تدوین چارچوب تنظیم‌گری رمزپول‌ها و دارایی‌های دیجیتال؛ لازمه پویایی اقتصادی و کاهش ریسک‌ها

به گزارش دبیرخانه همایش بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت، در گفت‌وگو با امیرحسین موسوی، مشاور ارشد حوزه بلاک‌چین و رمزدارایی‌های شرکت ملی انفورماتیک اشاره شد که بانک مرکزی در این تحول کلیدی است و باید به عنوان حامی و تسهیل‌گر این حرکت به سمت اقتصاد دیجیتال عمل کند.

موسوی، ورود فناوری بلاک‌چین و گسترش استفاده از رمز‌پول‌ها و دارایی‌ها را عاملی در افزایش اهمیت بیش از پیش تنظیم‌گری در این حوزه دانست. به نظر او این دارایی‌ها به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و فراگیر خود، فرصت‌ها و چالش‌هایی را برای نظام‌های اقتصادی فراهم‌ کرده‌اند. از این رو تدوین چارچوبی منسجم برای نظارت و تنظیم فعالیت‌ها در این حوزه ضروری است تا از ریسک‌های مربوط به شفافیت مالی، پولشویی و کلاهبرداری جلوگیری شود.

موسوی در این باره گفت: یکی از مهم‌ترین عناصر این چارچوب باید ایجاد تعادل میان حمایت از نوآوری و تامین امنیت اقتصادی باشد. باید اطمینان حاصل کرد که قوانین و مقررات نه تنها ریسک‌ها را کاهش می‌دهند بلکه امکان رشد و توسعه را برای شرکت‌های فین‌تکی و استارت‌آپ‌های فعال در این حوزه فراهم می‌کند.

مشاور ارشد حوزه بلاک‌چین و رمزدارایی‌های شرکت ملی انفورماتیک تجربه کشورهای دیگر را نمونه‌ای دانست که نشان‌دهنده ترکیب تنظیم‌گری‌های دقیق و ایجاد محیطی پویا برای نوآوری است و این روش، موفق‌ترین راهبرد است.

او اشاره کرد که در ایران نیز می‌توان با بهره‌گیری از این تجربیات و با توجه به شرایط خاص کشور، چارچوب مشابهی تدوین کرد که هم مشوق نوآوری باشد و هم ریسک‌های مرتبط را مدیریت کند.

نگاهی متفاوت به چالش‌های این حوزه

موسوی، نبود تعاملات بین‌المللی و وجود تحریم‌های موجود را یکی از چالش‌های اصلی این حوزه برشمرد که می‌توان از آن به عنوان یک فرصتی که می‌تواند برای رسیدن به خودکفایی و توسعه راه‌حل‌های بومی در چارچوب‌های نظارتی کمک کند بهره برد.
فرهنگ تمرکزگرایانه در نظام نظارتی ایران که در نگاه اول به عنوان مانعی برای انعطاف‌پذیری و پاسخگویی به تغییرات سریع فناوری شناخته می‌شود، همزمان فرصتی برای بهبود ساختارهای داخلی به وجود می‌آورد.

موسوی در این باره گفت: ما می‌توانیم با تغییر این فرهنگ و حرکت به سمت رویکردهای غیرمتمرکزتر و مشارکتی‌تر، تنظیم‌گری را بهبود ببخشیم و شرایط را برای تعامل بهتر میان نهادها و بخش خصوصی فراهم کنیم.
علاوه‌بر این، ناهماهنگی میان نهادهای مختلف و نداشتن یک نقشه راه مشخص برای تنظیم‌گری، چالشی مهم است که با تلاش‌های مشترک قابل حل است.

او اقداماتی مانند تشکیل کارگروه‌های تخصصی، برگزاری جلسات هماهنگی با نهادهای مرتبط و توسعه بسترهای آموزشی و مشاوره‌ای برای تنظیم‌گری را بخشی از تلاش‌های لازم برای تقویت چارچوب نظارتی و بهره‌گیری از این چالش‌ها به عنوان فرصت‌های رشد و تحول عنوان کرد.

تغییر نقش از سنتی به نهادی پیشرو

موسوی تدوین یک چارچوب تنظیم‌گری جامع را در تغییر نقش بانک مرکزی از یک نظارت‌کننده سنتی به یک نهاد پیشرو و همکار با بخش‌های خصوص و استارت‌آپ‌ها تاثیرگذار است. این امر به بانک مرکزی اجازه می‌دهد تا با مشارکت فعال‌تر در این حوزه، سیاست‌های پولی جدیدی را اجرا کرده و به سمت اقتصاد دیجیتال حرکت کند.

موسوی، ایجاد محیط سندباکس قانونی، تشکیل  کارگروه‌های مشترکی میان نهادهای نظارتی، دانشگاه‌ها و بخش خصوصی را از جمله راهکارهای موثر در تدوین سریع این چارچوب‌ها دانست. او همچنین آموزش و آگاهی‌رسانی عمومی را موضوع مهمی خواند که باید در جامعه تقویت شود و افراد درباره مزایا و چالش‌های این فناوری مطلع باشند.