انقلاب هوش مصنوعی۲۰۲۰، صنایع را متحول می‌کند

به گزارش پیوست؛ همایش انسان، تجارت و هوش مصنوعی از سلسله همایش‌های لبه تکنولوژی توسط مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران با هدف بررسى دغدغه‌ها و فرصت‌هاى سازمان‌ها در مواجهه با هوش مصنوعى و ارائه آموزش‌هاى کاربردى در این زمینه برگزار می‌شود.

زینب برزگر، تحصیل‌کرده هوش مصنوعی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و مدیر مجموعه سرمایه‌گذاری همراه فاند، با اشاره به سابقه فعالیت خود در حوزه هوش مصنوعی، از اهمیت این فناوری در صنعت و زندگی روزمره سخن گفت. او به نقطه عطف سال ۲۰۲۰ را در توسعه هوش مصنوعی اشاره کرد و توضیح داد: تا پیش از آن، این فناوری عمدتاً در محیط‌های آکادمیک و تخصصی مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما پس از ۲۰۲۰، هوش مصنوعی به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شد. مردم اکنون به جای جست‌وجو در گوگل، مستقیماً از ابزارهای هوش مصنوعی برای یافتن پاسخ استفاده می‌کنند.

او در ادامه هوش مصنوعی را به دو دسته Narrow AI (هوش مصنوعی محدود) و General AI (هوش مصنوعی عمومی) تقسیم کرد. ابزارهای امروزی مانند تشخیص چهره، پردازش زبان طبیعی و سیستم‌های تصمیم‌گیری در دسته Narrow AI قرار می‌گیرند، در حالی که General AI هدفی است که هنوز با آن فاصله زیادی داریم. به گفته او، نمونه‌هایی مانند ربات سوفیا، که شهروند عربستان سعودی است و قابلیت نمایش احساسات دارد، نشان‌دهنده تلاش‌ها در مسیر توسعه هوش مصنوعی عمومی هستند.

برزگر گفت: امروزه دیگر تنها بحث تولید ایده‌های هوش مصنوعی توسط انسان مطرح نیست، بلکه موضوع این است که هوش مصنوعی چه چیزی می‌تواند تولید کند. یعنی هوش مصنوعی مولد چگونه می‌تواند عمل کند. به گفته او، یکی از مهم‌ترین تحولات سال ۲۰۲۰، معرفی مدل GPT-3 با ۱۷۵ میلیارد پارامتر توسط OpenAI بود که پایه‌گذار توسعه مدل‌هایی مانند DALL·E شد، مدلی که می‌تواند توصیفات متنی را به تصویر تبدیل کند. این مدل‌ها بر پایه پردازش زبان طبیعی طراحی شده‌اند، به‌گونه‌ای که می‌توانند محتوای متنی را خلاصه، گسترش و حتی با درک احساسات تولید کنند.

او به نقش مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) در پردازش داده‌ها و تحلیل اطلاعات اشاره کرد و گفت که این مدل‌ها مانند ذهن انسان، با دریافت ورودی‌های متنی، پاسخ‌های مرتبط را تولید می‌کنند. همین قابلیت باعث شده که در صنعت، تجارت و بازاریابی دیجیتال مورد توجه قرار بگیرند. این مدل‌ها قادرند فرآیندهای پیچیده مانند تحلیل رفتار مشتریان، تولید محتوا و حتی پیش‌بینی تغییرات بازار را به صورت خودکار انجام دهند. به عنوان مثال، در بازاریابی دیجیتال، ایمیل‌های تبلیغاتی با توجه به ترجیحات مشتریان سفارشی‌سازی می‌شوند و محتواهای بهینه‌تری تولید می‌شود.

زینب برزگر تأکید کرد: استفاده از هوش مصنوعی در کسب‌وکارها می‌تواند هزینه‌ها را کاهش داده و بهره‌وری را افزایش دهد. به عنوان مثال، مدل‌های هوش مصنوعی می‌توانند محتوای متنی، تصویری و ویدیویی را به‌صورت خودکار تولید کنند و نیازی به تیم‌های بزرگ تولید محتوا را از بین ببرند. همچنین، فرآیندهای تکراری مانند پاسخ‌گویی به مشتریان، تحلیل داده‌ها و تولید گزارش‌ها را خودکارسازی کرده و هزینه‌های عملیاتی را کاهش می‌دهند. در کنار این مزایا، تحلیل داده‌ها و شخصی‌سازی تجربه مشتریان، تصمیم‌گیری‌های استراتژیک را بهبود می‌بخشد.

با این حال، برزگر به چالش‌های هوش مصنوعی نیز اشاره کرد. او گفت: خطر اطلاعات جعلی (Deepfake و Fake News)، کاهش خلاقیت انسانی به دلیل وابستگی بیش از حد به پاسخ‌های آماده و همچنین سوگیری داده‌ها را از جمله نگرانی‌های این حوزه است. به گفته او، اگر مدل‌های هوش مصنوعی بر اساس داده‌های جانبدارانه آموزش ببینند، ممکن است تصمیم‌گیری‌های نادرستی داشته باشند و این می‌تواند مشکلاتی در عدالت و شفافیت ایجاد کند. البته تنها مفاهیم سوگیرانه مربوط به فرهنگ، نژاد و عقیده و سایر موارد سبب بایاس مدل‌های هوش مصنوعی نمی‌شود؛ بلکه خاص و محدود بودن داده‌های آموزش داده شده هم این چالش را ایجاد می‌کند.

کیارش عباس‌زاده، موسس زودفود، در مورد وضعیت فعلی صنعت ساختمان و چالش‌های آن گفت: ما با مشکلات زیادی روبرو هستیم. ساخت‌وساز به روال قدیمی ادامه دارد، اما هنوز به نتایج مطلوب نرسیده‌ایم و ممکن است به راهکارهای جدید نیاز داشته باشیم. فعالان این صنعت باید به دنبال کشف روش‌های نوین و بهره‌برداری از تجربیات جهانی باشند. همانطور که در سایر نقاط دنیا از راه‌حل‌های جدید استفاده می‌شود، ما هم باید از این تجربیات بهره بگیریم و راهکارهایی برای حل مشکلات خود پیدا کنیم. یکی از سوالات اساسی این است که چگونه می‌توانیم از هوش مصنوعی استفاده کنیم؟ آیا می‌توانیم به بازارهای اطراف ایران وارد شویم و از سازه‌های ماژولار یا ساختمان‌های هوشمند بهره‌برداری کنیم؟

او همچنین به رشد سریع هوش مصنوعی و تأثیر آن بر صنعت اشاره کرد و گفت : این روزها موج نوآوری‌های مرتبط با هوش مصنوعی به شدت در حال رشد است. پیش‌بینی می‌شود که بازارهای مرتبط با این تکنولوژی‌ها تا سال ۲۰۳۰ به ۲۱۰ تریلیون دلار برسند، در حالی که این بازارها در سال ۲۰۲۰ تنها ۱۴ تریلیون دلار ارزش داشتند. این رشد سریع، نشان‌دهنده‌ی اهمیت روزافزون هوش مصنوعی است که آینده‌ای را رقم می‌زند که در آن این تکنولوژی نقشی اساسی خواهد داشت. البته نگرانی‌هایی هم وجود دارد، از جمله تهدیداتی که هوش مصنوعی برای بشر می‌تواند به همراه داشته باشد.

کیارش عباس‌زاده سپس به کاربردهای عملی هوش مصنوعی در صنعت ساختمان اشاره کرد و توضیح داد: هوش مصنوعی در حال حاضر کاربردهای زیادی در صنعت ساختمان دارد. می‌توان از آن برای تحلیل داده‌های بازار، پیش‌بینی تقاضا و عرضه، و مدیریت بهتر ساختمان‌ها استفاده کرد. شرکت‌ها در سیلیکون ولی، سانفرانسیسکو و هند از این تکنولوژی‌ها بهره می‌برند و در ایران نیز تکنولوژی‌هایی وجود دارند که می‌توانند فرآیندهای ساخت‌وساز را بهبود بخشند.

عباس‌زاده در ادامه تأکید کرد: اگر بخواهیم در دنیای امروز رقابت کنیم و سودآوری داشته باشیم، باید از هوش مصنوعی بهره‌برداری کنیم. تحقیقات نشان داده است که استفاده از این تکنولوژی می‌تواند سودآوری را تا ۷۱ درصد افزایش دهد. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که سهم هوش مصنوعی در بازار جهانی در سال‌های آینده به طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت.

کیارش عباس‌زاده در مورد استفاده از تکنولوژی‌های نوین مانند واقعیت افزوده (AR)، واقعیت مجازی (VR) و بلاک‌چین در صنعت ساختمان گفت: هوش مصنوعی و این فناوری‌های مذکور به طور گسترده‌ای در حال تغییر چشم‌انداز صنعت ساختمان هستند. این تکنولوژی‌ها نه تنها در طراحی و ساخت بلکه در مدیریت پروژه‌ها و بهینه‌سازی عملیات نیز مفید هستند. به ویژه در حوزه بلاک‌چین، کاربردهایی همچون قراردادهای هوشمند و مدیریت زنجیره تأمین می‌توانند مشکلاتی مانند ردیابی مصالح و کنترل تقلبات را حل کنند.

او در ادامه اضافه کرد: در آینده، استفاده از ساختمان‌های هوشمند گسترش خواهد یافت. این ساختمان‌ها می‌توانند پلان‌ها را به‌طور خودکار تبدیل کنند و فرآیندهای پیچیده طراحی را ساده‌تر نمایند. این تکنولوژی‌ها می‌توانند زمان طراحی را کاهش دهند و به جای استفاده از روش‌های سنتی که زمان‌بر هستند، هوش مصنوعی این زمان را به نصف کاهش می‌دهد. همچنین، هوش مصنوعی می‌تواند از تقلب‌ها جلوگیری کند و به سازندگان کمک کند تا از منابع به‌طور بهینه استفاده کنند. تخمین‌ها نشان می‌دهند که هوش مصنوعی می‌تواند حدود  ۵۰ میلیارد دلار از تقلب‌ها را کاهش دهد.

حامد قدیری، پژوهشگر فلسفه و استاد دانشگاه، در مورد تاثیر تکنولوژی و چالش‌های آن در دنیای امروز و فلسفه‌ی وجودی اینگونه توضیح داد: ما در دنیای شگفت‌انگیزی زندگی می‌کنیم که تکنولوژی در حال پیشرفت است. به عنوان مثال، به جای اینکه تنها به یک ایده فکر کنیم، هوش مصنوعی می‌تواند به سرعت ذهن ما را اسکن کند و بهترین پارتنرها را برای ما پیدا کند. حتی ممکن است هوش مصنوعی قادر به شبیه‌سازی روابط انسانی به‌طور کامل باشد تا جایی که بتواند همسری را برای شما پیدا کند که تمام خصوصیات شما را داشته باشد.

او همچنین درمورد تاثیرات روانی و عاطفی استفاده از این تکنولوژی‌ها گفت: در حالی که این امکانات می‌توانند برکات زیادی به همراه داشته باشند، ممکن است فشارهای عاطفی و روانی را کاهش دهند، اما آیا این رنج‌های طبیعی که انسان‌ها تجربه می‌کنند، برای تکامل روانی ضروری نیستند. برخی رنج‌ها به انسان کمک می‌کنند تا رشد کند و اگر این تجربیات حذف شوند، ممکن است تکامل روانی انسان مختل شود.

حامد قدیری به این نکته نیز اشاره کرد: تکنولوژی می‌تواند دسترسی به اطلاعات را آسان کند و حتی در آینده با گجت‌هایی که اطلاعات را به‌طور فوری و از طریق افکار شخصی در دسترس قرار می‌دهند، انسان‌ها قادر خواهند بود که اطلاعات دقیقی در مورد هر موضوعی پیدا کنند. او گفت: تصور کنید که با فکر کردن به یک موضوع، اطلاعات دقیق و جزئی در مورد آن از طریق یک سیستم هوش مصنوعی در اختیارتان قرار می‌گیرد. این روند به‌طور قابل توجهی از میزان تلاش انسانی می‌کاهد و دسترسی به اطلاعات را تسهیل می‌کند.

او در ادامه اضافه کرد تفاوت‌هایی بین شناخت ذهن و مغز وجود دارد و مهم است که این تفاوت‌ها را درک کنیم. تکنولوژی می‌تواند روابط پیچیده‌ای را شبیه‌سازی کند، مثل وقتی که یک موتور خودرو بر اساس تغییرات خاصی عمل می‌کند. به‌طور مشابه، اگر سیستم‌ها قادر به پیش‌بینی اتفاقات آینده باشند، می‌توانند برای ما مفید باشند.

حامد قدیری همچنین درباره خطرات و بحران‌هایی که ممکن است در اثر استفاده بیش از حد از هوش مصنوعی در دنیای آینده به وجود آید، گفت: شهر هوش مصنوعی ممکن است به ظاهر به‌طور مثبت عمل کند، اما بحران‌هایی که در آن پدید می‌آید را نمی‌توان نادیده گرفت. باید توجه کنیم که این تحول یک ضرورت تاریخی است، و مانند هر بحران دیگری، باید آماده رویارویی با آن باشیم.

او سپس به مفهوم «جهان مفاهیم» پرداخت و گفت: جهان مفاهیم چیزی است که پشت پرده عمل می‌کند و چرخ‌دنده‌هایی دارد که اگر آنها را دستکاری کنیم، تغییراتی در دنیای واقعی ایجاد می‌شود. این مفاهیم هستند که روابط و اتفاقات را شکل می‌دهند. به این معنا، هوش مصنوعی ممکن است درک ما از این مفاهیم را تغییر دهد.