پروژه ۱۰ میلیارد دلاری متا برای توسعه کابل‌های زیردریایی؛ تحلیلگران هند را یکی از اهداف اصلی این سرمایه‌گذاری می‌دانند

به گزارش پیوست به نقل از تک‌کرانچ، منابع نزدیک به متا می‌گویند این شرکت یک طرح جدید و گسترده برای توسعه کابل‌های فیبر نوری زیر دریایی دارد که پروژه‌ای به گستره ۴۰ هزار کیلومتر و با بیش از ۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خواهد بود. متا پس از پایان پروژه، برای اولین بار تنها مالک و کاربر این کابل‌های زیر دریایی خواهد بود که گام مهمی در حوزه زیرساخت محسوب می‌شود.

سونیل تاگاری، از متخصصان کابل‌های زیردریایی، که اولین بار در ماه اکتبر خبر برنامه‌های متا را منتشر کرد، می‌گوید این طرح با بودجه ۲ میلیارد دلار آغاز می شود اما با ادامه دار شدن روند توسعه، احتمالا بودجه این پروژه تا ۱۰ میلیارد دلار در سال‌های آینده افزایش می‌یابد.

منابع نزدیک به متا نیز با تایید این پروژه اعلام کرده‌اند که فرایند اجرا هنوز در مراحل اولیه است. برنامه پروژه مشخص شده است اما دارایی‌های فیزیکی مشخص نیستند و بودجه‌ خاصی به آن اختصاص نیافته است. انتظار می‌رود که متا در اوایل سال ۲۰۲۵ اطلاعات بیشتری از این پروژه را به شکل عمومی منتشر کند.

گفتنی است که تا اجرایی شدن کامل این طرح سال‌ها زمان نیاز است و تنها چند شرکت توسعه دهنده زیرساخت از جمله SubCom توان اجرای چنین‌ پروژه‌ای را دارند.

رانول اسکاربورگ، یکی از تحلیلگران صنعت کابل‌های زیردریایی، می‌گوید: «کشتی‌های کابلی عرضه بسیار محدودی دارند. قیمت آنها در حال حاضر بسیار بالا است و برای چند سال آینده رزرو شده‌اند. دسترسی به منابع لازم برای اجرای سریع پروژه دشوار است.» به گفته او این پروژه ممکن است به صورت بخش بخش اجرایی شود.

پایان این پروژه کابلی، مجرای ویژه‌ای را برای انتقال داده در سراسر جهان در اختیار متا می‌گذارد. طبق اعلام منابع،‌ براساس مسیرهای مشخص شده تا به امروز، این پروژه از کرانه شرقی آمریکا و از طریق آفریقای جنوبی به هند می‌رود و سپس از کرانه غربی آمریکا از طریق هند به استرالیا متصل می‌شود و یک شکل W را در سراسر جهان تشکیل می‌دهد.

عملیات‌های زیرساختی متا را سانتوش جاناردهان، رئیس زیرساخت بین‌المللی و هم‌رئیس مهندسی این شرکت، ‌رهبری می‌کند. این شرکت تیم‌های مختلفی برای توسعه زیرساخت در سراسر جهان دارد و با فعالان بزرگ صنعتی همکاری دارد. منابع می‌گویند که پروژه پیش رو را بخش آفریقای جنوبی این شرکت رهبری می‌کند.

کابل‌های فیبر نوری زیردریایی طی ۴۰ سال گذشته بخش مهمی از زیرساخت ارتباطات جهانی را تشکیل داده‌اند. سرمایه‌گذار و مالک این زیرساخت مهم نیز در نتیجه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار خواهد بود.

سرمایه‌گذاری‌های متا نشانگر تغییر روند سرمایه‌گذاری و مالکیت این شبکه‌های زیردریایی در سال‌های اخیر است و حالا علاوه بر شرکت‌های بزرگ تلکام،‌ حضور غول‌های فناوری را نیز در این عرصه شاهد هستیم.

البته شرکت متا تازه وارد این عرصه نیست. طبق اعلام شرکت Telegeography، متا یکی از شرکای ۱۶ شبکه فعلی از جمله جدید‌ترین پروژه کابلی 2Africa است که این قاره را در بر می‌گیرد.

با این حال پروژه جدید متا به صورت شراکتی نیست و این شرکت تنها مالک آن خواهد بود.

متا با اجرای این پروژه هم تراز شرکت‌هایی مثل گوگل قرار می‌گیرد که در ۳۳ پروژه کابل زیر دریایی دخیل است و چند تلاش منطقه‌ای را به تنهایی به اجرا گذاشته است. دیگر غول‌های فناوری از جمله آمازون و مایکروسافت نیز سهمی از شبکه کابل‌های زیردریایی دارند.

چرا متا به دنبال مالکیت کابل‌های زیردریایی است

کابل‌های زیردریایی به چند دلیل برای شرکت‌های بزرگی مثل متا اهمیت دارند.

اول اینکه با مالکیت بر یک مسیر انتقال داده و کابل زیردریایی، متا برای استفاده از ظرفیت شبکه در اولویت قرار می‌گیرد.

براساس گزارش‌های درآمدی متا، این شرکت بیشتر درآمد خود را از خارج از بازار بومی یا آمریکای شمالی تامین می‌کند. کابل‌هایی که اولویت داده را در اختیار این شرکت بگذارند به تضمین کیفیت خدمات کمک می‌کنند.

متا هم همانند گوگل با سرمایه‌گذاری روی کابل‌های زیردریایی مدعی توسعه اقتصادی و بهبود وضعیت بخش‌های مختلف جهان شده است. ادعا می‌شود که پروژه‌هایی مثل Marea در اروپا و چند پروژه دیگر در جنوب شرق آسیا، به رشد اقتصادی بیش از نیم هزار میلیارد دلار در این مناطق کمک کرده‌اند.

سرمایه‌گذاری‌ها به دنبال چند تغییر بزرگ هستند: شرکت‌های فناوری (برخلاف فعالان مخابرات که توسعه دهندگان سنتی زیرساخت و کابل‌های زیردریایی هستند) برای مالکیت مستقیم برروی مجاری انتقال داده تلاش می‌کنند تا محتوا، تبلیغات و دیگر خدمات خود را مستقیما در اختیار کاربران سراسر جهان بگذارند.

اسکاربروگ، می‌گوید: «آنها می‌خواهند از ارائه محصولات خود به کاربران نهایی کسب درآمد کنند و برای تضمین تجربه کاربر، در ارائه ویدیو و دیگر دارایی‌ها، هر کاری در توان داشته باشند انجام می‌دهند. صادقانه بگوییم، چه کسی دیگر به شرکت‌های مخابرات سنتی اتکا می‌کند؟ شرکت‌های فناوری حالا دیگر مستقل هستند. آنها فهمیده‌اند که باید خودشان به فکر ساخت باشند.»

مسئله دوم اما از جنس ژئوپلیتیک است.

کابل‌های زیردریایی در سال‌های اخیر چندین مرتبه در نتیجه حمله مستقیم یا غیرمستقیم با قطعی مواجه شده‌اند. کابل‌های زیردریایی دریای سرخ چندین مرتبه از سمت حوثی‌ها هدف حمله قرار گرفت. در ماه جاری، روسیه نیز به قطع یک کابل زیردریایی متهم شد. این هفته کابل دیگری در آب‌های اروپا دچار قطعی شد و یک کشتی چینی در این باره متهم شناخته شده است.

مسیری که متا برای کابل‌های خود در نظر گرفته است، قرار است از «تنش‌های ژئوپلیتیک» اجتناب کرده و دور از آنها باشد.

متا در این پروژه از دریای سرخ، دریای جنوبی چین، مصر، تنگه ملاکا و سنگاپور دوری می‌کند.

بیانیه FCC در ماه جاری نیز نشان می‌دهد که این نهاد برای اولین بار در چند دهه گذشته به دنبال بازبینی جواز‌های کابل زیردریایی است که بخشی از آن به امنیت ملی و مالکیت کابل‌ها بازمی‌گردد و ممکن است تغییر دیگری را در اینجا نیز مشاهده کنیم: متا شاید به تنها مالک مجاری انتقال امن تبدیل شود.

از نگاه تاگاری، شاید دلیل سوم این پروژه ارتباط با هند باشد. از نگاه او متا فرصتی برای ساخت ظرفیت دیتاسنتری این کشور برای فعالیت هوش مصنوعی پیش روی خود دیده است و کابل‌های زیردریایی نقش مهمی در این میان ایفا می‌کنند.

به گفته او، هزینه پهن‌باند رایانشی در هند تنها کسری از قیمت آن در آمریکا است و بسیاری از فعالان حاضر در هند پس از بازدید اخیر جنسن هوانگ، مدیرعامل انویدیا از این کشور و تاکید بر توسعه زیرساخت هوش مصنوعی، به گمانه‌زنی در این باره روی آورده‌اند. شرکت‌هایی مثل Reliance قرار است از چیپ‌های جدیدی بلک‌ول انویدیا برای دیتاسنتر‌های آینده استفاده کنند.

تاگاری در مصاحبه‌ای گفت: «هند ممکن است به پایتخت آموزش [هوش مصنوعی] جهان تبدیل شود.» طبق باور او، متا هم به دنبال توسعه ظرفیت و زیرساخت در این کشور است.

هوش مصنوعی بخش مهمی از نقشه راه زیرساختی متا است و هند حتی جدای از هوش مصنوعی نیز بازار مهمی برای محصولات این شرکت است و در حال حاضر بزرگترین بازار فیسبوک، اینستاگرام و واتساپ محسوب می‌شود و این کاربران نقش مهمی در افزایش نفوذ قابلیت‌های هوش مصنوعی متا خواهند داشت. با وجود سرمایه‌گذاری گسترده در حوزه دیتاسنتری، ظرفیت گسترده‌ای برای توسعه زیرساخت این کشور وجود دارد و منطقی است که هند به یکی از اهداف بزرگ متا تبدیل شود.