رمز موفقیت شبکه‌های اجتماعی چین: الگوریتم‌هایی که شبکه‌سازی، فروش و سرگرمی را ترکیب می‌کنند

به گزارش پیوست، کمی پس از خاموشی تیک‌تاک شبکه اجتماعی چینی دیگری به نام Xiaohongshu به صدر لیست اپلیکیشن‌های پر دانلود فروشگاه اپلیکیشن اپل در آمریکا صعود کرد و پس از آن هم محصول دیگری از شرکت مادر تیک‌تاک به نام Lemon8 قرار داشت که رویکرد مشابه تیک‌تاک دارد.

نشریه فناوری RestOfWorld می‌گوید رمز پیروزی پلتفرم‌های چینی عرضه یک سری قابلیت‌های مشابه است که به کاربران آمریکایی را جذب خود کرده است: امکان بی‌نهایت اسکرول محتوای بسیار شخصی‌سازی‌شده و ارتباط با غریبه‌ها در کنار رویکرد خاص این پلتفرم‌ها که تجارت الکترونیک را در شبکه‌های اجتماعی خود ادغام می‌کنند.

یکی از دلایل اصلی موفقیت اپلیکیشن‌های چینی به گفته متخصصان شبکه اجتماعی چین و شرکت‌های بازاریابی، ادغام تجارت الکترونیک در پلتفرم‌ها است که باعث می‌شود با ترکیبی از شبکه‌سازی و سرگرمی به درآمدزایی از الگوریتم‌های اعتیاد‌آور خود برسند.

پلتفرم‌های چینی جریان‌ساز هستند؛ سرگرم‌فروشی (shoppertainment)

پلتفرم‌های چینی دائم محتوای جدید و تعامل‌پذیر را پیش روی مخاطب خود قرار می‌دهند و در کنار آن کاربران را با ترند‌های جدید و فرصت‌های خرید تازه آشنا می‌کنند.

مندی هو، رئیس مرکز چشم‌انداز‌های مصرف‌کننده و استادیار دانشگاه هنگ‌ کنگ چین، به RestOfWorld می‌گوید: «الگوریتم تیک‌تاک به حدی خوب و به حدی تاثیر‌گذار است که باعث شد به یک پلتفرم شبکه اجتماعی بسیار قدرتمند تبدیل شود و افراد زیادی را جذب کرده است. مدل تجاری [تجارت الکترونیک آنها] روشی بود تا از این شهرت بهره‌برداری کنند.»

تمامی پلتفرم‌های بزرگ شبکه اجتماعی چین یک بخش فروشگاهی را در خود جای داده‌اند که در صنعت به عنوان تجارت اجتماعی یا سرگرم‌فروشی (shoppertainment؛ ترکیب تجربه فروش و سرگرمی) شناخته می‌شود.

دویین (Douyin؛ نسخه چینی تیک‌تاک)، به تازگی از افزایش فروش پلتفرم خود تا بیش از ۲ میلیارد دلار خبر داده است و Xiaohongshu نیز فعالیت مشابهی دارد که البته آمار آن هنوز منتشر نشده است، اما تمرکز این اپلیکیشن در سال ۲۰۲۳ بر تجارت اجتماعی با سود‌ده شدن آن به مبلغ ۵۰۰ میلیون دلار هم زمان بود.

نشریه RestOfWorld می‌گوید شبکه سازی اجتماعی در محبوب‌ترین پلتفرم‌های فروشگاهی چین از جمله تائوبائو، تی‌مال و JD.com نیز ادغام شده است و فروشندگان رای مثال می‌توانند اینفلوئنسر‌های را پخش زنده کنند و قابلیت‌هایی برای چت و اشتراک‌گذاری تصاویر دارند و در واقع مرز بین تجارت الکترونیک و شبکه اجتماعی کمرنگ‌تر شده است.

گزارشی از مکینزی در سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که تمرکز فعالان چینی بر این حوزه باعث شده تا چین به پیشتاز تجارت اجتماعی تبدیل شود و بیش از نیمی از پاسخ‌دهندگان نظرسنجی مکینزی می‌گویند به تازگی محصولی را مستقیما از طریق اپلیکشین‌های شبکه اجتماعی خریداری کرده‌اند.

رویکرد متفاوت پلتفرم‌های غربی

همتایان غربی این پلتفرم‌ها اما همچنان روی درآمدزایی از طریق تبلیغات تمرکز دارند و الگوریتم‌های این شبکه‌های اجتماعی به کسانی دنبالشان می‌کنید اولویت می‌دهد. البته که تلاش‌هایی در این حوزه از سوی پلتفرم‌های غربی نیز صورت گرفته است.

شرکت متا، مالک اینستاگرام و فیسبوک، که بیشتر درآمد خود را از فروش تبلیغات تامین می‌کند، پیشتر برای ورود به این عرصه تلاش کرد، اما کمی بعد در اوایل سال ۲۰۲۳ قابلیت فروشگاهی خود را تعطیل کرد تا روی خدمات هوش مصنوعی تمرکز کند. پلتفرم‌های تجارت الکترونیکی مثل آمازون اما محتوای اجتماعی را در خود ادغام کرده‌اند اما شهرت این پلتفرم‌ها همچنان به عنوان یک محل خرید است و توان رقابت محتوایی با رقبایی مثل تیک‌تاک را ندارند. در واقع این پلتفرم‌ها را نمی‌توان جریان‌ساز دانست.

یوتیوب نیز در برخی از مناطق در حال آزمایش قابلیت‌های فروشگاهی است و به تازگی یک پلتفرم تجارت الکترونیک را در جنوب شرق آسیا راه‌اندزای کرده است.