رئیس کمیسیون سلامت دیجیتال سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور: سال ۱۴۰۳ ما پس‌رفت داشتیم

شروع سال ۱۴۰۳ به نظر می‌رسید سلامت دیجیتالی به نتیجه خوبی خواهد رسید اما پایان سال انگار دوباره به نقطه اول بازگشته‌ایم، چرا روی یک دایره حرکت کردیم؟در سال ۱۴۰۲ برداشت‌مان این بود که سال ۱۴۰۳ سال بسیار خوبی برای حوزه سلامت دیجیتالی خواهد بود. بعد از دو سال تاخیر آیین‌نامه‌های موضوع ماده ۸ و ۲۲ مصوبه حمایت از کسب‌وکارهای دانش‌بنیان سلامت دیجیتال در خصوص بحث رگولاتوری و اپراتوری حوزه سلامت و حمایت از کسب‌وکارهای سلامت دیجیتالی در کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال رو به اتمام و در گام‌های آخر بود. اما متاسفانه تصورات ما اشتباه از آب درآمد و نه‌تنها این اتفاق نیفتاد که خیلی هم عقب‌تر رفتیم.

البته بخش قابل توجهی از این عقب‌رفت هم به موضوع سانحه برای رئیس‌جمهور، وادی انتخابات و تغییرات وزارت بهداشت و غذاودارو برمی‌گردد که عملاً کارگروه اقتصاد دیجیتال از فروردین ۱۴۰۳ تا دی‌ماه عملکردی نداشت. تمام مصوبات کارگروه اقتصاد دیجیتال از سوی معاون اول عودت خورد به کارگروه که دوباره بررسی، با برنامه هفتم توسعه منطبق و بعد ابلاغ شود. به طور خلاصه بخواهم بگویم، سال ۱۴۰۳ ما پس‌رفت داشتیم. چون نه‌تنها آیین‌نامه دارورسانی اجرا نشد بلکه سنگ‌اندازی‌های پیاپی هم مانع فعالیت‌های ما شد. در ادامه آیین‌نامه حمایت از کسب‌وکارها ابلاغ که نشد هیچ، نهادهای تامین اجتماعی و بیمه سلامت هم مانع کارمان شدند. حتی یک شرکت فعال حوزه سلامت دیجیتالی را که دانش‌بنیان بود پلمب کردند، شرایط فاجعه‌بار بود. بیمه تامین اجتماعی هم مانع پلتفرم‌های سلامت دیجیتالی شد. این در حالی است که در حوزه بیمه تامین اجتماعی توافقات مکتوبی داشتیم که سازمان تامین اجتماعی اصلاً به آن اهمیتی نداد. به نظرم ما در دوگانگی عمیقی در حاکمیت به سر می‌بریم. رهبری از حمایت از بخش خصوصی حرف می‌زنند اما در عمل کارآفرین‌ها متخلفان حوزه اقتصادی هستند. کسی را به خاطر کار نکرده مؤاخذه نمی‌کنند و حالا فضا جوری شده کارآفرین‌هایی که دارند برای کشور کاری می‌کنند همیشه در معرض اتهام هستند.

به نظر می‌رسد اکوسیستم سلامت دیجیتالی با تمام این موانع در سال جدید باید به فکر کاهش یا ادغام پلتفرم‌ها باشد؟بازار سلامت دیجیتالی به لحاظ ادبیاتی و ساختاری شکل گرفته اما عمق پیدا نکرده است. هنوز قفل بازار باز نشده اما بازار شاکله و چارچوب خود را یافته است. این بازار درگیر رگولاتوری‌ و موانع بسیاری است. اما اگر این مشکلات حل شود، تعداد علاقه‌مندان به این حوزه کم نیست و اتفاقاً بازیگران جدید و خلاق‌‌ زیادی وارد آن خواهند شد.

درباره ادغام هم باید بگویم بازار سلامت دیجیتالی یک بازار تخصصی است. بنچمارک‌های جهانی نیز نشان می‌دهد بزرگ‌تر شدن این پلتفرم‌ها در گرو دست دادن به یکدیگر است، اساساً نه‌فقط در ایران که نمونه‌های موفق جهانی هم همین را می‌گویند.

در دستورالعمل‌های جدید برای کارمزد پلتفرم‌های حوزه سلامت دیجیتالی چه اقداماتی صورت گرفته است؟ موضوع نظام تعرفه‌گذاری و نظام تراکنشی در ذیل همان آیین‌نامه ماده ۸ و ۲۲ دیده شده است. نظام سلامت دو تعرفه دارد، یک مورد پول خود خدمت است مانند هزینه ویزیت، آزمایش و… و مورد دیگر «جزو فناوری». اینکه پلتفرم چقدر مجاز است از آن پول دریافت کند. چون وقتی یک پلتفرم در حال تسهیلگری است حق دارد هزینه‌ای دریافت کند. موضوعی که ما آن را در «جزو فناوری» احصا کردیم. ۶۳ آیتم جزو فناوری است که باید ذیل همان آیین‌نامه رگولاتوری اپراتوری تصویب شود که قاعدتاً آن را هم وزارت بهداشت پیشنهاد داده است اما چون جزو فناوری است رگولاتور آن سازمان تنظیم مقررات است.

سال آینده سلامت دیجیتالی را با توجه به آخرین جلسه با سازمان غذا و دارو چطور ارزیابی می‌کنید؟جلسه خوبی با سازمان غذا و دارو در ابتدای بهمن داشتیم و به آن خوش‌بین هستیم. در حقیقت اگر قانون همراهی کند و طبق این جلسه در برنامه‌های آینده رگولاتوری نظرات ما پلتفرم‌‌ها و به طور کلی بخش خصوصی را مد نظر قرار دهد، احتمال موفقیت به‌شدت بالاست. اما اگر خدای نکرده دوباره با چالش‌های سال ۱۴۰۳ مواجه شویم، امکان رشد استارت‌آپ‌ها هر روز محدود و محدودتر می‌شود.