معرفی کتاب؛ «تله تکنولوژی: سرمایه، کار و قدرت در عصر اتوماسیون» نوشته کارل بندیکت فری

کارل بندیکت فری در حال حاضر به عنوان یک محقق برجسته جهانی در مورد تأثیر اتوماسیون شناخته می‌شود. او در کتاب تله تکنولوژی: سرمایه، کار و قدرت در عصر اتوماسیون (The Technology Trap Capital, Labour and Power in the Age of Automation)، به بررسی اتوماسیون و پیامدهای آن می‌پردازد. در این کتاب خواننده را به یک گستره طولانی از تاریخ صنعتی بریتانیا و ایالات متحده می‌برد. بنابراین می‌توانیم کتاب تله تکنولوژی را به عنوان جامع‌ترین گزارش اتوماسیون تا به امروز در نظر بگیریم. به همین دلیل است که توصیه می‌کنیم آن را مطالعه کنید. این کتاب را انتشارات دانشگاه پرینستون (Princeton University Press) در سال 2019 منتشر کرده است.

درباره کتاب

محتوای کتاب

فری خواننده را به مروری بر تاریخ صنعتی در بریتانیا و ایالات متحده می‎برد که قدمت آن به آغاز انقلاب صنعتی باز می‌گردد. استدلال فری بر تمایز بین فناوری‌های توان‌بخش برای نیروی کار (labour-enabling technologies) و فناوری‌های جایگزین نیروی کار (labour-replacing technologies) استوار است. همان‌طور که از نام‌ها مشخص است، فناوری‌های توان‌بخش نیروی کار، مکمل کارگران هستند و به افزایش بهره‌وری و باز کردن راه‌هایی برای اشتغال جدید کمک می‌کنند. در حالی که فناوری‌های جایگزین نیروی کار، کارگران را به‌طور کامل از بازار کار خارج کرده و آنها را مجبور می‌کنند تا دوباره مهارت پیدا کنند یا به دنبال فرصت‌های دیگر بگردند.

تله تکنولوژی به عنوان یک یادآوری به موقع عمل می‌کند. نویسنده معتقد است، در حالی که تغییرات تکنولوژیک ممکن است در بلندمدت به نفع همه تمام شود، هزینه‌های تعدیل «کوتاه مدت» می‌تواند برای برخی از کارگران مادام‌العمر باشد. فری در توضیح تاریخ انقلاب صنعتی بریتانیا تأکید می‌کند که «در دوره ۱۷۸۰-۱۸۴۰، تولید به ازای هر کارگر ۴۶ درصد رشد کرد. در مقابل، دستمزد واقعی هفتگی تنها ۱۲ درصد افزایش یافت». نابرابری درآمد بیشتر شد و اغلب کارگران برای چندین دهه هیچ بهبودی در استاندارد زندگی خود مشاهده نکردند.

با این حال، همان‌طور که روند کتاب تله تکنولوژی در طول زمان جلو می‌آید و به انقلاب صنعتی دوم می‌رسد، با تصویری کاملاً متضاد روبرو می‌شویم. کارگران تمایل داشتند از فناوری‌های جدید سود ببرند. همانطور که فری خاطرنشان می‌کند: «استفاده از نیروی الکتریسیته در کارخانه‌ها به کارگران این امکان را می‌داد که بیشتر تولید کنند و در نتیجه درآمد بیشتری کسب کنند. کارگران و اتحادیه‌های کارگری به‌جای خشم علیه ماشین، برای به حداکثر رساندن دستاوردهای خود از پیشرفت‌های صنعتی، مبارزه کردند» این همان پذیرش و تکثیر فناوری‌های به اصطلاح توان‌بخش برای نیروی کار است.

ارتباط محتوای کتاب با عصر کنونی

ولی متأسفانه بعید است که این دوران پیشرفت جمعی در عصر کنونی هم تکرار شود. همانطور که فری می‌نویسد: «ما شاهد «سقوط بزرگ» هستیم که طی آن در هزاره جدید، درصد مردان بین ۲۵ تا ۵۴ ساله که صبح‌ها سرکار ‌می‌روند به شدت کاهش یافته است. در عین حال، فرصت‌ها برای فارغ التحصیلان دبیرستان (آن‌هایی که مدرک دانشگاهی ندارند) هم کاهش یافته است. پس آینده به طور فزاینده‌ای شبیه گذشته است. » و همانطور که نویسنده می‌نویسد:

«شرایط کار در غرب صنعتی امروزی با سال‌های قبل از انقلاب صنعتی یکسان نیست. اما مسیر تولید سرانه و دستمزد مردم به شدت مشابه به نظر می‌رسد. در آمریکا، بهره‌وری نیروی کار از سال ۱۹۷۹ هشت برابر سریع‌تر از پاداش ساعتی رشد کرده است. در نتیجه سهم نیروی کار از درآمد کاهش یافته است. » یعنی سود شرکت‌ها افزایش یافته، در حالی که سهمی که به کارگران می‌رسد، کمتر بوده است.

در واقع می‌توان گفت که در عصر کنونی اتوماسیون به‌عنوان یک نیروی مخرب جدید ظهور کرده و نابرابری بار دیگر رشد کرده است. در نهایت، فری پیش‌بینی می‌کند که هوش مصنوعی نوید تحولات بیشتری را برای ما ایجاد خواهد کرد.

چیزی که فری را برای نوشتن کتاب تله تکنولوژی ترغیب کرد، اظهارنظر یک اقتصاددان همکار پس از کنفرانسی بود که در آن فری در مورد تأثیر بالقوه هوش مصنوعی بر مشاغل صحبت کرده بود. در واقع همه ما در برابر هوش مصنوعی با این سوالات مواجه هستیم. آیا نگرانی‌ها در مورد هوش مصنوعی بیش از حد لزوم است؟ آیا این تکنولوژی هم مانند انقلاب صنعتی نیست؟ مردم در آن زمان شغل جدیدی پیدا کردند، اکنون هم می‌توانند خود را تطبیق دهند؟ البته روشن است که مردم در آن زمان موفق شدند. ولی در زمینه این موفقیت بسیاری از نکات وجود دارد که به آن پرداخته نشده است.

پیام کتاب تله تکنولوژی

در این کتاب دو پیام وجود دارد. اول اینکه مخالفت با فناوری بستگی به این دارد که آیا استفاده از آن قرار است موجب زیان مالی و اقتصادی مردم شود یا نه. دوم، همانطور که تاریخ نشان می‌دهد، موفقیت اپوزیسیون به حمایت صاحبان قدرت نیاز دارد. بدون آن، مقاومت بیهوده است. این ممکن است بدیهی به نظر برسد، اما نکته مهم تمایزی است که فری بین فن‌آوری‌های توان‌بخش و جایگزین قائل می‎شود. چون همه فناوری‌ها یکسان نیستند. فناوری‌های توان‌بخش معمولاً برای کارگران یک موهبت است و آنها را بهره‌ورتر می‌کند یا وظایف سخت فیزیکی‌شان را آسان‌تر می‌کند. ولی فناوری‌های جایگزین معمولاً با مخالفت‌های شدید روبرو می‌شود، چون مشاغل افراد را از بین می‌برد.

در نهایت فری بدون ارائه پیش‌بینی‌ در مورد میزان از دست دادن شغل، مروری بر آخرین تحقیقات در مورد اتوماسیون و پیامدهای آن ارائه داده است. همچنین نگاهی بسیار واقع‌بینانه به قابلیت‌ها و محدودیت‌های هوش مصنوعی فعلی و آینده می‌اندازد. و توضیح می‌دهد که کدام مشاغل احتمالا ناپدید خواهند شد. در نهایت تاکید می‌کند که دولت‌ها می‌توانند و باید، با بهره‌مندی از آینده‌نگری برای این امر آماده شوند. کتاب با برخی توصیه‌های سیاستی به پایان می‌رسد.

جمع‌بندی

کتاب تله تکنولوژی را می‌توان به لطف ساختار عالی که دارد، به عنوان یک کل منطقی در نظر گرفت. هر بخش با یک نمای کلی مفید شروع می‌شود و با یک نتیجه‌گیری خلاصه پایان می‌یابد. اگر تهدید فناوری برای امنیت شغلی برایتان مهم است، اگر می‌خواهید تأثیر فناوری را درک کنید، یا اگر قصد بررسی پیش‌بینی‌های مربوط به آینده کار را دارید، باید این کتاب را بخوانید.

منابع:

blogs.lse.ac.uk

inquisitivebiologist.com