معاونت علمی ریاست جمهوری: با سوار شدن روی پوسته برای ساخت هوش مصنوعی مقابله می‌کنیم

 به گزارش پیوست، حسین افشین، معاون علمی ریاست جمهوری با اشاره به موضوع ایجاد زیرساخت هوش مصنوعی متن‌باز (Open Source) گفت: ما با تکیه بر اصول علمی و همگام با الگوهای روز دنیا حرکت می‌کنیم؛ درحال حاضر سنگ بنای اولیه‌ای را بنا کرده‌ایم تا بتوانیم سکویی منحصربه‌فرد برای خودمان ایجاد کنیم، اما تفاوت اساسی این است که ما قصد داریم این زیرساخت را به صورت متن‌باز توسعه دهیم.

افشین در حاشیه افتتاحیه پروژه هوشمندسازی نیروگاه سیکل‌ترکیبی شریعتی مشهد تاکید کرد که این زیرساخت با مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان باعث توسعه این پلتفرم می‌شود. ما فراخوان داده‌ایم که شرکت‌های توانمند در حوزه هوش مصنوعی در این فرایند همراه ما باشند.

طبق گفته افشین در لایه بالاتر این سکو یک بازارگاه یا استودیو  ایجاد می‌شود. در این بخش، حوزه‌های مختلفی مانند انرژی، سلامت، تامین اجتماعی و بیمه تعریف شده‌اند. او گفت: برای هر یک از این حوزه‌ها فراخوان داده‌ایم و از شرکت‌های دانش‌بنیان خواسته‌ایم تا در این بخش‌ها مشارکت کنند. حمایت معاونت علمی نیز به صورت گرنت به این شرکت‌ها تعلق می‌گیرد؛ البته این حمایت به شرطی است که خروجی کار به صورت متن‌باز ارائه شود.

معاون علمی ریاست جمهوری ادامه داد: بعد از این مرحله، دو لایه دیگر نیز وجود دارد که مربوط به کسب‌وکارهای خرد است. مثلا فردی می‌‌خواهد در حوزه هوش مصنوعی فعالیت کند، اما برنامه‌نویس نیست؛ یا فردی یک بازار دارد و می‌خواهد کسب‌وکارش را توسعه دهد. در این بازارگاه‌ها یا استودیوها، جعبه ابزارهایی وجود دارد که به افراد کمک می‌کنند. مثلاً در حوزه انرژی، داده‌هایم را وارد می‌کنم، مدل مناسب را انتخاب می‌کنم و پس از یادگیری، خروجی مورد نیازم را دریافت می‌شود. این لایه‌ها مختص کسب‌وکارها هستند و ما در این حوزه‌ها نیز فراخوان داده‌ایم. او همچنین با اشاره به دسترسی به لایه‌های اصلی و عدم امکان تحریم آنها، از رونمایی قریب‌الوقوع زیرساخت GPU خبر داد.

او درباره حمایت‌های دولت توضیح داد: در لایه‌های اول و دوم، معمولا هزینه‌ها توسط حاکمیت تامین می‌شود، زیرا این بخش‌ها درآمدزایی مستقیم ندارند. واگذاری این بازارگاه‌ها به شرکت‌های خاص ممکن بود، اما سیاست ما حفظ این پلتفرم به صورت متن‌باز است. شرکت‌هایی که در این پروژه مشارکت می‌کنند، باید خروجی کار خود را به شکل متن‌باز تحویل دهند. هدف ما جذب شرکت‌های متعدد به این پروژه است. در ابتدای کار، برخی شرکت‌ها ممکن است درباره سهم خود سوال کنند و ما می‌‌گوییم  که زیربنای اولیه را ریخته‌ایم و برای ایده‌ها و مشارکت‌های آنها نیاز به افراد داریم.

افشین با اشاره به توسعه ۲۰ ساله هوش مصنوعی در دنیا ادامه داد: هوش مصنوعی از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ رشد چشمگیری کرده است ولی در ایران این حوزه به تازگی در حال رشد است. البته برای این کار به مدیران جسور نیاز داریم. در حوزه هوش مصنوعی ممکن است با محدودیت‌هایی مواجه شویم. مثلا اگر آی‌پی‌ها مسدود شوند، ما باید راه‌حل‌هایی داشته باشیم تا بتوانیم از این محدودیت‌ها عبور کنیم. این لایه‌ها هستند که ممکن است تحت تاثیر تحریم‌ها قرار بگیرند.

هوش مصنوعی پروژه نیست، فرایند است

افشین گفت: هدف ما ایجاد یک سکوی مردمی است، نه تصدی‌گری؛ این سکو متعلق به مردم است و ما در حال گسترش آن هستیم تا نخبگان و عموم بتوانند از آن بهره‌مند شوند. هوش مصنوعی موجودی زنده است و نیازمند به‌روزرسانی مداوم دارد. همچنین پروژه هوش مصنوعی رویکردی پایدار و بلندمدت است نه یک پروژه موقت.

او درباره با اشاره به انعقاد قراردادهای هوش مصنوعی با ۱۳ دانشگاه ادامه داد: پروژه‌های تعریف‌شده برای دانشگاه‌ها و دستیاران هوش مصنوعی وزارتخانه‌ها، با هدف حمایت از نیروی انسانی و ایجاد هسته‌های فناوری آغاز و به تاسیس شرکت‌های دانش‌بنیان هوش مصنوعی منجر می‌شود. ۳۰ میلیارد به دانشگاه شریف تسهیلات مالی داده‌ایم. ما به دانشگاه‌ها پروژه‌های واقعی می‌دهیم و انتظار داریم که آنها نیز در این زمینه پیشرو باشند. اگر دانشگاهی عملکرد ضعیفی داشته باشد، تمرکز خود را بر روی دانشگاه‌های دیگر قرار می‌‌دهیم.

طبق گفته او، کمبود نیروی انسانی متخصص، محدودیت تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه هوش مصنوعی را رقم زده است. باید در دانشگاه‌ها آموزش‌های لازم را ارائه دهیم و پروژه‌های هوش مصنوعی تعریف کنیم تا دانشجویان به این حوزه علاقه‌مند شوند. مطمئن باشید که در سال آینده، تعداد پروژه‌ها و محصولات دانشگاه‌ها چندین برابر خواهد شد.

 افشین در نهایت گفت که در آینده، مسابقاتی برگزار می‌کنیم تا مدل‌هایی که مصرف GPU را کاهش می‌دهند یا هزینه‌های محاسباتی را پایین می‌آورند، شناسایی و به آنها جوایزی اهدا شود. هدف ما تشویق خلاقیت و نوآوری در این حوزه است.