخ‌دهندگان سایر شرکت‌ها، در مورد «سازماندهی تیم‌های مهندسی‌شان در مدل‌های عملیاتی متمرکز بر محصول یا پلتفرم» گزارش داده‌اند. علاوه بر حذف سیلوها یا تفکیک‌های موجود بین فناوری و کسب‌وکار، این نوع مدل‌های عملیاتی طیف وسیعی از مزایای کسب‌وکاری مانند «کاهش زمان ورود به بازار» و «کاهش هزینه‌های رسیدن به راه‌حل‌های فناورانه» را ایجاد می‌کنند. به‌علاوه با تحمیل مسئولیت بیشتر به هر دو طرف یعنی طرف کسب‌وکار و طرف فناوری، در موارد بسیاری از جمله دستیابی به اهداف و نتایج کلیدی تاثیر مثبتی خواهند داشت.

نشان دادن ارزش کسب‌وکار حاصل از سرمایه‌ گذاری در تکنولوژی به صورت دقیق

بر اساس نظرسنجی، شرکت‌های برتر در مقایسه با سایر شرکت‌ها در اجرای اقدامات خاص تحولی و دستیابی به ارزش کسب‌وکاری که به‌دنبال آن هستند، مؤثرتر عمل کرده‌اند.

نظرسنجی در مورد هشت اقدام شامل استراتژی‌های تکنولوژی (Tech strategy)، سازمان مدرن و مدل اجرایی (Modern Organization and operating model)، برتری مهندسی (Engineering excellence)، استعداد، مشارکت‌ها و قابلیت‌ها (Talent, partnership and capabilities)، معماری مبتنی بر پلتفرم‌ (Platform-oriented architecture)، زیرساخت شامل فضای ابری (Infrustructure, including cloud)، قابلیت‌های داده (Data capabilities) و امنیت سایبری (Cybersecurity) بود. شرکت‌های برتر برای تمامی اقدامات به جز یک مورد (مدرن‌سازی زیرساخت‌ها) یا modernizing infrastructure، فناوری‌های خود را مؤثرتر ارزیابی کرده‌اند.

علاوه بر این، آن‌ها برنامه‌ریزی کرده‌اند که در تقریباً تمامی اقدامات از جمله امنیت سایبری و استعدادها، سرمایه‌گذاری بیشتری انجام دهند. در این میان بیشترین تمرکز آن‌ها بر ادامه شکل‌دهی به استراتژی کسب‌وکار مبتنی بر تکنولوژی (technology-based business strategy) است. در اینجا هم تنها استثنا مربوط به مدرن‌سازی زیرساخت‌ها است. احتمالاً به این دلیل که این شرکت‌ها قبلاً برای چندین سال در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده‌اند. سال گذشته، مشخص شد که بیشتر شرکت‌های برتر در دو سال گذشته بر تقویت زیرساخت‌های خود برای آینده تمرکز داشته‌اند.

جمع‌بندی

در نظرسنجی قبلی مشخص شد که شرکت‌های برتر در عواملی مانند ایجاد جریان‌های درآمدی جدید (Realization of new revenue streams) و افزایش درآمد از جریان‌های موجود (Increased revenue from existing streams)، بیشتر تحت تاثیر تحولات فناوری قرار می‌گیرند. در همین زمان، به نظر می‌رسد سایر شرکت‌ها از طریق سرمایه‌ گذاری در تکنولوژی، در توانایی‌های مربوط به کاهش هزینه‌های کسب‌وکار (educe business costs) و بهبود تجربه کارکنان (improve employee experience) به سطح مشابهی رسیده‌اند.

ایجاد تحول در فناوری به یک قابلیت ضروری و مستمر در محیط کسب‌وکار امروزی تبدیل شده است. بنابراین سازمان‌ها باید بدانند که چگونه بهترین سرمایه‌ گذاری در تکنولوژی‌ها را انجام دهند و از آن برای دستیابی به مهم‌ترین اهداف کسب‌وکار خود استفاده کنند. شرکت‌ها برای تضمین موفقیت، باید از رویکرد شرکت‌های برتر پیروی کرده و بر حذف سیلوهای موجود در مدل‌های عملیاتی، مدرن‌سازی معماری، هماهنگ کردن استراتژی فناوری و فرهنگ سازمانی، و نشان دادن ارزش کسب‌وکار تمرکز کنند. چون همه این عوامل برای موفقیت در تحول ضروری هستند.

آینده فناوری روشن است: نقش آن در کسب‌وکار روز به روز حیاتی‌تر می‌شود و عادت‌های شرکت‌های برتر به آن‌ها کمک کرده است تا بر چالش‌های مهم در مسیر ایجاد ارزش از تحولات فناوری غلبه کنند. با نوآوری‌های بیشتری که در راه است و مزایای زیادی که باید کسب کنیم، زمان آن فرا رسیده است که تمام شرکت‌ها اقدامات فناورانه لازم را برای آینده انجام دهند، به‌ویژه در زمینه‌های ابری و مدیریت استعداد.

منبع: mckinsey.com