قوانین لحظه آخری دولت بایدن برای محدودیت بیشتر صادرات چیپ

به گزارش پیوست،  این محدودیت‌های جدید کشور‌های جهان را به سه سطح مختلف تقسیم می‌کند که در اولین سطح آن تعدادی از متحدان آمریکا هستند و دسترسی آزاد به پردازنده‌های هوش مصنوعی خواهند داشت. اما بیشتر کشور‌های جهان در دو دسته دیگر قرار می‌گیرند. دسته دوم برای واردات پردازنده‌های هوش مصنوعی سرحد مجازی دارد و دسته سوم که شامل چین و روسیه می‌شود عملا امکان واردات پردازنده‌های پیشرفته را نخواهند داشت.

ایالات متحده می‌خواهد فروش چیپ‌های هوش مصنوعی مورد استفاده در دیتاسنتر را هم براساس کشور و هم براساس شرکت محدود کند. افراد مطلع می‌گویند که هدف از این طرح تمرکز روی توسعه هوش مصنوعی در کشور‌های دوست و توسعه کسب‌وکارهای همراستا با استاندارد‌های آمریکایی اعلام شده است.

در نتیجه این محدودیت‌های جدید، فروش نیمه‌رسانا بیش از پیش محدود می‌شود تا در عین تقاضای گسترده، توسعه فناوری هوش مصنوعی در کشور‌هایی به جز متحدان آمریکا محدود شود. این مقررات که به گفته افراد مطلع ممکن است در روز جمعه اجرایی شوند سه سطح را برای محدودیت‌های چیپ در نظر می‌گیرند.

دولت آمریکا سه سطح را برای فروش چیپ‌های هوش مصنوعی در نظر می‌گیرد

در بالاترین سطح، تعداد کمی از متحدان آمریکا قرار داردند که می‌توانند بدون محدودیت به چیپ‌های آمریکایی دسترسی پیدا کنند. در عین حال دسترسی کشور‌هایی که مخالف ایالات متحده قلمداد می‌شوند به هیچ عنوان امکان واردات این نیمه‌رساناها را نخواهند داشت. همچنین بخش‌های زیادی از جهان نیز از لحاظ مجموع توان رایانشی محدود می‌شوند.

محدودیت برای شرکت‌ها

دولت بایدن در طرح جدید خود شرکت‌ها را نیز به شکل خاص هدف قرار می‌دهد. شرکت‌هایی که دفتر مرکزی آنها در دسته سوم از کشور‌ها یا بخش عمده کشور‌های جهان، قرار گرفته است می‌توانند در صورت موافقت با پیش‌نیاز‌های امنیتی و استاندارد‌های حقوق بشری از محدودیت‌های کشور خود فراتر رفته و بدون سرحد خاصی به این پردازنده‌ها دسترسی پیدا کنند. این شرکت‌ها در دسته کاربر نهایی تایید شده یا VEU جای می‌گیرند که قرار است امکان دسترسی شرکت‌های مورد اعتماد را برای توسعه و استفاده از هوش مصنوعی در محیط‌های امنی در سراسر جهان فراهم کند.

اعتراض انویدیا به محدودیت‌های احتمالی

سهام شرکت انویدیا، تولیدکننده اصلی چیپ‌های پردازنده هوش مصنوعی، پس از گزارش بلومبرگ تا یک درصد در ساعات پایانی معاملات سقوط کرد. این در حالی است که تیم سبز تنها چند روز گذشته از آغاز سال ۲۰۲۵ یک رشد ۴.۳ درصدی را نسبت به ارزش‌‌گذاری پایانی خود تجربه کرده است و رشد خیره کننده ارزش انویدیا در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ باعث شد تا این شرکت برای مدت کوتاهی به ارزشمندترین شرکت جهان تبدیل شود.

انویدیا طی بیانیه‌ای به این محدودیت‌های پیشنهادی اعتراض کرده است. انویدیا در بیانیه خود گفت: «محدودیت‌های صادرات لحظه آخری برای بیشتر بخش‌های جهان یک تغییر بزرگ در سیاست‌گذاری است که خطر سو استفاده را کاهش نمی‌دهد بلکه رشد اقتصادی جهان و رهبری آمریکا را تهدید می‌کند. توجه جهاهنی به افزایش رایانش برای کاربرد‌های روزمره فرصت فوق العاده‌ای برای ایالات متحده است تا بهره‌برداری، بهبود شرایط اقتصادی و افزایش مشاغل در ایالات متحده است.»

محدودیت‌های روز افزون برای چین و روسیه

اقدام جدید دولت آمریکا که احتمالا روز جمعه خبر رسمی آن اعلام می‌شود افزون بر محدودیت‌های متعددی در سال‌های گذشته است که فروش چیپ‌های پیشرفته ساخته شرکت‌هایی مثل انویدیا و AMD را به چین و روسیه ممنوع می‌کند. ایلاات متحده همچنین در بخش دیگری از اقدامات خود تلاش کرده است تا دسترسی به فناوری‌های جدید از طریق کشور‌های واسطه،‌ به ویژه در خاورمیانه و جنوب شرق آسیا، را نیز محدود کند. جدید‌ترین مقرارت پیشنهادی بخش از یک تلاش گسترده جهانی محسوب می‌شوند که براساس آن ایالات متحده در تلاش است نفوذ پکن را در سراسر جهان با تکیه بر این فناوری جدید کاهش دهد.

خارج کردن کشور‌ها و شرکت‌ها از مدار پکن

این مقررات ماحصل ماه‌ها بحث و مذاکره درمورد سرعت و گستره استفاده از چیپ‌های آمریکایی در دیتاسنتر‌های سراسر جهان است. از آنجایی که چیپ‌های آمریکایی در حوزه هوش مصنوعی عملکرد بسیار بهتری نسبت به چیپ‌های هوش مصنوعی چینی دارند، شرکت‌ها و کشور‌های سراسر جهان به دنبال دسترسی به فناوری آمریکایی هستند. همین مساله باعث شده است تا ایالات متحده در نقش یک دروازه‌بان برای ورود به عصر جدید هوش مصنوعی ایفای نقش کند.

نمایندگان ارشد جمهوری‌خواه و دموکرات در کمیته متمرکز بر چین در مجلس آمریکا هفته گذشته طی نامه‌ای به جینا ریموندو، وزیر بازرگانی آمریکا، نوشتند که ایالات متحده «یک لحظه مهم و نادر برای استفاده از قدرت فناوری هوش مصنوعی آمریکایی دارد. تقاضا برای فناوری هوش مصنوعی آمریکایی فرصتی است تا شرکت‌ها و کشور‌ها را از مدار پکن خارج کنیم.»

آمریکا می‌خواهد خود و متحدانش همواره بیشترین توان رایانشی را داشته باشند

دولت آمریکا براساس قوانین جدید شرایطی را برای خرید پردازنده حتی در کشور‌های متحد و مجاز در نظر گرفته است که در واقع توان رایانشی جهان را در ایالات متحده و سپس کشور‌های متحد آن متمرکز می‌کند.

افراد مطلع می‌گویند که سطح اول مقررات جدید، شامل آمریکا و ۱۸ کشور متحد از جمله آلمان، هلند، ژاپن، کره جنوبی و تایوان می‌شود.

شرکت‌های مستقر در این کشور‌ها می‌توانند آزادانه به توان رایانشی دسترسی پیدا کنند و شرکت‌های مستقر در این کشورها می‌توانند برای ارسال چیپ به دیتاسنتر‌های مستقر در بیشتر بخش‌های جهان نیز درخواست ارائه کنند. البته با این شرط که کمتر از یک سوم از تمام توان رایانشی آنها خارج از کشور‌های سطح یک باشد و مجاز هستند تا حداکثر ۷ درصد از توان رایانشی را در کشور‌های سطح ۲ مستقر کنند. این شرکت‌ها همچنین باید از پیش‌نیاز‌های امنیتی دولت آمریکا نیز پیروی کنند.

افزون بر این، شرکت‌های مستقر در آمریکا که درخواست چنین اجازه‌ای را دارند هم باید حداقل نیمی از توان رایانشی خود را داخل خاک‌های آمریکا نگه دارند. در نتیجه هدف نهایی این مقرارت این است که آمریکا و کشور‌های متحدان آن همواره بیشترین توان رایانشی را داشته باشند.

کشور‌هایی که با محدودیت مواجه هستند

بیشتر کشور‌های جهان در دسته سطح دوم این محدودیت‌ها قرار می‌گیرند که براساس آن سرحدی برای حداکثر توان رایانشی مجاز برای صادرات به آنها در نظر رگفته است که معادل ۵۰ هزار پردازنده گرافیکی یا GPU از سال ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷ است. اما شرکت‌ها به صورت جداگانه می‌توانند با کسب سطح VEU به توان رایانشی بیشتر دسترسی پیدا کنند.

شرکت‌ها برای دریافت این تاییده باید در گذشته از استاندارد‌های امنیتی و حقوق بشری ایالات متحده پیروی کرده باشند یا حداقل صلاحیت انجام آن را داشته باشند. این پیش‌نیاز‌های امنیتی موضوعات مختلفی مثل نگرانی‌های فیزیک، سایبری و حتی کارکنان را در بر می‌گیرد. اگر شرکت‌ها تاییه VEU را دریافت کنند، واردات آنها در سرحد در نظر گرفته شده برای کشورشان در نظر گرفته نمی‌شود.

اما دسته سوم و محدودیت‌ترین که کشور چین و تمامی کشور‌های تحت تحریم تسلیحاتی آمریکا را شامل می‌شود حدود ۲۴ عضو دارد. براساس این مقررات، صادرات دیتاسنترها به این دسته در اکثریت موارد ممنوع است.

شرکت‌هایی مثل انویدیا و اتحادیه صنعت نیمه‌رسانا با این مقررات مخالفت کرده‌اند.

این اتحادیه در بیانیه‌ای در واکنش به قوانین احتمالی گفت: «تغییر سیاسی در این ابعاد و اهمیت نباید در پایان دولت و با عجله در دوره گذار ریاست جمهوری و بدون اظهانظر معنادار از سمت صنعت اعمال شود. به دلیل اهمیت بالا نباید فرایند مشورتی را دور زد. کشور ما باید به درستی این کار را انجام دهد تا ما توان رقابت و پیروزی در جهان را داشته باشیم.»

مدل‌های هوش مصنوعی نیز محدود می شوند

علاوه بر محدودیت صادرات نیمه‌رسانا، این قوانین جدید صادرات وزن مدل‌های بسته هوش مصنوعی را نیز محدود می‌کنند. وزن مدل‌های بسته هوش مصنوعی در واقع شامل پارامتر‌های عددی است که نرم‌افزار برای پردازش داده و پیش‌بینی یا تصمیم استفاده می‌کند.

شرکت‌ها همچنین از میزبانی وزن مدل‌های بسته قدرتمند برای شرکت‌های مستقر در کشور‌های سطح ۳ مثل چین و روسیه منع می‌شوند و برای میزبانی از وزن مدل‌های مربوط به شرکت‌های مستقدر در کشور‌های سطح ۲ نیز از استاندارد‌های امنیتی پیروی کنند.

با این حال مدل‌های متن باز یا مدل‌های بسته ضعیف در این قانون تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند.