آیا حضور در سندباکس گره کار کسب و کارهای طلای آنلاین را باز می‌کند؟

به گزارش پیوست، هر چند کسب و کارهای حوزه آنلاین طلا معتقدند به دلیل ماهیت فعالیتشان و ضوابطی که از پیش برای آنها تعیین شده است نیازی به حضور در سندباکس ندارند اما رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی اعلام کرده است: حتی اگر ضوابط برای فعالیت تدوین شده باشد اما اگر آن ضوابط جوابگوی مدل‌های کسب و کاری جدید نباشد حضور در سندباکس ضروری است.

از نظر امین کلاهدوزان در ۳ مورد سندباکس موضوعیت دارد؛ اگر مجوز یا ضوابط مشخصی برای فعالیتی تعریف نشده اما متقاضی فعالیت در آن حوزه وجو دارد یا اگر ضوابط موجود کارا نیست یا دست و پاگیر است و متقاضی فعالیت نیازمند مدل جدیدی از تنظیم‌گری است همچنین اگر ضوابط موجود نیازهای کسب و کارها را برآورده نکند و قالب‌های فعالیت کسب و کار متفاوت باشد حضور کسب و کارها در سندباکس ضروری خواهد بود.

با این وجود سعید صادقی عضو هیات مدیره میلی گلد می‌گوید: فضای سندباکس تنها برای کسب‌وکارهایی مناسب است که هنوز قوانین و چارچوب‌های مشخصی ندارند و نیاز به محیط آزمایشی دارند. صنعت طلا، اما، تحت ضوابط تعیین‌شده توسط اتاق اصناف در سال ۱۳۹۹، به‌خوبی تحت نظارت قانونی فعالیت می‌کند و نیازی به ورود به فضای سندباکس ندارد.

شاهین رفیع‌پور، مدیرعامل زرپاد نیز می‌گوید: ما هیچ فعالیت نوآورانه‌ای انجام نمی‌دهیم که نیازمند حضور در فضای سندباکس داشته باشد ما تولید کنند شمش طلای استاندارد هستیم که می‌خواهیم فعالیتمان را به‌صورت آنلاین انجام دهیم.

احمد نوروزی، دبیر کارگروه مدیریت یکپارچه و هماهنگی محیط‌های آزمون نیز در مورد حضور کسب و کارهای آنلاین طلا در سندباکس معتقد است: حضور این کسب و کارها در سندباکس می‌تواند موجب شناسایی ریسک این مدل فعالیت شود و در بلند مدت نسبت به نحوه تنظیم‌گری متناسب با ریسک‌های شناسایی شده در محیط آزمون برنامه‌ریزی کرد.

غلامعلی مهدوی دبیر هیات عالی نظارت نیز در همین خصوص می‌گوید: سندباکس برای مسئول ضابطه‌گذاری برای این کسب و کارها حکم مشاور را دارد و سندباکس نهادی است که در مورد مقرره‌گذاری در بخش‌های مختلف نظر تخصصی می‌دهد و مرجع ضابطه‌گذار پیشنهادات سندباکس را بررسی می‌کند و ممکن است برخی از پیشنهادات را بپذیرد و بخشی دیگر را نپذیرد.

سندباکس مجوز نیست

با این وجود این شائبه میان کسب و کارهای آنلاین طلا ایجاد شده است که سندباکس حکم مجوز را پیدا کرده است اما دبیرکارگروه مدیریت یکپارچه و هماهنگی محیط‌های آزمون این شائبه را رد می‌کند.

نوروزی  با تاکید فراوان بر ماهیت، رسالت و اساس کار سندباکس که صرفا محیطی برای آزمون و خطای کسب و کارهایی است که خلاء قانونی دارند یا مقررات موجود مکفی فعالیت آنها نیست، صدور مجوز برای کسب و کار از سمت این نهاد را، سوءتعبیر عنوان کرد و گفت مجوزدهی در سندباکس اتفاق نمی‌افتد.

طبق نظر او قرارگیری یک کسب و کار در سندباکس به معنای پذیرش محدود فعالیت آزمایشی در مدت معین و در چارچوب‌های اعلام شده از سوی سندباکس به متقاضی برای شناسایی ریسک‌های آن کسب و کار است. این شرایط نه به معنای برخوردار بودن از ضمانت و حمایت دولتی است و نه مجوزدهی و نه توصیه و تشویقی به جهت استقبال از این کسب‌وکار.

نوروزی می‌گوید: این شیوه حضور در محیط آزمون برای کسب و کارهای طلای آنلاین در حال طی مراحل آزمون خود است و پس از طی شدن این مدت معین، نتایج مشخص خواهد شد.

از نظر او این پذیرش از طریق یک موافقت‌نامه چشم‌پوشی یا اصطلاحا تفاهم‌نامه همکاری صورت می‌گیرد که بعضا این را تحت عنوان مجوز تلقی می‌کنند.

با توجه به این موافقت‌نامه کسب و کارهای متقاضی برای فعالیت در سندباکس، به طور محدود و موقت فعالیت می‌کنند تا ریسک‌های آن کسب و کار شناسایی شده و به نتیجه مشخصی برای شکل و شیوه فعالیت آن کار از این پس برسند.

به نتیجه رسیدن نیز مستلزم این است که آیا مقررات موجود پاسخگو و برطر‌ف‌کننده نیازهای کسب و کار هست یا خیر.

سندباکس مشکل را رفع نمی‌کند

عضو هیات مدیره میلی گلد با انتقاد از فضای شکل گرفته در سندباکس می گوید: فضای سندباکس نزدیک به یک سال است که به صورت انحصاری تنها یک کسب‌وکار را در خود جای داده و تنها بانک کارگشایی مورد تأیید آن است. این همکاری به دلیل شرایط خاص بانک، برای بسیاری از کسب‌وکارها مناسب نبوده و می‌تواند ریسک‌های قابل‌توجهی داشته باشد.

او تاکید می‌کند که اپلیکیشن میلی تمامی مجوزهای لازم در شرایط فعلی را دریافت کرده است و توانسته در این دوره فعالیت ۱.۷ میلیون کاربر جذب کند.

او می‌گوید: ما به خوبی با چالش‌های این حوزه آشنا هستیم و آماده‌ایم در جهت اصلاح و بهبود قوانین موجود همکاری کنیم. اصلاحات لازم باید توسط اتاق اصناف انجام شود و پس از نهایی شدن، به تأیید هیات عالی نظارت برسد. تنها از این طریق می‌توان اطمینان حاصل کرد که قوانین به‌صورت شفاف و کامل اجرا می‌شوند و حقوق تمامی فعالان بازار طلا محافظت می‌شود.

مدیرعامل زرپاد نیز در این خصوص می‌گوید: شرایط فعلی که برای سندباکس تعیین شده است پاسخگوی بازار طلا نیست و مشکلات این بازار را رفع نمی‌کند به طور مثال در یکی از بندها آمده است که قیمت طلا باید میانگین قیمت در ۵ استان باشد، اما از چه زمانی قیمت طلا را به اینصورت محاسبه می‌کنیم یا اینکه چرا اصلا این ۵ استان تهران، خراسان رضوی، اصفهان، یزد، آذربایجان شرقی باشد چرا شهر یا استان دیگر نه.

از نظر رفیع‌پور با توجه به خصوصیت سامانه‌های آنلاین طلا که امکان خرید و فروش طلا را به صورت‌های مختلف فراهم می‌کند مخصوصا سامانه‌هایی که امکان خرید فروش C2C طلا را فراهم می‌کنند، این سامانه‌ها باید زیر نظر سندباکس بورس قرار گیرند تا وزارت صمت.

از سویی مهدوی، دبیر هیات عالی نظارت بر سازمان‌های صنفی نیز در این خصوص می‌گوید: ضوابط صدور مجوزها در دوره‌های مختلف مورد بازنگری قرار می‌گیرد در بسیاری از مواقع ضوابط تسهیل می‌شود و سندباکس می‌تواند برای ضابطه‌گذاری جدید پیشنهادهای خود را ارائه دهد و در نهایت اتحادیه پیشنهاد ضابطه‌گذاری را خواهد داد و پس از تایید اتاق اصناف و هیات عالی نظارت در کاربرگ صدور مجوز صنفی در درگاه ملی مجوزها ثبت خواهد شد.

با تمام این شرایط یکی از ریسک‌های کسب و کارهای آنلاین طلا خالی فروشی است با این وجود کسب و کارهای آنلاین طلا معتقدند حضور در سندباکس این مشکل را برطرف نمی‌کند بلکه باید ضوابط موجود اصلاح شود.

امین کلاهدوزان در این خصوص معتقد است: مهمترین ریسک در فروش طلا، خالی‌فروشی است. یعنی کسب و کار پول را از مشتری دریافت می‌کند ولی طلا را در اختیار ندارد. بر اساس نامه اخیر بانک مرکزی که مورد حمایت مرکز تتا هم هست، طلای فروخته شده باید موجود و در بانک ذخیره شود‌.